Kabızlık çocukluk döneminde çok sık rastlanan bir sorun. İki hafta veya daha uzun süredir devam eden dışkılamada gecikme veya zorluğu kabızlık olarak tanımlayabiliriz. Kabızlık şikayeti pediatri polikliniklerine yapılan tüm başvuruların % 3’ünde, pediatrik gastroenteroloji başvurularının ise % 25’inde görülür. İngiltere’de yapılan bir çalışmada okul çağındaki çocukların % 34’ünde kabızlık yakınması olduğu belirlenmiş.
Kronik kabızlık, son sekiz hafta içinde, üç haftada birden daha az sayıda dışkılama, haftada birden daha fazla sayıda dışkı kaçırma, dışkı tutma davranışı, dışkı biriktirme ve ağrılı dışkılama gibi durumlardan iki veya daha fazlasının bir arada olması olarak tanımlanır.
Tüm dünyada çocukların % 0.3-28’inde kabızlık sorunu olduğu düşünülüyor. Çocukluk dönemi kabızlığı erkeklerde kızlardan daha sık görülür.

Kronik fonksiyonel kabızlık ortaya çıkmadan önce genellikle ağrılı dışkılama öyküsü bulunduğundan bebeklerdeki ağrılı kaka yapmanın erken tedavisi, okul çağı dönemindeki çocuklarda kronik kabızlık sıklığını azaltabilir.
Normalde, sağlıklı bebeklerin kaka yapma sayıları 0-4 ay arasında günde 1-7 kez, 4. aydan sonra günde 2 kez ve 1 yaşından sonra da günde 1 kez civarında. Anne sütüyle beslenen bebekler, inek sütü ve mamayla beslenenlere göre daha sık ve yumuşak kıvamda kaka yapar. Anne sütüyle beslenen bebeklerde kabızlık çok nadir. Anne sütünden inek sütü, mama veya karışık beslenmeye geçiş dönemlerinde kabızlık olasılığı artar.
Süt çocuklarındaki sert dışkılama beslenme değişiklikleriyle tedavi edilebilir. 4 aydan küçük, mamayla beslenen ve kabız olan süt çocukları mama değişikliği yapılarak tedavi edilebilir.

Bebeğinize uygun mamayı verseniz bile kabızlığı düzelmiyorsa fruktoz ve sorbitol baımından zengin meyve pürelerini verebilirsiniz. Özellikle kuru erik, yaş erik, kayısı, armut ve elma olabilir.
2 yaşından küçük çocuklarda yapılan bir çalışma; başlangıç tedavisi olarak beslenmeyle ilgili değişiklikler yapılmasının (meyve suları, meyve ve sebzeler, soyalı mamaya geçilmesi) veya mısır şurubu verilmesinin olguların % 25’inde kabızlığı ortadan kaldırdığını gösteriyor.

Sıvı alımının artırılmasının idrar çıkışının artması dışında dışkı kıvamı ve sıklığı üzerinde herhangi bir etkisi olmadığı saptanmış. Ama çocukluk çağında su ve sıvıların yetersiz alınması kabızlığa neden olabilir.
Çocuklarda kabızlığın başlıca nedenleri aşırı süt tüketimi, lifli besin az yenmesi ve kaka yapmanın ertelenmesi. Peki, çocuklar neden kaka yapmak istemez? Tuvalet temiz değilse veya tuvaletini yaparken acıyacağı korkusuyla tuvalete çıkmak istemeyebilir.

Çocuğunuzun yiyeceklerde aldığı posa miktarı eksikse bu miktarın ideal değerlere ulaştırılması önemli.
İşlenmemiş tahılları, meyve ve sebzeleri içeren dengeli bir beslenme düzeni, çocuklardaki kabızlık tedavisinin bir parçası olarak önerilmeli. Karın ağrısı, şişkinlik ve gaz gibi yakınmaların ortaya çıkmasını engellemek için beslenmedeki posa miktarı yavaş yavaş artırılmalı.
Tam tahıl içeren kahvaltılık tahıl gevrekleri hem vitamin mineralce zenginleştirilmiş hem tüketimi kolay hem de posa içeriği yüksek olduğu için bağırsak problemi yaşayan çocukların kahvaltı seçeneği olarak kullanılabilir. Ayrıca çocuğunuza gün içinde mutlaka karışık meyvelerden oluşan bir meyve salatası hazırlamayı ihmal etmeyin.