KOAH hastaları hastalığının farkında değil

[eg24]

Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ünlü, KOAH hastalığının büyük oranda sigara dumanı ve bazı kişilerde diğer zararlı gaz ve parçacıklara bağlı olarak gelişen soluk yollarının mikrobik olmayan bir iltihabı sonucu oluştuğunu söyledi.
İnsanlarda iltihaplanma sonucu hava yollarının daraldığını ifade eden Ünlü, şöyle konuştu:
"Dünya'da ve Türkiye'de her 5 kişiden biri KOAH'lıdır. Ancak KOAH'lıların onda biri hastalığının farkındadır. KOAH'a ait belirti ve bulgular 50'li yaşlara gelmeden fark edilemeyebilir. Bunun başlıca nedeni hastaların KOAH bulgularını doktora başvurmaya değecek kadar önemsenmemesi, sıklıkla bunları sigara ile ilişkilendirmesi ya da bu bulguları yaşlanma, şişmanlık gibi başka nedenlerle açıklamayı tercih etmesidir. Oysa hastalık erken dönemde saptanabilse, risk faktörlerinden kaçınmak ve böylece hastalığın ilerlemesini durdurmak mümkün olabilecek."
Ünlü, hastalığın en önemli belirtilerinin sinsi başlayan ve giderek şiddetini artıran nefes darlığı veya kronik öksürük ve balgam çıkarma olduğunun altını çizerek, bu yakınmaların hastalık şiddetinin arttığı ve alevlenme ya da atak olarak adlandırılan dönemlerde daha da belirginleşerek, hastaneye yatmaya neden olabileceğini ifade etti.
"KOAH ne zaman aklımıza gelmeli?"

Başta tütün dumanı olmak üzere, ısınma veya pişirme amacıyla kullanılan çeşitli yakıtların dumanına veya mesleki toz, duman, toksik gaz ve taneciklere uzun süre maruz kalan kişilerde KOAH'ın rastlandığını vurgulayan Ünlü, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Uzun süreli öksürük, balgam çıkarma ve giderek artan nefes darlığı yakınmalarından en az birinin gelişmesi halinde, yakınmalar çok şiddetli olmasa dahi göğüs hastalıkları doktoruna başvurulması gereklidir. Bu kişilere nefes ölçüm testi (spirometri) yapılarak KOAH tanısı konulabilir. KOAH'la mücadele için öncelikle sigara mutlaka bırakılmalıdır. Sigaranın bırakılması hastalığın kötüye gidişini önleyecek en etkili yöntemdir. Yıllık grip ve 5 yılda bir zatürre aşısı yaptırılmalıdır. İlaçlar doktorun önerdiği şekilde kullanılmalıdır. Beslenmeye dikkat edilmelidir. Uygun havalarda yürüyüş yapılmalı veya evde de egzersiz yapılabilir."
Ünlü, solunum sıkıntısı olan hastaların yaptıkları en büyük hatalardan birinin, nefes darlığı çekmekten korktukları için egzersizden kaçınmak olduğunu dile getirerek, bu tür durumlarda başlangıçta nefes darlığı hissetmenin normal olduğunu, egzersize alıştıkça bu hissin azalacağını ve kendinize güvenin artacağını vurguladı.
Egzersiz sayesinde enerji seviyesinin arttığını, depresyonun azaldığını ve günlük işleri yapmanın kolaylaştığına değinen Ünlü "Genel sağlığınız için kaslarınız güçlenecek, uyku kaliteniz artacaktır. Egzersiz stresi ve kalp sorunları gelişme riskini azaltır" diye konuştu.