Hamilelikte En Sik Rastlanan Sikayetler
 

Hamilelik, kadinlarin yasamlarinda önemli bir dönemi olusturuyor. Dogumun gerçeklesecegi ana kadar her günün, hem anne ve hem de bebek için ayri bir degeri var. Yaklasik 40 hafta süren hamilelik, heyecanli bir bekleyis olmasinin yani sira mide bulantisindan kanamalara, diyabetten saç dökülmesine kadar pek çok sikayeti de beraberinde getirebiliyor. Önemli olan ise sorunlarla basa çikabilme becerisi. Iste burada anne adayinin hekimine güvenmesi büyük önem tasiyor. Acibadem Eskisehir Hastanesi Kadin Hastaliklari ve Dogum Uzmani Dr. Ahmet Fatih Ögüç, hamilelikte sikça karsilasilan 15 sorunu ve önerilerini siraliyor. Hamileligin üç dönem halinde ele alindigini belirten Dr. Ögüç, sorunlari da bu dönemlere göre ayiriyor. 28. haftadan sonra annenin yapmasi gereken en önemli sey, bebegin anne karnindaki hareketlerini izlemek olmali. Bebek sabah 9 ile aksam 9 arasinda en az 10 defa hareket etmeli. Bebegin bir dakika içinde tekrarlayan hareketlerinin de anne tarafindan ayri ayri takip edilmesi gerekiyor. Bebegin yasamsal fonksiyonlari açisindan bu takip büyük önem tasiyor.

BIRINCI TRIMESTER BAS VE KASIK AGRISI

Hamileligin birinci evresi olan, ilk 12 haftalik dönemde bas ve kasik agrisi ile erken dönem kanamalari görülebiliyor. Vücuttaki tüm damarlarda meydana gelen genisleme, özellikle bas agrilarina neden olabiliyor.

BULANTI VE KUSMA

Hamilelikte bulanti ve kusma ile onlara eslik eden yorgunluk, en sik karsilasilan sikayetler arasinda yer aliyor. Kandaki HCG miktarindaki artisin bulantiya yol açtigi düsünülse de, nedeni tam olarak bilinmiyor. Psikolojik nedenlerden kaynaklanabilecegi gibi, guatr gibi hastaliklar da bu tabloya yol açabiliyor. Tiroit hormonunun az ya da çok salgilandigi kisilerde, bulanti ve kusma daha fazla görülüyor. Ayrica bu dönemde safra kesesi rahatsizliklari ve idrar yolu enfeksiyonlari yasanabiliyor. Hamilelik sirasinda olusan biyolojik degisiklikler, idrar yollarinda enfeksiyon riskini artiriyor. Bu durum da yine, bulanti ve kusma sikayetine neden olabiliyor.

KANAMALAR

Bu dönemde, anne adaylarinin panige kapilmasina neden olan hamilelige bagli implantasyon kanamalari yasanabiliyor. Ilk 12 haftada düsük riski, yüzde 15-20 oraninda seyrediyor. Bu dönemde meydana gelen düsüklerde genellikle genetik rahatsizliklar etkili oluyor. Istirahata ragmen devam eden ve 2 saatten uzun süren kasik agrilari düsük tehlikesine isaret edebiliyor. Bu evrede meydana gelen kanamalarda mutlaka bir uzmana basvurulmasi gerekiyor.

KONSANTRASYON KAYIPLARI

Birinci dönemde, uykuya egilim ve konsantrasyon güçlügü çekmek en sik sikayet edilen durumlar arasinda yer aliyor. Progesteron hormonunun artmasi dikkat kaybina yol açan etmenler arasinda gösteriliyor.

IKINCI TRIMESTER KARIN VE KASIK AGRILARI

Ilk 12. haftadan sonra hamileligin ikinci dönemi basliyor. Bu dönem daha rahat ve sorunsuz geçiyor. En çok görülen sikayetlerin basinda ise karin ve kasik agrilari geliyor. Agrilarin geçmesi için istirahat etmek gerekiyor.

IDRAR YOLU ENFEKSIYONLARI

Idrar yaparken yanma ve sanci olmasi sik karsilasilan sorunlarin arasinda yer aliyor. Özellikle rahmin genislemesi ile beraber mesaneye baski yapmasi ve idrar akis hizinin azalmasi ile bu tür enfeksiyonlara egilim artiyor. Bu dönemde hamilelerin daha çok sol taraflarina yatmalari gerekiyor. Eger sag taraflarina yatarlarsa hidronefroz olarak adlandirilan böbregin genislemesi ve buna bagli enfeksiyonlar yasanabiliyor.

VAJINAL KANAMALAR VE AKINTILAR

12. haftadan sonra rahim agzinda kisalma ve rahim agzinin genislemesi nedeniyle sorunlar yasanabiliyor. Rahim agzinin 2.5 cm.’den kisa ve rahim agzi iç girisinin de 5 mm.’den açik oldugu durumlar, servikal yetmezlik olarak degerlendiriliyor. Bu nedenle meydana gelen vajinal kanamalarda düsük riski bulunuyor. Daha önce düsük yapan ya da zor bir dogum deneyimi olan hamilelerin, 12. hafta civarinda rahim agzi uzunluklarinin ve rahim agzi açikliklarinin degerlendirilmesi gerekiyor. Hamileligin bu döneminde görülen saydam ve kokusuz vajinal akinti normal bir durum iken akintinin yesil renkli ve kötü kokulu olmasi, erken dogum ve suyun erken bosalmasi riskine isaret edebiliyor.

KRAMP AGRILARI

Vajinal enfeksiyonu olan hastalarda kramp seklindeki agrilar ve kasilmalar sik görülüyor. Bu nedenle, vajinal muayenenin ikinci dönemde de yapilmasi önem tasiyor. Bunun disinda bacaklarda da kramp görülüyor. Sabaha karsi görülen bacak kramplari, magnezyum ve kalsiyum eksikliginden kaynaklaniyor. Magnezyum genellikle disaridan takviye olarak aliniyor. Kalsiyum emiliminin az oldugu hamilelerde süt ve yogurt tüketiminin artirilmasinin yani sira, sardalye baligi ve kuru incirin de ögünlere eklenmesi öneriliyor.

MIDE YANMALARI

Mide yanmalari, yemek borusunun mideyle birlestigi yerde meydana gelen genislemeden kaynaklaniyor. Hormonal dengedeki degisiklikler ile kahve, çay ve sigara tüketimi bu sikintiyi artiriyor. Bu sikayetler olmasa da kahve, çay ve sigara, hamilelerin uzak durmasi gereken maddeler arasinda siralaniyor.

UYKUSUZLUK VE HIZLI KILO ALMA

Hamilelikte, damar içi sivinin, hücreler arasi bosluga çikmasi nedeniyle el ve ayaklarda siskinlik yani ödem meydana geliyor. Ödem ayni zamanda uyuduktan birkaç saat sonra kiside hava açligi yasanmasina da yol açiyor. Hamileler, havasiz kalmis gibi birdenbire uyanabiliyorlar. Bu sikayetleri önlemek için yüksek yastik kullanilmasi ve tuzsuz gidalar tüketilmesi gerekiyor. Hamilelik süresince toplamda 11-13 kilo alinmasi normal olarak degerlendiriliyor. Normalin üstü kilo artisinda yüksek tansiyon ve diyabet riski olusuyor. Anne ve babada diyabet varsa, gebelige bagli diyabet görülme riski yüzde 2.5-6 oraninda artiyor.

ERKEN DOGUM

28. haftaya kadar olan dogumlar, “immatür” olarak kabul ediliyor. Bu kadar erken dogan bir bebegin daha fazla riski oldugu için bu dönemde özellikle dikkat edilmesi gerekiyor.

ÜÇÜNCÜ TRIMESTER DIYABET VE YÜKSEK TANSIYON

Hamileligin ikinci döneminin sonunda ve üçüncü döneminin basinda, gebelige bagli diyabet ve yüksek tansiyon riski görülebiliyor. 24. ve 28. haftalarda yapilan tarama testleriyle gebelige bagli diyabet riski arastiriliyor. Yüksek tansiyon, ödem ve idrarda protein miktarinin artmasi ile görülen gebelik zehirlenmesi (preeklampsi) hafif ya da siddetli olarak yasanabiliyor. Hizli kilo artisi olan hastalarda tansiyonun günlük olarak takip edilmesi gerekiyor. Risk altindaki hamilelerin günde en az üç kez tansiyonlarini ölçerek uzmanlari ile paylasmasi öneriliyor. Varis ve hemoroit sorunlari da hamileligin ikinci ve üçüncü dönemlerinde ortaya çikiyor. Karin içi basincin artmasi sebebiyle hemoroit ve varis sikayeti artiyor.

VAJINAL KANAMALAR

Plasentanin yerlesimine bagli olarak hastalarda vajinal kanamalar olusabiliyor. Bu durum, erken dogum belirtisi olabilecegi gibi bazen de plasentanin yerlesimi ya da zamanindan erken ayrilmasi ile ilgili olabiliyor.

KOZMETIK SORUNLAR

Hamilelikte saç dökülmesi, ciltte yaglanma, sivilce, lekeler ve karin çatlaklari gibi kozmetik sorunlar da ortaya çikiyor.