Kekemelikte etkin tedavinin anahtari zaman ve dogru terapi

[eg24]

Güzel, anlasilir ve akici bir konusma… Sizin ya da çocugunuzun sahip oldugu bu özellik yasanan ufak bir travmayla kaybedilebiliyor. Aniden baslayan kekemelik karsisinda sakin panige kapilmayin. Çünkü tedavinin altin anahtari sakin olabilmekten geçiyor.

Kekemelik, konusma seslerinin üretiminde meydana gelen bozulmalarla karakterize olusuyor. Genelde çocukluk çaginda basliyor ve bazi durumlarda yasam boyu devam ediyor. Kekemeligin gerçek nedeni bilinmiyor. Ancak yapilan son çalismalar bu bozuklukta genetigin rol oynadigi belirtiliyor. Kekeleyen birçok bireyin kekemelik riski gelistirmelerine neden olan özellikleri kalitsal olarak getirdigi düsünülüyor. Bu özelliklerin gerçek dogasi ise henüz bilinmiyor. Ancak bu özellikler, bireyin cümleyi akici olarak üretmesi için gerekli olan çesitli kas hareketlerini birlestirme yetenegini bozuyor. Dil gelisiminin en hizli oldugu 18 ay- 7 yas arasinda baslayan kekemelik bazi çocuklarda yasanan ufak bir heyecandan sonra bile baslayabiliyor. Acibadem Kozyatagi Hastanesi Dil ve Konusma Bozukluklari Uzmani Dilek Eroglu Uzun kekemeligin nedenleri ve tedavisinde dikkat edilmesi gerekenler hakkinda bilgi veriyor.

Dil gelisim sürecindeki akici olmayan konusmayla kekemeligi karistirmayin

Kekemelik dil gelisimi sürecinde çocuklarda meydana gelen normal kelime tekrarlari ile karistirilabiliyor. Ayirici tani için normal akicisizligi anlamak önemli bir nokta. Konusma gelisiminin ilk yillarinda bütün çocuklar akicilik bozukluklarina karsi duyarli oluyor. Konusmanin normal akicisizligi genellikle 2-7 yas çocuklari arasinda, özellikle 2,5-4 yas arasinda yükselmis bir oranla ortaya çikiyor. Normal akicisizlik gösteren çocuklar 3 yas sonrasinda genellikle ses ya da hece degil kelime veya öbek tekrarlari yapiyor. Ayrica normal çocuklar takilmalarinin farkinda olmuyor ve heyecan, hayal kirikligi gibi belirtiler göstermiyorlar.

Kekemeligi fark eden çocuklar duruma tepki gösteriyor

Kekemelik 18 ay ile 7 yas arasinda herhangi bir dönemde baslayabiliyor. Ancak en çok dil gelisiminin hizli oldugu 3 ve 5 yas arasinda ortaya çikiyor. Bazi çocuklarda kekemeligin baslangici yeni bir kardesin dogmasi, yeni bir eve tasinma gibi normal stres durumlarindan sonra aniden olusabiliyor. Bu gibi durumlarda öncelikle sakin olmak ve ardindan uzman bir konusma terapistiyle iletisime geçmek gerekiyor. Çocugun durumuna ve genetik faktörlere bakildiktan sonra tedavinin zamanlamasina karar veriliyor. Kekeledigini fark eden çocuklar bu duruma karsi tepki göstermeye de basliyorlar. Örnegin, göz kirpma, vücudu öne atma, ayagini yere vurma gibi davranislar da kekemeligin akabinde görülebiliyor.

Terapi sonrasinda konusma akicilik kazaniyor

Kekemeligin herhangi bir ilaci veya ameliyati yok. Kekemeligi olan bireylere dil ve konusma terapistleri tarafindan kekemelik terapisi uygulaniyor. Kekemelik terapisine genellikle kekemelik ortaya çiktiktan 3-6 ay sonra baslaniyor. Bazi durumlarda, özellikle ailede kekemelik geçmisi varsa ve çocugun kekemeligi siddetliyse terapilere hemen baslanmasi gerekebiliyor. Her bireyin düzelme orani farklilik gösterse de bütün çocuklar ve yetiskinler terapiden fayda görüyor. Terapi sonrasinda bazi çocuklarda kekemelik tamamen ortadan kalkarken, bazilari daha az kekelemelerine yardimci olacak stratejileri ögreniyorlar. En önemlisi ise kekeleyen bireyler konusma becerilerinde daha rahat olmaya basliyorlar.

Çocuklarla yetiskinlerin tedavileri farklilik gösteriyor

Kekemeligi azaltmayi hedefleyen çesitli terapi teknikleri bulunuyor. Basarinin saglanmasi için sistematik bir terapi programinin uygulanmasi gerekiyor. Terapi süreci kisinin basarisina, kekemelik siddetine, terapi programinin düzenli ilerleyisine bagli olarak degisiklik gösteriyor. Kekemelik terapisinin basarisinda kisinin yasi da önem tasiyor. Küçük çocuklar kekemeligin henüz basinda olmalari nedeniyle avantajliyken yetiskin bireyler de terapi tekniklerini uygulamada daha bilinçli davranabildikleri için avantajli konuma gelebiliyorlar.

Kekemeligi abartmak da yanlis, yokmus gibi davranmak da

Ailenin kekemelik karsisindaki davranisi önem tasiyor. Aile çocugunda kekemelik davranislarini gözlemlediginde çocugun endisesini arttiracak tutumlar sergilememeli. Ancak çocugun kekemeligini tamamen görmezden gelmek de dogru bir davranis degil. Çünkü çocugun dünyasinda anne ve baba zor zamanlarinda yaninda olan, ona yardimci olan kisilerdir ve kekeleme anlarinda da çocuk zor bir durumun içerisindedir. Aile çocuga karsi davranislarini dil ve konusma terapistinden danismanlik alarak düzenlemelidir. Terapinin asamasina bagli olarak ailenin çocuga karsi tutumlari degisiklik gösterebiliyor.

Kekemeligi tabu gibi görmeyin

Çocugun çevresi sadece anne-baba ve yakin akrabalardan olusmuyor. Çocugun çevresindeki herkesin davranislarini düzenlemek mümkün olmayabiliyor. Özellikle okul ortamindaki çocuklardan acimasiz elestiriler duyulabiliyor. Bu nedenle çocugu kekemelik konusunda bilinçlendirmek çok önemli. Toplumda kekemelik rahatlikla fark edilen ama üzerine kesinlikle konusulmayan bir tabu. Çocuklarimizla kekemelik üzerine konusmak onlarin kendi dünyalarinda yarattiklari korkulari yenmelerine yardimci oluyor.