Sifir Beden Tutkusu Erken Menopoz Nedeni!

[eg24]

Ülkemizde kadinlar ortalama olarak 48 yasinda menopoza giriyor. Ancak menopoz çesitli nedenlerden dolayi 40 yasindan önce de görülebiliyor ve buna ‘erken menopoz’ deniyor. Bu konuda ülkemizde saglikli bir istatistiksel veri olmasa da, modern yasamin olumsuz getirisi olan çevre kirliliginin artmasi, sigara kullanimi, asiri stres ve diger faktörler nedeniyle erken menopozun görülme sikliginin arttigi belirtiliyor. Günümüzde erken menopoza yol açabilen bir baska önemli neden de, son yillarda özellikle genç kizlar olmak üzere kadinlarin sifir bedene ulasma çabalari. Acibadem Maslak Hastanesi’nden Kadin Hastaliklari ve Dogum Uzmani Prof. Dr. Tansu Küçük, sadece obezite degil, ayni zamanda çok zayif olmanin da üreme sagligini olumsuz yönde etkiledigine dikkat çekerek, “Çünkü vücuttaki yag orani kritik yag siniri olan yüzde 12’nin altina düstügünde üreme fonksiyonlari da durabiliyor. Bunun sonucunda da kadinin genç yasta olmasina ragmen hamile kalmasini önleyen ve yasam kalitesini ciddi boyutlarda etkileyebilen “hipolatamik amenore”, bir baska deyisle adetin beyinsel olarak durdurulmasi tablosu ortaya çikabiliyor. Bu olgularin üçte birinde de erken menopoz ortaya çikabiliyor. ” diyor.

ÜREME SISTEMI BÜYÜK BIR ENERJIYE IHTIYAÇ DUYUYOR

Kadin üreme sistemi disaridan gelen etkilere son derece açik oluyor ve belirgin bir sekilde etkileniyor. Üreme büyük bir enerjiye ihtiyaç duyuyor. Enerjinin az oldugu zamanlar ile açlik dönemlerinde üreme fonksiyonlari duruyor. Insan üremesinin beslenme ile iliskisi 3 olayin analizinden anlasiliyor: 1. Dünyada açlik çekilen zamanlardaki veriler. 2. Kaseksi denilen hastaligi olan çok zayif kadinlardan elde edilen veriler. 3. Asiri spor nedeni ile hizla yag kaybeden sporculardan elde edilen veriler. Yapilan analizlere göre; besinlerle alinan enerji ilk olarak kalp-damar sistemi ve beyinsel aktiviteler gibi yasam fonksiyonlari için kullaniliyor. Bunu ikinci olarak hareket ve büyüme gibi kisitlanabilir fonksiyonlar takip ediyor. Son olarak da yeterli enerji olursa üreme fonksiyonlari için kullaniliyor.

ENERJI YOKLUGU VE HATALI DIYETLER ÜREME FONKSIYONLARINI DURDURUYOR

Asiri zayif olan kadinlarda hem enerji yoklugu hem de hatali diyetler nedeniyle gerekli yasamsal maddelerin alinmamasi sonucu bozulan hücre aktiviteleri üreme fonksiyonlarini durduruyor. Kadin Hastaliklari ve Dogum Uzmani Prof. Dr. Tansu Küçük, asiri zayiflik durumu ne kadar uzun olursa, kalici etkilerinin de o kadar çok olacagini belirterek, “Örnegin daha sonra tekrar normal diyete dönülüp ideal kiloya erisilse bile bu kadinlarin yaklasik yüzde 30’unda adet görememe durumu kalici hale geliyor. ” diyor.

ILK BELIRTISI ADET DÖNGÜSÜNÜN HIZLANMASI

Normalde adet döngüsü ortalama 28 günde bir oluyor. Adet döngüsünün 22 günden daha sik olmasinin genellikle yumurtalik rezervinin azaldigina isaret ettigini söyleyen Kadin Hastaliklari ve Dogum Uzmani Prof. Dr. Tansu Küçük, “Durum her zaman böyle olmasa da, FSH hormon yüksekligi tespit edilirse hastanin durumuna uygun üreme ve dogurganligin korunmasi seçeneklerinin anlatilmasi gerekiyor.” diyor. Adet döngüsünün hizlanmasindan baska, tablo daha da ilerlediginde; vajinal kuruluk, agrili cinsel iliski, cinsel isteksizlik, sicak basmalari, uyku ve konsantrasyon bozukluklari, depresyon, is veya okulda basari düsüsü görülebiliyor. Son asamada da adet kanamalari seyreklesmeye basliyor. Menopoz tam oturdugunda ise adetler tamamen kesiliyor. Ilerleyen yillarda kemik erimesi, kalp hastaliklarinda artis, vücut seklinde ve oranlarinda degisim, örnegin erkek tipi göbeklenme görülüyor.

SIKAYETLER OLUSMADAN ÖNCE TEDBIR ALINMALI!

Belirtiler ortaya çiktiginda çogu kez durum oldukça ciddi boyutlara ulasmis oluyor. Bu nedenle her kadinin erken menopoz açisindan risk faktörlerine sahip olup olmadigini analiz etmesinin son derece önemli oldugunu belirten Prof. Dr. Tansu Küçük, “Eger belirgin bir erken menopoz riski varsa belirtiler henüz ortaya çikmadan doktora basvurulmali ve dogurganligi koruma seçenekleri hakkinda fikir edinilmeli.” diyor.

DIGER RISK FAKTÖRLERI NELER?

-Ailede erken menopoz öyküsü,
-Turner sendromu veya Swyer sendromu gibi kromozal hastaliklar,
-Galaktozemi ve talassemi majör gibi bazi enzim eksiklikleri,
-Kemoterapi ya da radyoterapi,
-Sik geçirilen yumurtalik ameliyatlari,
-Kabakulak ve zona gibi enfeksiyonlar,
-Tiroit, romatizmal artrit, diyabet, vitiligo gibi bazi otoimmün hastaliklar,
-Epilepsi,
-Sigara,
-Stres,
-Asiri zayiflik veya obezite,
-Bazi meslekler
-Bayan kuaföründe çalisanlar
-Kimyasal kozmetik saticilari
-Solvent ile çalisan ressamlar / boyacilar
-Propanediol, metilolakrilamid, monometil eter, ftalatlar ile çalisanlar

MENOPOZA KARSI ÖNLEM ALIN!

Kadin Hastaliklari ve Dogum Uzmani Prof. Dr. Tansu Küçük, menopoz yasini geciktirebilmeniz için yasam aliskanliklarinizda dikkat etmeniz gereken noktalari söyle siraliyor:

-Sifir beden ya da obez olmayin. Vücut Kitle indeksinizi hesaplayin: Agirlik (kilo)/boy2 metre. Vücut Kitle indeksinizin 18-30 arasinda olmasina dikkat edin.

-Stresinizi azaltacak önlemler alin.

-Sigara içmeyin ve pasif içicilikten uzak durun.

-Zararli oldugu bilinen propanediol, metilolakrilamid, monometil eter gibi kimyasal maddelerden kaçinin.

-Spora hayatinizda yer verin. Mümkünse her gün, degilse haftanin en az 3 günü bu egzersizlerden birini mutlaka uygulayin: 50 dakika tempolu yürüyüs, 30 dakika yüzme, 30 dakika bisiklet veya 45 dakika jimnastik.

-Oksijen radikali emme kapasitesi yüksek antioksidan besinleri tüketin: Balik, ceviz, taze findik, kabak çekirdegi, brokoli, lahana, karnabahar, domates, biber, havuç, mürdüm erigi, nar, üzüm, çilek karpuz, islenmemis tahil ve ürünleri bu besinler arasinda yer aliyor. Ayni zamanda yesil çay ve taze greyfurt suyu da oksijen radikali emme kapasitesi yüksek olan içeceklerden.

-Antioksidan ilaçlar alin: Örnegin Koenzim-Q 10, L-arginin veya Royal jelly takviyesi yapabilirsiniz.

-Kalsiyumdan zengin beslenin: Günde 200 ml süt, yogurt veya dondurma yiyin.

-Güneslenerek D vitamini aktivasyonuna yardimci olun.