Çocuk gelisimindeki sihirli sözcük: HAREKET

[eg24]

Bebegin anne rahmine düstügü andan itibaren hareketlerinin bir anlami var. Çünkü onlar hareket ettikçe gelisiyorlar. Bu nedenle çocuklara hareket etmeleri için olabildigince alan birakmak gerekiyor. Hareket etmenin bir özgürlük, ögrenme araci oldugunu belirten Anadolu Saglik Merkezi Çocuk Sagligi ve Hastaliklari Uzmani Dr. Namik Kemal Akpinar, ancak kazalara davetiye çikarmamak için bazi noktalara da dikkat etmek gerektiginin altini çiziyor.

Annenin, hamileligini ögrendigi andan itibaren heyecanla bekledigi ilk sey bebeginin hareketlerini hissetmektir. Anneler bu hissi “tarif edilemez” bir mutluluk diye tanimliyorlar. Hamilelik süresince bebegin hareketleri sürekli takip edilir, belli bir süre hareketsiz kaldiginda acaba yolunda gitmeyen bir durum mu var diye endiselenilir. Hatta anne adayinin üzüldügü dönemlerde anne karnindaki bebegin hareketlerinin de azaldigi, annenin mutlulugunda arttigi, güzel bir yemek sonrasi dans ettigi bile söylenir. Gebelik süresince bebegin anne karnindaki hareketleri gebeligin yolunda gittiginin de bir göstergesidir.

Bebegin hareketliliginin dogum sonrasinda da tüm hiziyla sürdügünü belirten Anadolu Saglik Merkezi Çocuk Sagligi ve Hastaliklari Uzmani Dr. Namik Kemal Akpinar, hareket etmenin çocuk sagligi ve gelisimi açisindan önemine dikkat çekiyor.

Dogum sonrasi bebekte hareketliligin kol ve bacaklarda biz eriskinlere göre anlamsiz ve istemsiz hareketler seklinde devam ettigini belirten Dr. Namik Kemal Akpinar, zamanla sinir sisteminin gelismesi ile beraber anlamsiz ve istemsiz olusan el-kol bacak hareketlerinin de azalmaya basladigini ifade ediyor.

Hareket sistemindeki gelisim yukaridan asagiya devam eder

Zamanla üst beyin kontrolünde istemli hareketlerin olmaya basladigini, hareket sistemindeki gelisimin de yukaridan asagiya olacak sekilde devam ettiginin belirten Dr. Namik Kemal Akpinar, “Hareket sistemi ile gelismenin degerlendirilmesinde sirasiyla; bas kontrolü, kollarla uzanma, elle tutma çalismalari, basparmak kontrolünün gelismesi, destekli oturma, desteksiz oturma, emekleme, siralama, yürüme, kosma, merdiven çikma ve inme seklindedir. Bu gelisim basamaklarinin uygun aylarda olmaya baslamasi hareket sisteminin gelismis oldugunun göstergesidir” diyor.

Dr. Namik Kemal Akpinar, “Ilk 6 aydaki kol- bacak hareketleri bebegin kaka yapmasini, gaz çikisini kolaylastiran hareketlerdir ve gereklidir” diyor.

Bebeginize genis hareket alani saglayin

Çocugun emeklemeye baslamasi ile beraber, dis dünyayi kesfetme ve ögrenme turlari da baslar. Ilk olarak etrafindaki, albenisi yüksek oyuncak ve objelere uzanmaya baslar, zamanla görüs alanindaki uzak noktalari kesfeder. Uzanabildigi çekmeceler en çok merak noktalaridir. Oralara tutunup kalkmalar, çekmeceyi çekip içindekileri atmaya baslamalari kendilerine sonsuz keyif verir. Bu dönemde bebege genis hareket alani saglanmasi gerektigini belirten Dr. Namik Kemal Akpinar, “Ortalikta sivri uçlu, keskin kenarli esyalar bulundurmayin, sehpa veya masadan sarkan örtüleri kaldirin. Yürümeye basladiktan sonra da ortami ani hareketler ve duramamasi olasiligina karsi hazirlayiniz, alani genisletiniz” uyarisinda bulunuyor.

Hareketli bebeklerin gelisimleri akranlarindan öndedir

Hareketli bebeklerde kilo fazlaligi görülmedigini hatta kilolarinin daha az bile olabildigini belirten Dr. Namik Kemal Akpinar, “Çevreyle ilgili, arastirmaci yönleri algilamalari daha ön planda oldugundan gelisimleri de akranlarina göre daha önde olur. Hareketli bebeklerin yorulmalari sonrasinda uykuya dalmalari daha hizli olur, uyku derinlikleri ve süresi daha fazla olur” diyor.

Dr. Namik Kemal Akpinar, son olarak yürüyen bebeklerle ilgili uyarilarda bulunuyor:

• Yürümeye baslayan bebekler, özellikle disariya çikildiginda basina buyruk tek basina yürümek ister. Buna dis ortam tehlikelerinden koruyarak kontrollü izin verin.

• Parka veya bahçeye çikildiginda serbestçe davranmasina izin verebilirsiniz.

• Özellikle 1,5 yasindan sonra merdiven çikmak ve inmek isteyeceklerdir. Ellerinden uygun sekilde tutarak izin verin.

• Yollarda yürürken çocuklari özellikle sol elinizle, iç tarafta tutun.

• Evlerde özellikle diz boyu olan elektrik prizlerine karsi koruyun. Kapakli korunakli prizleri tercih edin.

• Özellikle mutfak çekmeceleriyle oynayacaklarindan orada sivri-keskin aletler bulundurmayin.

• Çocuklarinizi AVM’lerdeki yürüyen merdivenlere tek basina birakmayin.

• Havuz kenarlari islak oldugundan kayip düsme olasiliklari da artar. Tek basina birakmayin. Ayaklarina kaymayan ayakkabilar giydirin.