Türkiye'de büyük yeraltı göllerine, sarnıçlara, sarkıt ve dikitlere sahip yaklaşık 40 bin mağara bulunuyor. Gümüşhane'nin Torul ilçesi Cebeli köyü Kırantaş mevkisinde, 1550 rakımda bulunan Karaca Mağarası da bunlardan biri. Mağaraya, Gümüşhane-Torul kara yolunun 12. kilometresinden sonra Krom Deresi-Cehennem Vadisi Kanyonu-İmara Manastırı güzergahından ulaşılıyor.


Toplam 1500 metrekare gezilebilir alana ve 105 metre uzunluğa sahip mağara, yatay yönde gelişme göstermiş ve elipse benzeyen dört salonun birleşmesinden oluştu ancak bu salonlardan ikisinin mağaradaki çatlak kısımlardan sızan suların oluşturduğu damlataşları yüzünden ikiye bölünmesiyle mağaradaki salon sayısı 6'ya ulaştı.

Damlataşı oluşumları bakımından oldukça zengin olan mağarada sarkıtlar, dikitler, sütunlar, bayrak şekilleri, org desenli duvarlar, mağara çiçekleri, mağara incileri, traverten havuzları ve traverten basamakları gibi damlataşı şekillerinin en görkemlilerini görmek mümkün. UNESCO'nun Dünya Miras Listesi'ne girecek güzellikte ve değerde bir mekan olduğu belirtilen Karaca Mağarası, her yıl binlerce yerli ve yabancı turisti ağırlıyor. Mağara, turizmde yörede ön plana çıkan mekanların başında geliyor.

Çal Mağarası

Trabzon'daki Çal Mağarası ise sarkıt ve dikitlerden oluşan muhteşem doğal şekilleri, içinden geçen dere, şelaleleri ve göletleri ile her mevsim turistlerin ilgisini çekiyor.

Düzköy ilçesinin Çal beldesinde, 1050 rakımda, dışındaki doğal güzelliklerinin yanı sıra içindeki sarkıt ve dikitleri ile göz kamaştıran Çal Mağarası, İl Özel İdaresince ahşap yürüyüş yolu ve ışıklandırma yapılarak 2003'te ziyarete açıldı.

Üzerinde tarihi kale bulunan, içinden dere akan ve dünyanın en uzun ikinci mağarası olarak kabul edilen mağara, adeta ziyaretçileri büyülüyor.

Giriş kısmı oldukça geniş, bu genişlik içeride yer yer değişen mağara, girişinden 200 metre sonra iki kola ayrılıyor. Sola ayrılan ve yaklaşık 150 metre olan bir kolun sonundaki odada, kalker platolar üzerinde görülen oval şekilli erime çukuru olarak bilinen, dolinden gelen suyun aktığı baca dikkati çekiyor.

Mağaranın yaklaşık 400 metrelik yürüyüş yolu olan sağ kolunda bulunan göl ve Çağlayan ise muhteşem güzellik sunuyor.

Aydıntepe Yeraltı Şehri

Bayburt'un Aydıntepe ilçesinde 1999-2000 yılları arasında yapılan arkeolojik kazılar sonucu bulunan 2 bin yıllık tarihe sahip Aydıntepe Yeraltı Şehri ise kentin ön plana çıkan turizm merkezleri arasında yer alıyor.

Yeraltı şehri, yüzeyden 2-2,5 metre derinde başka yapı malzemesi kullanmadan ana kayaya oyulmuş galeriler, odalar ve bu odaların açıldığı daha geniş mekanlardan oluşuyor. Odalar, yaklaşık bir metre genişliğinde ve iki metre yüksekliğindeki galerilere, galeriler de her iki yana genişleyen salonlara açılıyor. Uzunluğu 1 kilometreyi aşan galerilerin tavanında gözetleme ya da havalandırma amaçlı olduğu düşünülen konik biçimde delikler yer alıyor. Yer altı şehrinin girişinde gerektiğinde girişi kapatmak için kullanılabilecek çapı yaklaşık 1,5 metre olan daire şeklinde taş bulunuyor.

Halen kazı çalışmaları devam eden kent hakkında şu an ileri sürülen iki görüş mevcut. Bunlardan biri bu kentin bölgede daha önce sözü edilen "Halde" şehrine ait olduğu, "Halde"nin "Khalde" olduğu, eski ismi Hart (Aydıntepe) olan ilçenin isminin de "Halt"dan geldiği görüşü.

Diğer görüşe göre ise "Hart"ta bu yer altı kentinden başka Geç Roma Erken Bizans devirleri arasında yer alan bir mezarın ortaya çıkarılması. Henüz yerleşmediği bir devirde bu bölgenin sığınak olarak kullanıldığı, Romalılar tarafından kovulan ilk Hristiyanların bu bölgeye geldikleri ve sığındıkları, yeraltı şehrinin de bu Erken Hristiyanlık dönemine ait olabileceğidir.

"Yerin üstü kadar altı da ilgi çekiyor"

Trabzon Valisi Abdil Celil Öz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tatilini tarihi ve kültürel mekanları gezerek geçirmek isteyenler için Doğu Karadeniz'in alternatif sunduğunu ifade etti.

Trabzon'da Çal, Gümüşhane'de Karaca mağarası ile Bayburt'un Aydıntepe ilçesinde Aydıntepe Yeraltı Şehri'nin, bölgede birbirini tamamlayan turizm alanları olduğunu vurgulayan Öz, "Artık Doğu Karadeniz'de yerin üstü kadar altı da barındırdığı güzelliklerle ziyaretçilerin ilgisini çekiyor. Böylelikle bölgemizde turizmin hemen hemen her türlüsü gerçekleştiriliyor" dedi.