meltem

ABD’de Boston Çocuk Hastanesi’nde çalışan David Ludwig adlı doktorun, Amerikan Tıp dergisine bu hafta yazdığı makalede “Kritik sınırdaki obez çocuklar ailelerinden alınsın” görüşüyle tartışma yarattı. Bu tartışma şimdi İngiltere'de de gündemde.

“Devletin obez çocuklara yardım etmesi için yapacağı bir görevi var. Nadiren görülen bir çözüm olan çocukları evlerinden almak” sözlerinin olduğu makalenin basında yer almasıyla doktor, ailelerden onlarca tepki e-maili aldı, meslaktaşları tarafından eleştirildi. İngiliz Reuters ajansına konuşan doktor, “Ben sadece tüm çareler tükendiğinde yetiştirme yurdunun son adres olabileceğine dikkat çekmek istedim” dedi. ABD’de en az 20 milyon şişman ya da obez çocuk var.
İngiltere'de yayımlanan Mail on Sunday gazetesinin yaptığı açıklamada, dört obez çocuğun kilo kontrollerini yapamayan ailelerinden tamamıyla alınabileceği bildirildi. İsimlerini açıklamayı reddeden anne ve baba, yetkililer tarafından çocuklarını bir daha göremeyeceklerine dair uyarıldıklarını açıkladı.
Günümüzde çocuk ve toplum sağlığını olumsuz etkileyen sorunlar arasında obezitenin nasıl önleneceğini hakkında önemli bilgiler veren Pediatrik Endokrinolog Dr. Nihal Memioğlu, obezitenin bebeklik ve çocukluk dönemiyle ilişkisine vurgu yaptı.
Obezite Nedir, Nasıl Değerlendirilir?
Obezite en basit tanımı ile, vücuttaki yağ dokusunun artışıyla gelişen kilo fazlalığıdır. Her kilo fazlalığı obezite midir? Obezitenin objektif olarak değerlendirilmesinde vücut kitle indeksi (VKİ) kullanılır. Çocuk VKİ yaşına göre %85-95 ise fazla kilolu, %95’den fazla ise obezdir.
Bebeklik Dönemi
Bebeklik dönemindeki (0-12 ay) kilo kontrolleri sağlıklı büyümenin değerlendirilmesinde önemli bir ölçüttür. Bu dönemde fizyolojik yağ dokusu artışı söz konusudur, böylece hızlı büyüyen bebek yedek enerji deposunu oluşturur. Bebeğin kilosu boy eğrisine göre iki eğriden fazla yukarıda değilse obez değil, gürbüz bebek olarak kabul edilir.
Özellikle bebek anne sütü alıyorsa ya da yanlış beslenme durumu yoksa bebeğin izlemi yeterlidir. Bir yaşından itibaren yağ toplanma oranı giderek azalır, bu arada yürümeye başlayan bebek boyuna uygun kiloya gelir.
Bebeklik döneminde obeziteden korunmak için yaşamın ilk 6 ayında yalnızca anne sütü ile beslenmesi çok önemlidir. Mama ile beslenen bebeklerin de doyduktan sonra mamayı bitirmek için zorlanmaması gerekir. Bebeklik döneminde obezite nedenleri arasında doğuştan birkaç sendrom da söz konusudur. Bu hastalıklarda beyindeki iştah merkezinin bozukluğuyla birlikte bazı nörolojik sorunlar vardır. Eğer obez bebeğin beden ve sosyal gelişiminde gecikme varsa ileri inceleme gereklidir.
Çocukluk Dönemi
Çocukların her gün almaları gereken enerji yaşa, cinsiyete ve aktiviteye göre değişmektedir. Eğer harcanandan çok enerji alınır ise, fazladan alınan her 7000 kalori 1kg. yağ olarak vücutta depolanır. Çocukluk çağındaki obezitenin en sık nedeni bu şekilde gelişen basit obezitedir. Basit obezite nedenlerini üç ana başlıkta toplayabiliriz;
Fazla enerji alımı, yanlış beslenme,
Aktivite azlığı (enerji harcanmasında azalma),
Psikososyal nedenler.
Çocuğun kilo almaya başladığı erken dönemde saptanır ise basit önlemlerle obezite engellenebilir. Ancak, bu konuda ailelerin de duyarlı olmaları gerekmektedir. Çocuğunun hızlı kilo aldığını düşünen ebeveynlerin doktora erken dönemde başvurmaları önemlidir.
Obezite başlama yaşı ne kadar küçükse obezite derecesi o kadar yüksektir.
Obezite derecesi ne kadar fazla ise geri dönüşü de o kadar zor olmaktadır.
Bu nedenle aslolan obezitenin önlenmesidir. Bunun için;
Sağlıklı beslenmenin öğrenilmesi, ebeveynlerin bu konuda çocuklarına örnek olmaları, aile sofrasına önem verilmesi,
Sportif aktivitelere zaman ayrılması, bunun ailenin davranış biçimi haline getirilmesi,
Hasta olmasa da çocukların gelişim kontrollerinin yapılması, kilo alımı varsa erken fark edilerek önlenmesi gerekir.