Kadinlarin omzunu donduran 10 neden

[eg24]

Omuz Donmasi en sik kadinlarda görülüyor!

Tipta ‘omuz pediartriti’ olarak adlandirilan ‘omuz donmasi’ hastaligi toplumda yüzde 2-5 oraninda görülüyor. Ancak hastalik 40-60 yas araligindaki kadinlari daha çok etkiliyor. Omzu donanlarin yüzde 60’inin kadinlar oldugunu söyleyen Acibadem Maslak Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmani Prof. Dr. Reyhan Çeliker, hastalarin günlük yasamlarinda saçlarini taramak, dislerini firçalamak, elbise fermuari iliklemek, araba kullanmak, giyinmek, arka cebine ulasmak gibi konularda sikinti çektiklerini söylüyor. Prof. Dr. Çeliker, omuz donmasinin baslica 10 nedeni bulundugunu belirterek, bunlari söyle siraliyor:

1) Kirik ve çikiklardan dolayi olusuyor.

2) Tendinit neden olabiliyor.

3) Bursit veya rotator kaf sendromu sonrasinda olusabilyoir.

4) Diyabet hastalarinda görülme sikliginin 5 kat arttigi bildiriliyor.

5) Hipertiroidi hastalarinda görülüyor.

6) Parkinson hastalarinda oluyor.

7) Myokard infarktüsü geçirenlerde rastlaniyor.

8) Inme geçirenlerde bulunuyor.

9) Servikal disk hastaligi olanlarda görülüyor.

10) Uzun süre hareketsiz kalanlarda, omuz cerrahisi, meme ve gögüs duvari cerrahisi sonrasinda da olusabiliyor.

Omuz periartriti nedir?

Omuz periartriti, eklem etrafindaki kapsülde ve yumusak dokularda inflamasyon ile olusan, ciddi agri ve hareket kisitliligi ile seyreden bir hastalik. Donmus omuz veya adeziv kapsülit olarak da adlandiriliyor. Günlük yasam aktivitelerinde önemli bir kayip oluyor, agri özellikle gece belirgin hale geliyor. Erken dönemde agri ön planda iken daha sonra tutukluk ve hareket kisitliligi gelisiyor. Bu dönem 2-9 ay arasinda sürüyor. Daha sonra agri azalsa da tutukluk ve kisitlilik artiyor. Omuzun tüm hareketleri etkileniyor, hareketsizlik nedeniyle kaslarda zayiflama oluyor. Bu evre de aylarca sürebiliyor. Bu dönemden sonra çözülme basliyor, agri ve tutukluk azaliyor, hareketler normale dönüyor. Tedavi edilmeyen olgularda bu süreç yillar sürebiliyor.

Donmus omuz olan bir hastanin günlük yasami nasil etkilenir?

Kisi saçini taramakta, disini firçalamakta, giyinmekte, arka cebine ulasmakta, arkasini iliklemekte, araba kullanmakta zorlaniyor. Kolunu kaldiramadigi için terleme artiyor ve koltuk alti bakimi zorlasiyor. Üzerine yattiginda agri artiyor, uyku sorunlarina yol açiyor.

Ne siklikta görülür? Kadinlarda sik görüldügü dogru mu?

Görülme sikligi toplumda yüzde 2-5 oldugu biliniyor. 40-60 yas arasinda sik görülüyor, hastalarin büyük kisminin bu yas araliginda olmasi nedeniyle, ‘50 yas omuzu’ olarak da adlandiriliyor. Kadinlarda daha sik ortaya çikiyor. Kadinlarda daha sik görülmesinin nedeni bilinmemekle birlikte hormonal degisiklikler ve erken menopoz ile iliskili olabilecegi düsünülüyor.

Ev kadini olmak bir risk faktörü mü?

Ev kadinlarinin kas kuvvetleri yeterli olmamasina karsin ev isleri sirasinda agir kaldirmalari, esya tasimalari, silkeleme hareketi yapmalari omuz ekleminde zedelenmeye yol açiyor.

Hangi hareketler omuz ekleminde zedelenmeye yol açiyor?

Omzun ani hareketleri, arkaya dogru sert biçimde uzanmak, omuzda tekrarlayan hareket gerektiren isler, omzun agirlikli kullanildigi sporlar donmus omuz riskini arttiriyor. Postür bozuklugu, düsük ve yuvarlak omuzlar omuz eklemine asiri yük binmesine neden oluyor.

Hastaligin tanisi nasil konuluyor?

Tani genellikle klinik muayene ile konuluyor. Laboratuvar testleri, röntgen ve manyetik rezonans gibi tetkikler altta yatan sebebi ve diger nedenleri ayirt etmek amaciyla yapilabiliyor. Kan sayimi, tiroid fonksiyon testleri, kan sekeri, karaciger, böbrek fonksiyonlari ve bazi romatizmal testler eslik eden hastaliklarin belirlenmesine yardimci oluyor.

Hastalar fizik tedaviden yarar görüyorlar mi?

Tedavinin amaci agri ve hareket kisitliligini azaltmak. Bu amaçla agri kesici ve ödem çözücü ilaçlardan yararlaniliyor, ancak ilaç tedavisi tek basina yeterli olmuyor. Omuz egzersizlerine erken dönemde baslanmasi ve düzenli yapilmasi öneriliyor. Fizik tedavi yöntemleri ile agrinin ve ödemin azalmasi saglaniyor ve hareket açikligi artiriliyor. Hastaligin evresine göre sicak veya soguk uygulamamalar, ultrason, lazer, magnetoterapi, elektrik stimülasyonu ve mobilizasyon tekniklerinden yararlaniliyor. Bunlara ilave olarak omuz eklemine uygulanacak kortikosteroid enjeksiyonlari agrinin ve inflamasyonun azalmasini saglayarak iyilesmeyi hizlandiriyor.

Tedavide cerrahinin yeri var mi?

Medikal ve fizik tedavi yöntemleri ile 4-6 ayda iyilesmeyen hastalarda cerrahi tedavi seçenegi degerlendiriliyor. Anestezi altinda manipulasyon yapilarak yapisikliklar açilabiliyor. Manipulasyon sonrasinda kazanilan hareketin korunmasi amaciyla fizik tedavi programina devam edilmesi öneriliyor. Diger bir cerrahi yöntem ise kapsülün artroskopik girisim ile gevsetilmesi oluyor.