Sinav Kaygisinin Azi Karar Çogu Zarar
 

Sinav kaygisi performansi olumsuz etkiliyor

Egitim hayatindaki basari kadar, meslek seçiminde ve yetiskinlikte yasanacak hayatin kalitesinde çocukluk ve gençlikte girilen sinavlarin belirleyici olmasi ya da öyle görülmesi ögrencilerde sinav kaygisini da beraberinde getiriyor.

Neolife Tip Merkezi’nden Uzman Psikolog Elçin Sayan “Sinav kaygisi, belirli bir düzeyde kaldiginda, kisinin sinava odaklanmasini, bilgileri hatirlamasini, onun için emek sarf etmesini saglayarak performansi yükseltiyor. Ancak kontrol edilemeyecek derecede kaygi yasayanlar, sinavlarda hak ettikleri basarinin yalnizca yüzde 40-60’ini yakalayabiliyor. Yogun kaygi yasayan kisilerin düsük performanslarinin sebebi, çogu zaman bilgi eksikligi degil kayginin yol açtigi nedenlerdir. ” diyor.

Kalp atislarinin hizlanmasi, mide kramplari ya da bulantisi, terleme, üsüme, sik idrara çikma, bas dönmesi gibi bedensel etkilerinin yani sira, heyecan, korku, panik, gerginlik, huzursuzluk, ümitsizlik, karamsarlik, tedirginlik gibi duygusal etkilerle ortaya çikan sinav kaygisi; kisinin sinava olan dikkatini bu belirtilere yöneltmesine neden oluyor.

Sayan, “Sinav kaygisini yasatan asil sey, onun zihinsel boyutudur. Yani kisinin sinavi ve kendini nasil algiladigidir. Sinav öncesi siklikla duydugumuz “bildigim her seyi unuttum”, “ya sürem yetmezse”, “iyi sonuç alamazsam anneme babama ne derim?”, “ben zaten basarisiz biriyim” gibi cümleler yogun sinav kaygisina sebep olmakla birlikte hem sinava hazirlanma sürecinde hem de sinav esnasinda performansin düsmesine neden olabiliyor.” diyor.

Düzenli uyku, dengeli beslenme, spor, gevseme egzersizleri ve imajinasyon (rahat ve mutlu oldugunuz bir ortami bes duyunuza hitap edecek sekilde birkaç dakikaligina zihinde canlandirmak) teknikleri bu belirtilerle basa çikmayi kolaylastiriyor.

Tekrarlanan okul basarisizliklari, notlarinin digerleriyle kiyaslanmasi, yüksek beklentiler ve olumsuz elestiriler, cezalar, fazla disiplinli-kisitlayici ortamlar kisinin sinava ve kendine dair olumsuz düsünceler gelistirmesine zemin hazirliyor. Sinav kaygisiyla basa çikmak için “Bu sinavi kazanmaliyim” yerine “Bu sinavi kazanmak istiyorum”; “Bildigim her seyi unuttum” yerine “Bildigim sorulardan baslayayim” gibi karamsar düsüncelerin, özgüveni ve motivasyonu arttirici düsüncelerle degistirilmesi öneriliyor.

Bu süreçte, ailelerin yüksek beklenti ifade eden asiri olumlu ya da özgüven ve motivasyon kirici asiri olumsuz elestirilerden kaçinmalari; çocuklarina basarili olsa da olmasa da çok degerli ve sevilesi olduklarini hissettirmeleri gerekiyor. Sürekli “çalis!” demekten vazgeçerek “Nasil gidiyor? Bugün neler yaptin? Nerelerde zorlandin?” gibi destekleyici ifadeler kullanmalari önerilmektedir.