10 soruda akciger kanseri

[eg24]

Kanserden ölüm nedenleri arasinda birinci sirada yer alan akciger kanseri; erken evrelerde basari saglanarak tedavi edilebilen bir kanser türüdür. Akciger kanserinin en önemli nedeni sigara içmek gibi görünse de, hastalik sigara içmeyenlerde de kendisini gösterebilmektedir. Memorial Atasehir Hastanesi Medikal Onkoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Gökhan Kandemir, akciger kanseri hakkinda merak edilen sorulari yanitladi.

1. Akciger Kanseri Nedir?

Akcigerlerin birinde ya da her ikisinin dokusunda, anormal hücrelerin kontrolsüz büyümeleri ve çogalmasi sonucu gelisen kötü huylu tümörlerdir.

2. Kimlerde Akciger Kanseri Görülür?

Akciger kanseri, dünyada ve ülkemizde erkeklerde en sik görülen kanser türüdür. Kadinlarda görülme sikligi da giderek artmaktadir. Kanserden ölüm nedenleri arasinda birinci siradadir. Kalin bagirsak, meme ve prostat kanseri nedeniyle yasamini yitirenlerin toplamindan daha fazla kisi akciger kanseri nedeniyle hayatini kaybetmektedir. Yas ilerledikçe görülme sikligi artar. Örnegin; 45 yas altinda nadiren ortaya çikarken, genellikle 50-70 yaslarinda tani konulmaktadir.

3. Akciger Kanserinin Farkli Tipleri Var midir?

Bu kanser türü, “küçük hücreli” ve “küçük hücreli disi akciger kanseri” olmak üzere baslica iki gruba ayrilir. Büyümesi, yayilmasi ve tedavisi hastalik tipine göre farklilik gösterir. Küçük hücreli akciger kanseri, daha hizli büyüyen ve vücudun diger yerlerine daha fazla yayilan türdür ve tüm akciger kanserlerinin %20’sini olusturur. Bu rahatsizligin nedeni genellikle sigaradir. Akciger kanseri siklikla; kemik, karaciger, beyin ve böbrek üstü bezlerine yayilim gösterir.

4. Akciger Kanserinin Risk Faktörleri Nelerdir?

Akciger kanserinin bir numarali sebebi olgularin %85’inden sorumlu olan sigaradir. Günde 1 paket sigara içenlerde akciger kanseri riski içmeyenlere göre 20 kat daha fazladir. Sigaraya baslama yasi, içme süresi, içilen sigara sayisi kanser gelisimini etkiler. Pasif içicilik yani sigara içilen ortamlarda bulunularak sigara dumanina maruz kalmak da akciger kanseri riskini artirir. Genetik geçis, asbest, radon gazi, hava kirliligi sorumlu tutulan diger faktörlerdir. Verem gibi bazi akciger hastaliklari, akcigerlere radyoterapi uygulanmasi akciger kanseri riskini artirmaktadir. Içme sularinda yüksek düzeyde arsenik maddesinin bulunmasi da akciger kanseri riskini artirabilir.

5. Sigara Içmeyenlerde Akciger Kanseri Görülür mü?

Akciger kanseri sigara içmeyenlerde de kendini gösterebilir. Tüm akciger kanserlerinin %15’i hiç sigara içmemis kisilerde görülmektedir.

6. Akciger Kanserinin En Sik Görülen Belirtileri Nelerdir?

Hastaligin hiçbir belirtisi olmayabilir. Ileri evrede olanlarin yaklasik olarak 4/1’inde hiçbir belirti olmamaktadir. En sik görülen belirtileri; nefes darligi, geçmeyen ve giderek kötülesen öksürük, kanli balgam, istah kaybi ve zayiflamadir. Gögüs agrisi, hiriltili solunum, ates, ses kisikligi, yüz ve boyunda sisme, omuz ve kol agrisi, yutma güçlügü görülen diger belirtileridir.

7. Akciger Kanseri Nasil Tedavi Edilir?

Akciger kanserinin “cerrahi”, “radyoterapi”, “kemoterapi” ve “hedefe yönelik tedavi” olmak üzere 4 tedavi biçimi vardir. Tedavi; kanserin tipine, tümörün büyüklügüne, yerlesimine, yayginligina, hastanin genel durumuna göre belirlenir. Bu asamalarda bilgisayarli tomografi, PET (Pozitron Emisyon Tomografisi), kemik sintigrafisi, beyin MR görüntülemesi gibi birçok test yapilir. Küçük hücre disi akciger kanseri; cerrahi, radyoterapi, kemoterapi, hedefe yönelik tedavi veya bunlarinbirlikte uygulanmasi ile tedavi edilir. Küçük hücreli akciger kanserinde esas tedavi kemoterapidir. Beraberinde radyoterapi de uygulanmaktadir. Cerrahi tedavide, tümörün yerine bagli olarak akcigerin küçük bir kismi, bir lobu ya da bir akcigerin tamami çikarilabilir. Kanser ilaçlarinin verilmesi; yani kemoterapi tüm vücuttaki kanser hücrelerini öldürmek amaçli uygulanir. Radyoterapi ise; isin tedavisi cerrahiden sonra, bazen cerrahinin yerine kemoterapi ile birlikte uygulanabilmektedir. Hedefe yönelik tedavi kanserin büyümesini ve yasamasini saglayan kanser genlerini, proteinlerini hedefleyen bir tedavidir. Bu tip tedavi normal hücreleri çok az etkilerken, kanser hücrelerinin büyümesini ve yayilmasini engeller.

8. Akciger Kanseri Erken Evrede Saptanabilir mi?

Günümüzde düsük doz spiral bilgisayarli tomografi gibi görüntüleme tekniklerindeki ilerlemeler ile akciger kanserini erken evrede saptama çalismalari devam etmektedir. Akciger kanseri erken evrelerde basariyla tedavi edilebilmektedir.

9. Beslenme Akciger Kanseri Riskini Etkiler mi?

Birçok çalisma günde en az 5 porsiyon meyve ve sebze yiyenlerin akciger kanseri riskinin daha düsük oldugu göstermektedir. Yüksek doz “beta karoten ve A vitamin” alanlarda ve özellikle sigara içenlerde kanser riskinin arttigi da görülmüstür.

10. Akciger Kanseri Önlenebilir mi?

Akciger kanseri önlenebilir bir hastaliktir. Önlemenin en iyi ve en basit yolu ise sigara içmemek ve sigara içilen ortamlardan uzak durmaktir. Sigarayi birakmakla risk azalmaya baslar ve yaklasik olarak 10 yil sonra akciger kanseri olusma riski %50 azalmis olur. Asbest, radon gazi, hava kirliligi gibi mesleki ve çevresel faktörlere maruz kalmamak için de gerekli önlemler alinmasi ile akciger kanseri önlenebilmektedir.