Ergenlikte görülen varikosel mutlaka tedavi edilmeli!

[eg24]

En çok görülen kisirlik nedenlerinden biri olan varikosel sadece yetiskinlerde degil ayni zamanda ergenlik çaginda da görülebilir. Ergenlik döneminde görülen varikosel mutlaka tedavi edilmesi gerektigi gibi tamamen iyilesme sansi yetiskinlere göre daha yüksektir. Ürolojik Cerrahi Dernegi Baskani Dr. Serdar Tekgül varikosel hakkinda en önmeli sorulari yanitladi.

Vadikosel nedir?

Varikosel testislerdeki kani bosaltan venlerin (toplardamar) genisleyip büyümelerine verilen isimdir.

Kisirlik (infertilite) yakinmasi ile basvuranlarin yarisinda, daha önce çocuk sahibi olan bireyler arasinda ikinci defa çocuk sahibi olamayan kisilerin (sekonder infertilite) ise en az 10 tanesinden 8' inde varikosel olmasi ve bu rahatsizligin tedavi edilebilir kisirlik sebepleri arasinda yer almasi biz ürologlar için önemlidir. Genellikle vücudun sol tarafinda gözlenen ancak her iki tarafta da görülebilen varikosel testis boyutlarini ve fonksiyonlarini olumsuz yönde etkileyebilir. Varikoselin neden kisirliga sebep oldugu ile ilgili çesitli teoriler vardir.

Bu teorilerden en fazla kabul gören ikisi sunlardir:

1. Testislerin içerisindeki isinin artmasi,

2. Artik maddelerin tam olarak testislerden uzaklastirilamamasi nedeniyle beslenme bozuklugunun olusmasi.

Sonuç olarak varikosel testis boyutunda azalmaya ve sperm kalitesinde bozulmaya neden olabilir. Bu durumda genisleyen damarlarin baglanmasi ile gelisen bu bozukluklar ortadan kaldirilabilir. Testis boyutlarindaki farklilik cerrahi olarak varikoselin tedavi edilmesinden sonra puberte (ergenlik) öncesi hastalarda tamamen düzelebilirken, hayatin daha geç yillarinda ortaya çikan varikosel cerrahi olarak tedavi edildigi takdirde testisler arasindaki boyut farkliliklari genellikle düzelmez. Ancak sperm parametrelerinde (spermlerin sayisi, spermlerin hareketliligi, spermlerin yapisal olarak normal olma oranlari) düzelmeler gözlenebilir.

Varikosel genellikle karin içi basincin artimina neden olan ya da ögretmen, polis ve bunlar gibi siklikla ayakta çalismalari gerektiren meslekleri olan kisilerde sik gözlenir. Genellikle görüntü olarak ya da ele gelen sislikler olarak bulgu veren bu rahatsizlik aslinda nadiren agriya neden olabilir. Ancak bu hastaliga eslik eden agri yakinmasinin çok ender görüldügü tip dünyasinda yaygin olarak kabul gören bir gerçektir ve hastalarin bu nedenle ameliyat olmalari önerilmemektedir.

Varikoselin Tanisi Nasil Konur?

Varikoselin tanisi muayene ile konulur. Renkli doppler ultrasonografi tetkiki sadece muayenede süphede kaldigimiz hastalarda (daha önceden operasyon geçiren ve operasyon basarisinin süpheli oldugu durumlarda, muayeneyi güçlestirecek sebeplerin oldugu durumlarda) gereklidir. Fizik inceleme sirasinda elde edilen bulgulara ve ultrasonografi bulgularina göre varikosel 4 derecede siniflanir:

a) Subklinik varikosel: Fizik incelemede tespit edilemeyen sadece ultrasonografide gösterilebilen genis toplardamarlar

b) 1. derece varikosel: Öksürme, ikinma gibi karin içi basinci artiran durumlarda inceleme sirasinda hissedilen genis toplardamarlar

c) 2. derece varikosel: Fizik incelemede herhangi bir islem yapmaksizin hissedilen genis toplardamarlar

d) 3. derece varikosel: Fizik incelemede herhangi bir islem yapmaksizin disaridan görülebilen genis toplardamarlar

Fizik incelemeden sonra tek tarafli varikoseli olan kisilerde sperm analizi yapilmasi gerekmektedir. Sperm analizi anormal çikar ise bunu dogrulamak için ikinci bir sperm analizinin daha yapilmasi gerekmektedir. Ayrica her iki testisinde de varikoseli olan hastalarin karin içerisinde ana damarlara basi yapan bir kitle gibi rahatsizliklarinin olmadigindan emin olmak amaciyla retroperitonal (böbreklerin ortasinda ve arkasinda bulunan yer) ultrasonografi ile bakilmasi gerekmektedir.

Tedavi Gerektiren Varikoseller Hangileridir?

 Ergenlik öncesi ve sperm analizi için örnek veremeyen kisilerde: Testis hacminin digerine göre % 10'dan daha fazla azaldigi durumda

 Eriskinlerde veya kisirlikla basvuran kisilerde ise sperm parametrelerinde bozukluk saptandigi durumlarda.

Tedavi Gerektirmeyen Varikoseller Hangileridir?

Normal semen analizi saptanan erkeklerde veya subklinik varikoseli olan erkeklerin veya testis hacimlerinde bir degisiklik tespit edilmeyen varikoselli çocuklarin ameliyat edilmeleri gerekmez. Testiste agrisi olan ve varikoseli olan hastalar ancak agri nedeninin varikosel disinda bir rahatsizlik olmadigi gösterildikten ve agri kesicilerden fayda görmedigi gözlendikten sonra kendisi ile tedavinin riskleri görüsülüp istiyor ise ameliyat edilmelidir.

Varikoselin Tedavisi Nasil Yapilir?

Varikoselin en sik ve güncel tedavisi ameliyattir. Ancak anjiografik tekniklerin kullanimiyla damarlarin içerisine çesitli maddelerin verilmesiyle de tedavi gerçeklestirilebilir. Varikosel ameliyatlari kasik bölgesine yapilan bir kesi ile gerçeklestirilir. Burada testislere giden toplardamarlar bulunarak baglanir. Basari sansi mikroskop ya da optik büyüteç kullanildiginda çok daha yüksek olmakta ve istenmeyen etkilerin (komplikasyon) gelismesi nadir olmaktadir. Varikosel ameliyati yaklasik 30 – 60 dakika kadar sürer. Ameliyattan sonra karsilasilabilecek komplikasyonlardan en sik olani hidrosel (testis çevresinde sivi birikimi) ve atrofidir.

Varikoselin Tani ve Tedavi Sonrasi Kontrol ve Takibi Nasil Yapilir?

Tedavi gerektirmeyen olgularin senede bir sperm analizi ve fizik inceleme ile takibi gerekmektedir. Tedavi olan kisilerin ise sperm analizindeki düzelmeler 6 aya kadar süren süre zarfinda son halini almaktadir.