İstanbul Modern Sinema, 4 - 21 Ekim tarihleri arasında Hollanda’nın prestijli film merkezi EYE Film Enstitüsü ve Hollanda Başkonsolosluğu'nun işbirliğiyle Hollanda sinemasından bir seçki sunuyor. Hollanda ve Türkiye arasındaki diplomatik ilişkilerin 400. yılı kutlamaları kapsamında gerçekleşen program beş farklı bölümden oluşuyor: Uzun Metrajlar, Kısalar, Frank Scheffer Retrospektifi, Cinedans Filmleri ve Salon filmleri.

Turuncu Günler’in bölümleri arasında, son zamanlarda büyük beğeni toplayan ve ödül alan sekiz uzun metraj film; EYE Film Enstitüsü’nün son dönemden seçtiği, animasyon ve belgesel türünde 20 kısa film; dans filmlerini ekrana taşıyan, kreatif direktörü Janine Dijkmeijer’in gösterimleri sunmak için katılacağı, Cinedans Festivali ile ortak bir program ve İstanbul Tasarım Bienali kapsamında yer alan, sanat, tasarım ve moda arasında ilham verici diyaloglar ve deneyimler yaratan bir merkez olan SALON/Amsterdam’ın 20 filmlik seçkisi yer alıyor.

Programda gösterilecek bir diğer bölüm ise Edgard Varesé, Frank Zappa, John Cage gibi müzik tarihinin efsane isimleri üzerine belgeseller çeken Frank Scheffer’ın sekiz filmlik retrospektifi. Günümüz müziğinin üç önemli ismi Brian Eno, Steve Reich ve Philip Glass’ı New York şehrinde konu edinen Okyanusta; alternatif rock müzik tarihinin efsane ismi Frank Zappa’nın hayatı ve eserleriyle ilgili Frank Zappa, Faz II, Büyük Nota; dünyanın en önemli çağdaş bestecilerden biri sayılan Elliot Carter’ı konu edinen Elliot Carter: Zaman Labirenti; Nader Mashayeki’nin klasik batı ve çağdaş müziği cesurca İran’a taşıma denemesini anlatan Gozaran: Geçen Zaman filmlerinin yer aldığı retrospektifte gösterilecek diğer belgeseller ise Helikopter Yaylı Dörtlüsü; Havaalanları için Müzik; Ses Hareketleri ve Ses Görselleri.

Uzun metrajların gösterileceği bölümde, Erik De Bruyn’un yönettiği, bir balıkçı kasabasında, günlük yaşamlarının hapsediciliğinden ve tekdüzeliğinden kaçmak için hayal dünyasında yaşayan üç arkadaşın hüzünlü öyküsünü anlatan Vahşi Midyeler; yönetmen Urszula Antoniak’den, başrolünde Stephen Rea’nın olduğu, her şeyden vazgeçen, yollarda sırt çantasıyla dolaşan genç bir kadın ile orta yaşlı ve yalnız bir adamın yaptığı anlaşma üzerine gelişen olayları anlatan, Gümüş Leopar ödüllü Bana Özel; 2011 Oscar Ödülleri’nde Hollanda’nın yabancı film adayı, kaybolan kızını arayan bir babanın öyküsünü ele alan Rudolf van den Berg’den Tirza; Sander Burger’ın yönettiği, yavaş akan, etkili bir aile dramı Hunting ve Oğulları; Nicole van Kilsdonk’un yönettiği, boşanmış bir anne olan Claire’in karmaşık hayatını konu alan Batıya Doğru; yönetmen Paula van der Oest’in Güney Afrikalı yetenekli şair Ingrid Jonker’ın hayatıyla ilgili derin, etkileyici filmi Siyah Kelebekler; Victor Ponten ve Jim Taihuttu’nun yönettiği, üç arkadaşın Hollanda’dan Fas’a arabayla yaptığı yolculuğu anlatan Rabat; yönetmen Boudewijn Koole’den, eski düzenini yitirmiş, ailesinin yeni sistemine alışmaya ve gerçekler ile arzuları arasındaki dengeyi bulmaya çalışan bir çocuğun dokunaklı hikayesini işleyen Kovboy adlı filmler bulunuyor.

Turuncu Günler’de yer alan EYE Film Enstitüsü’nün seçtiği kısalar seçkisinde ise Hollanda’da son dönemde öne çıkan, ülke insanlarının içsel yolculukları, dönüşümleri ve mücadelelerini işleyen filmler yer alıyor.

Mehmet Şafak Türkel’in yönettiği, “Bolşoy'da sahneye çıkmış ilk Türk balerini" olarak tarihe geçen sanatçı Meriç Sümen’in hayatını konu alan Tutku: Meriç Sümen; Hüseyin Karabey’in yönettiği, 2009 yılında hayatını kaybeden ünlü dansçı ve koreograf Pina Bausch’un İstanbul’dan esinlenen Nefes adlı gösterisini belgeleyen Pina ile Bir Nefes filmlerinin de yer aldığı, Cinedans Festivali ile ortak düzenlenen bölümde Clara Van Gool’un Coup de Grace Clara van Gool, Point Taken: Hyperscape , Spiegelingen, Diamond Dancers; Ann van den Broek ve Mike Figgis’in Co(te)lette ve Marc de Cloe’nun Yalancı Vals adlı filmleri bulunuyor.
İstanbul Tasarım Bienali kapsamında yer alan, sanat, tasarım ve moda arasında ilham verici diyaloglar ve deneyimler yaratan bir merkez olan SALON/Amsterdam’ın 20 filmlik seçkisinde, Hollandalı tasarımcılar tarafından yapılan, reklam filminden, deneysel sanata ve koleksiyonların defile görüntülerine kadar uzanan filmler bulunuyor.

Uzunlar
Vahşi Midyeler (Wilde Mossels)
2000, 119’
Yönetmen: Erik De Bruyn
Oyuncular: Fedja Van Huet, Frank Lammers, Freek Brom
Dil: Hollandaca, İngilizce
Ödüller: 2001 Moskova Uluslararası Film Festivali: Rus Film Eleştirmenleri Ödülü; 2000 Hollanda Film Festivali: Hollanda Film Eleştirmenleri Ödülü, Gençlik Ödülü

Vahşi Midyeler, Zeeuws isimli balıkçı kasabasında yaşayan, günlük yaşamlarının hapsediciliğinden ve tekdüzeliğinden kaçmak için hayal dünyasında yaşayan üç arkadaşın hüzünlü öyküsünü anlatıyor. Bu küçük kasabada geçen öykü, sinematografisi, cazdan punk’a uzanan müzikleri, güçlü diyalogları ve samimi oyunculuklarıyla 90’lar Avrupa sinemasının geleneğinde çekilmiş, isyankar ve heyecanlı bir yol filmi.

Bana Özel (Nothing Personal)
2009, 85’
Yönetmen: Urszula Antoniak
Oyuncular: Stephen Rea, Lotte Verbeek
Dil: İngilizce
Ödüller: 2009 Locarno Film Festivali: Gümüş Leopar, En İyi Kadın Oyuncu, En İyi İlk Film, Gençlik Jürisi Ödülü, FIPRESCI Ödülü, Evrensel Jüri Ödülü – Özel Mansiyon, C.I.C.A.E. Ödülü; Hollanda Film Festivali 2009: Altın Buzağı Ödülü En iyi Film, En iyi Yönetmen, En İyi Sinematografi, En iyi Ses

Her şeyden vazgeçen, yollarda sırt çantasıyla dolaşan genç bir kadın ile orta yaşlı ve yalnız bir adamın bir gün yolları kesişir ve bir anlaşma yaparlar: Kadının bahçede çalışmasına karşılık adam ona yemek verecektir. Anlaşmalarının tek bir şartı vardır: Kişisel sorular sormak yok. Aralarındaki tek bağ onlar için özgürlük anlamına gelen yalnızlıktır. Yalın ve sakin hayatları sürüp giderken hayat onları yavaş yavaş birbirlerine yakınlaştırır. Başrolde The Crying Game, V For Vendetta gibi filmerden tanıdığımız Hollywoodlu aktör Stephen Rea var.

Tirza
2010, 100’
Yönetmen: Rudolf van den Berg
Oyuncular: Sylvia Hoeks, Johanna ter Steege, Abbey Hoes, Jeroen Spitzenberger
Dil: Hollandaca, İngilizce
Ödüller: 2010 Hollanda Film Festivali: Altın Buzağı, Hollanda Filmleri Grand Prix, En İyi Yönetmen

Jörgen’in mutsuz hayatındaki tek güzel şey olan kızı, tatil için gittiği Namibia’da kayıplara karışır. Endişe içinde birkaç hafta geçirdikten sonra, Jörgen sonunda kızını aramak için yola çıkar. Bu sırada peşini bırakmayan hatıralar, aşırı sıcak ve içki sinirlerinin daha da bozulmasına sebep olur. Bu sırada tek yol arkadaşı çocuk yaştaki Kaisa’dır. Birlikte Tirza’yı aramak için Afrika’nın çöllerinde yola koyulurlar. Tirza, 2011 Oscar Ödülleri’nde Hollanda’nın yabancı film adayıydı.

Hunting Ve Oğulları (Hunting & Zn.)
2010, 93’
Yönetmen: Sander Burger
Oyuncular: Dragan Bakema, Maria Kraakman, Hans Hoes, Noël Keulen, Rick Nicolet
Dil: Hollandaca

İnsanların sabrın sınırlarını ne kadar zorlayabileceklerini sorgulayan filmde, yeni evli genç bir çift, sakin bir hayat sürdürürler. Bu rahat hayattan memnun görünseler de kadının hamileliğiyle birlikte evliliklerinde çatlaklar oluşur. Yavaş akan, etkili bir aile dramı.

Batıya Doğru (Richting West)
2010, 98’
Yönetmen: Nicole van Kilsdonk
Oyuncular: Dragan Bakema, Susan Visser, Elise Schaap, Gijs Naber, Jacqueline Blom
Dil: Hollandaca

Büyük şehirde hayat ve aşkı derinlemesine inceleyen Batıya Doğru, boşanmış bir anne olan Claire’in karmaşık hayatını anlatıyor. Bir yıl boyunca yaşadıklarını, aşklarını, annesiyle, oğluyla ve komşularıyla ilişkilerini ve hayatının iniş çıkışlarını konu alıyor.

Siyah Kelebekler (Black Butterflies)
2011, 100’
Yönetmen: Paula van der Oest
Oyuncular: Rutger Hauer, Carice van Houten, Liam Cunningham, Grant Swanby
Dil: İngilizce
Ödüller: Altın ve Platin Film Hollanda 2011: Altın Film; Hollanda Film Festivali
2011: Altın Buzağı, En İyi Film, En iyi Kadın Oyuncu, En iyi Montaj; Rembrandt Ödülleri 2012: Rembrandt Ödülü, En İyi Hollandalı Kadın Oyuncu; Tribeca Film Festivali 2011 En İyi Kadın Oyuncu

Güney Afrikalı yetenekli şair Ingrid Jonker’ın hayatıyla ilgili derin, etkileyici bir film. Jonker apartheid rejimi sırasında yaşamış dikbaşlı, asi bir şairdir. Genç yaşlardan itibaren özgürlüğü ve dinginliği şiir yazmakta bulmuştur. Ünlü yazar Jack Cope da dahil, hayatına giren birçok aşka, yaşadığı tüm ilişkilere rağmen gerçekten ihtiyaç duyduğu sevgi dolu yuvayı bir türlü bulamaz.

Rabat
2011, 105’
Yönetmen: Victor Ponten, Jim Taihuttu
Oyuncular: Achmed Akkabi, Mohamed Benbrahim, Jacqueline Bir, Stéphane Caillard
Dil: Hollandaca
Ödüller: 2011 Hollanda Film Festivali: Altın Buzağı En iyi Erkek Oyuncu

Yeni üniversite mezunu Nadir’in babasının isteği üzerine taksisini Hollanda’dan memleketleri, Fas’ın Rabat şehrine kadar karayoluyla götürmesi gerekmektedir. Kendisine katılmak için ısrar eden iki arkadaşıyla birlikte yola çıkarlar. Nadir’in yolculuğunun tek nedeninin arabayı götürmek olmadığı ortaya çıkar ve üç arkadaş dostluklarını tehdit eden çatışmalarla karşı karşıya kalırlar.


Kovboy (Kauwboy)
2012, 81’
Yönetmen: Boudewijn Koole
Oyuncular: Rick Lens, Loek Peters, Cahit Ölmez, Susan Radder, Ricky Koole
Dil: Hollandaca
Ödüller: Berlin Uluslararası Film Festivali 2012 Deutsches Kinderhilfswerk Grand Prix: En iyi Uzun Metraj , En iyi Film Ödülü; Buenos Aires Uluslararası Bağımsız Sinema Festivali 2012: Özel Mansiyon; Kristians and Uluslararası Çocuk Film Festivali 2012: Seyirci Ödülü

Kovboy, eski düzenini yitirmiş, ailesinin yeni sistemine alışmaya ve gerçekler ile arzuları arasındaki dengeyi bulmaya çalışan bir çocuğun dokunaklı hikayesi. Film, kayıp ve hüznü incelikle işlerken bir yandan neşeli ve iyimser bir tablo çizmeyi de başarıyor. Berlinale’nin Generation 14plus bölümünde gösterildiği yıl ödül kazanan sıcak bir çocuk filmi.

Frank Scheffer Retrospektifi
Helikopter Yaylı Dörtlüsü (Helikopter-Streichquartett)
1995 / 75’
Yönetmen: Frank Scheffer
Dil: Almanca, İnglizce

Film, çağdaş klasiğin öncü bestecilerinden Karlheinz Stockhausen’in en bilinen eserlerinden birini anlatıyor. Yönetmen Frank Scheffer eserin prömiyerine bir ay kala gerçekleşen yoğun hazırlıkların yanı sıra bestecinin eseri ortaya çıkartırken yaşadıklarına dair kesitler de sunuyor.

Havaalanları için Müzik (Music for Airports)
1999 / 48’
Yönetmen: Frank Scheffer
Oyuncular: Louis Andriessen, Brian Eno, Steve Reich, Bang on a Can
Dil: İngilizce

Havaalanları için Müzik, Brian Eno’nun “ortam müziğinin” mükemmel bir şekilde görüntüye dönüşümü niteliğinde. Aynı zamanda film Frank Scheffer’ın bakış açısıyla sınırların, etiketlerin ve sınıfların çağdışı kavramlar olduğunu vurguluyor.

Okyanusta (In the Ocean)
2001 / 54’
Yönetmen: Frank Scheffer
Oyuncular: Louis Andriessen, Brian Eno, Steve Reich
Dil: İngilizce

New York şehrinde günümüz müziğinin üç önemli figürüne adanmış bu film Amerika’nın en üretken müzisyenleri Brian Eno, Steve Reich ve Philip Glass’ı konu alıyor.

Ses Hareketleri (Sonic Acts: From Stockhausen to Squarepusher)
1998 / 60’
Yönetmen: Frank Scheffer
Oyuncular: Karlheinz Stockhausen, Pierre Henry, John Cage, Michel Waisvisz, Merzbow, Squarepusher and DJ Spooky.
Dil: Hollandaca, Fransızca, İngilizce

Elektronik müziğin öncüleri Karlheinz Stockhausen, Pierre Henry, John Cage, Michel Waisvisz, Merzbow, Squarepusher ve DJ Spooky hakkında ilgi çekici bir belgesel.

Ses Görselleri (Sonic Images)
1998 / 60’
Yönetmenler: Floris Boddendijk Joost Rekeld: DJ Spooky / Rob Schroder: Squarepusher / Alexander Oey: Merzbow / Ian Kerkhof: Michel Waisvisz / Frank Scheffer: Karlheinz Stockhausen
Dil: Diyalogsuz

Bir elektronik müzik bestecisi ile bir dijital film yönetmeni arasındaki ilişkiyi konu alan altı kısa videodan oluşan bir derleme.

Frank Zappa, Faz II, Büyük Nota (Frank Zappa, Phase II, Big Note)
2002 / 90’
Yönetmen: Frank Scheffer
Oyuncular: Pierre Boulez, George Duke, Dweezil Zappa, Gail Zappa
Dil: İngilizce

Alternatif rock müzik tarihinin efsane ismi Frank Zappa’nın hayatı ve eserleriyle ilgili bir belgesel.

Elliot Carter: Zaman Labirenti (Elliot Carter: Labyrinth of Time)
2006 / 90’
Yönetmen: Frank Scheffer
Oyuncular: Elliott Carter
Dil: İngilizce

Dünyadaki en önemli çağdaş bestecilerden biri sayılan Elliot Carter, Amerikan müzik tarihinin neredeyse bir yüzyılını temsil eder. İlhamını Avrupa’nın gelenekleri ile Amerikan inovasyonu arasındaki çatışmadan alır. Hayatındaki yaratıcı süreç 70 yılı aşkın bir süreyi kapsar ve sanatçının müzik kültürüne adanmışlığını ifade eder.

Gozaran: Geçen Zaman (Gozaran: Time Passing)
2012 / 87’
Yönetmen: Frank Scheffer

Film, Nader Mashayeki’nin klasik Batı ve çağdaş müziği cesurca İran’a taşıma denemesini konu alıyor. Yönetmen tutkulu bestecinin provalarını seyirci ile buluşturuyor. Mashayeki’nin ıssız arazilerde ve terkedilmiş bir köyde dolaşarak yeni besteler için ilham arayışı sırasında büyüleyici, tinsel ve melankolik bir yolculuk ortaya çıkıyor.

Cinedans Filmleri

Tutku: Meriç Sümen
2011, 60’
Yönetmen: Mehmet Şafak Türkel

“Bolşoy'da sahneye çıkmış ilk Türk balerin" olarak tarihe geçen sanatçı Meriç Sümen’in hayatını konu alan belgesel.
Pina Bausch ile Bir Nefes (A Breath with Pina Bausch)
2004, 60’
Yönetmen: Hüseyin Karabey
Neredeyse sessiz akan bu belgeselde Karabey, İstanbul şehrinden esinlenmiş. Dansçılar doğaçlamalar sunarken, Bausch sigarasıyla defterine notlar alıyor. Modern dans, koreografi üzerine şiirsel imgeler yüklü bir yolculuk.
Coup de Grace Clara van Gool, Point Taken: Hyperscape, Spiegelingen, Diamond Dancers
2011, 60’
Yönetmen: Clara Van Gool
Film, terk edilmiş bir binada iki erkeğin kılıçsız dans düellosunu aktarıyor.
Co(te)lette
2010, 60’
Yönetmenler: Ann van den Broek & Mike Figgis

İngiliz yönetmen Mike Figgis’in Ann Van den Broek’un koreografisini sinematografik olarak uyarladığı filmde üç kadın dansçı tutku ve tatmin temaları üzerine dans ediyorlar.

Yalancı Vals (Valse Wals)
2005, 62’
Yönetmen: Marc de Cloe
Bir çiftin kalabalık bir barda başlayan valslerini izlerken, yıllar sonra aynı çifti televizyonun önünde bir koltukta yan yana yaşlanmış görüyoruz ve böylelikle aşk hayatlarına bir bakış atıyoruz.
Cinedans Shorts 2011 & Cinedans Shorts 2012
Dans ile kamerayı buluşturan kısa filmlerden bir iki toplama.
Kısalar

Audiotour (2010), Stephane Kaas
Duvarın arkası (2010), Elbe Stevens
Bozuk Ay (2010), Arno Dierickx
Bukowski (2010), Daan Bakker
Kedi-Fare (2010), Nova van Dijk
Hüzünlü Çağrışım (2010), Erwin Olaf
Ben Bir Kızım (2010), Susan Koenen
MO (2010), Eché Janga
Şeker (2010), Jeroen Annokkeé
Fil Ayakları (2011), Dan Geesin
Gözlem (2011), Eché Janga
Sen Olmasaydın (2011), Anne-Marieke Graafmans
Hayat Güzeldir (2011), Jeroen Berkvens & Mark de Cloe
Gürültü (2011), Jan Doense
Küçük (2011), Sanne Vogel
Teyp Jenerasyonu (2011), Johan Rijpma
Fırtınadan Sonra Sessizlik (2011), Harrie Verbeek
İlk Yara (2011), Tallulah H. Schwab
Kedinin gözünden (2011), Kim Brand