Baharla gelen hastalik; alerjik rinit

[eg24]

Bahar hem doganin yeniden dogusuna taniklik ediyor hem de bizler bu degisimin bir parçasi haline geliyoruz.Ama maalesef çiçeklerin açtigi bu dönemlerde bazi davetsiz misafirler vücudumuzu ele geçirebiliyor.Bahar aylarinin basladigi su günlerde özellikle alerjik rinitlerin ihmal edilmemesi gerektigini belirten Beyoglu Özel Avusturya Sen Jorj Hastanesi Kulak Burun Bogaz Hastaliklari Uzmani Op. Dr. Gökhan GÜVENER alerjik rinit ile ilgili önemli bilgiler veriyor.

Alerjik rinit, soguk alginligi benzeri semptomlarla seyreden bir hastaliktir. Soguk alginligindan farkli olarak, sebebi virüsler degildir. Iç veya dis ortamda bulunan alerjenlere karsi burun mukozasinin bir anormal yaniti olarak ortaya çikar.

Görülme sikligi giderek artmakta ve yapilan çalismalara göre % 20-30 arasinda degismektedir. Yil boyu devam eden formlari oldugu gibi, sadece mevsimsel olarak ortaya çikan formlari da vardir. Bazi formlar, semptomlarin yil boyu sürmesi ve mevsimsel olarak siddetlenmesi seklinde seyreder.

Yil boyu süren alerjik rinitte genellikle küfler, ev tozu akarlari, böcekler ve hayvan tüyü gibi alerjenler sorumludur. Mevsimsel alerjik rinitte ise yabani ot, çimen ve agaç polenleri gibi alerjenler sorumludur. Yasanan bölgeye göre degismekle birlikte; agaç polenleri genellikle ilkbaharda, çayir çimen polenleri ilkbahar ve yazda, yabani ot polenleri ise genellikle sonbahardaki mevsimsel rinitlerin sebebidir.

Mevsimsel alerjik rinit için saman nezlesi, bahar nezlesi, yaz nezlesi gibi isimler de kullanilir.

Burun tikanikligi ve akintisi; hapsirik; burunda, bazen de damak ve bogazda kasinti; gözlerde kizariklik, kasinti ve sulanma; göz altlarinda sislik ve morarmalar; sinüslerde basinç hissi ve yüz agrisi; öksürük; koku ve tat bozukluklari gibi semptomlar görülebilir.

Ayni semptomlar soguk alginliginda da görülebilir. Ancak alerjik rinitte burun akintisi daha sulu ve renksizdir, soguk alginliginda daha koyu ve beyaz veya sari renkte olabilir. Soguk alginliginda semptomlar, virüse maruz kaldiktan bir kaç gün sonra görülür ve 5-7 günde hafifler. Alerjik rinitte ise bulgular alerjene maruz kalistan hemen sonra ortaya çikar ve bu temas devam ettikçe semptomlar da sürer.

Alerjik rinit herhangi bir yasta baslayabilir. Ancak çocukluk ve gençlik dönemlerinde ortaya çikisi daha sik görülen bir durumdur.

Bu hastalikta bagisiklik sistemi, solunum yoluyla alinan ve aslinda zararli olmayan kimi maddeleri hatali bir biçimde zararliymis gibi algilayarak bunlara karsi anormal bir bagisiklik yaniti gelistirir ve antikorlar olusturmaya baslar. Bu alerjenlerle temas edildiginde bu antikorlar araciligiyla bir reaksiyon verilir ve bir takim kimyasal maddelerle birlikte bu alerjik semptomlar ortaya çikar.

Mevsimsel alerjik rinit, semtomlarin yogun seyretmesiyle yasam kalitesini belirgin olarak düsürür. Is ve okul performansini olumsuz etkiler. Uyku kalitesini düsürerek, buna bagli ek problemler ortaya çikarir. Astimi olanlarda astim ataklarini tetikleyebilir. Sinüzite ve özellikle çocuklarda kulak enfeksiyonlarina zemin hazirlayabilir.

Tanida en degerli kriterler hastaligin öyküsü ve fizik muayene bulgularidir. Gerekiyorsa cilt testleri veya özellikle çocuklarda kanda bakilan alerji testleri uygulanabilir.

Mevsimsel alerjik rinitte alerjene maruziyetten kaçinmak çok önemlidir. Bunun için alinabilecek önlemler söyle siralanabilir:

-Polen mevsimlerinde kapi ve pencereleri kapali tutulmasi

-Çamasirlarin bu mevsimlerde disari asilmamasi (Polenler çarsaf, havlu ve kiyafetlere yerlesebilir)

-Evde, iste ve arabada filtreli klima ve havalandirma sistemleri kullanilmasi

-Alerjenlerin en yaygin oldugu sabah saatlerinde mümkünse disari çikilmamasi, zorunluysa maske takilarak çikilmasi

-Bu dönemlerde bahçe islerinden uzak durulmasi

Tüm önlemlere ragmen alerjenlerden her zaman uzak kalmak mümkün olmayabilir. Bu durumda semptomlari azaltacak burun spreyi ve tabletler seklinde çesitli ilaçlar doktor önerisiyle kullanilmalidir.