Gebelik Sırasında Nasıl Beslenilmeli?

[eg24]

Gebelik, insan yaşamında beslenmenin en önemli olduğu evrelerden biridir. Gebelik dönemindeki beslenme şekli anne ve doğacak bebeğin sağlığını büyük ölçüde etkiler.

Çocuğun anne karnında büyümesi, bedensel, zihinsel yönden gelişmesi, gebelik süresince beslenme ile yakından ilgilidir. Gebelikte yetersiz beslenme gibi fazla beslenme de anne ve bebek sağlığına zararlıdır.

Akılda tutulması gereken, bebeğin gereksinimlerinin çok da fazla olmadığıdır. Örneğin, anne adayının gebelik öncesi döneme göre enerji (günlük kalori) ihtiyacı çok fazla artmaz. Çevrenin gebeye gereğinden fazla yemesi için iyi niyetle baskı yapması, doğru olmayan ve sakıncaları olabilecek bir tutumdur.

Öte yandan gebelikte kilo almamak amacıyla özel bir diyet de uygulanmamalıdır. Bütün anne adayları, bebeğin sağlıklı gelişimi için gebelik döneminde almaları gereken sağlıklı kiloyu almalıdırlar. Gebe bireylerin gebe olmayan bireylere göre her gün fazladan 2 köfte büyüklüğünde et ya da 2 yumurta, ayrıca 1 bardak süt, 1 dilim ekmek ve 1–2 tane meyve (elma, armut, muz, portakal gibi) yemesi yeterli olacaktır.

Gebelikte beslenmenin önemli prensiplerinden birisi günlük öğün alışkanlığının yeniden düzenlenmesidir. Üç ana, 2 hatta 3 ara öğün gebelikte önerilmektedir. Bu yaklaşım gebeliğin erken döneminde bulantı ve kusma şikayetlerinin daha az görülmesine de yardımcı olacaktır.

Öğünlerin 3 öğünde tıka basa yemek yerine bu şekilde ara öğünlerle desteklenerek bölünmesi ilerleyen gebelik haftalarında ise mide yanması, regürjitasyon (mide içeriğinin ağza gelmesi) gibi şikayetleri azaltır.

Gebelikte pek çok sebeple kansızlık görülebilir. Bunlardan en sık görüleni yetersiz beslenme sonucu oluşan demir eksikliğine bağlı kansızlıktır. Gebelikte gerek annenin gerekse bebeğin artan gereksinimini karşılamak amacıyla doktor tarafından önerilen demir haplarının (kan hapı) kullanılması gerekebilir.

Gebelik döneminde artan demir ihtiyacını karşılamak için;

Her gün 1 adet yumurta tüketin. Yumurtayı 8dk. haşlayın.
Haftada 2 sefer kırmızı et tüketin.
Günde 1 çorba kaşığı pekmez ve/veya 1 avuç kuru siyah üzüm tüketin.
Yeşil yapraklı sebzelere ağırlık verin.
Demir kaynaklarıyla birlikte C vitamininden zengin besinler tüketin.
Demir emilimini önleyen çay ve kahveyi limitli tüketin. Tüketeceğiniz taktirde yemekten 45dk önce ve sonra tüketin.
Gebelikte yeterli ve dengeli beslenme kuralları
Hamilelik süresince çay ve kahve tüketimini azaltın. İçecek olarak ayran, süt ve taze meyve sularını tercih edin.
Sebze ve meyveleri tüketmeden önce çok iyi yıkayın. Mevsim dışı sebze ve meyveleri tüketmeyin.
Sigara ve alkol kullanmayın. Sigara içilen ortamlarda bulunmayın.
Tuz kısıtlaması gerektiren bir durumunuz yoksa yemeklerinizi normal tuzlu tüketin. İyotlu tuz kullanın.
Yemek ve salatalarınızda zeytinyağı ve diğer yağları (mısırözü, soya, ayçiçek yağı gibi) karışık olarak kullanın.
Hazır yiyecek ve içecekleri ( hazır çorba, meşrubat, hazır meyve suları, et su tablet ) tüketmeyin.
Haftada 2 gün balık, 2 gün kırmızı et geri kalan günlerde derisiz beyaz et tercih edin.
Her öğünde her besin grubundan (et grubu, meyve-sebze grubu, süt-yoğurt grubu, ekmek-tahıl grubu) yiyecekler tüketerek beslenmenizde çeşitlilik sağlayın.
Gebelik süresince anne yetersiz ve dengesiz beslendiğinde;
Anne ağırlık kazanamaz, hatta zayıflar. Anne vücudundaki besin öğesi depolarının dengesi bozulur. Anne ve çocuk sağlığı olumsuz etkilenir.
Anne kansız (anemi) kalabilir.
Annenin bacakları ve göz kapakları şişer. Bu durum yeterince protein tüketilmediğinin belirtisi olabilir.
Çabuk yorulur, çalışma gücü azalır.
Hastalıklara sık yakalanır ve iyileşme süresi uzar.
Kemik dokusu harabiyeti görülebilir. Yetersiz beslenmenin yanısıra D vitamini kaynağı olan güneş ışınlarından da yararlanamazsa anne kemiklerinden kalsiyum ve fosfor çekilir. Kemikler yumuşar osteomalasia’ya neden olabilir.
Gebelik zehirlenmesi ( preeklempsi, eklampsi, toksemia ) görülebilir.