Menopoz ile ilgili en çok merak edilen sorular!
 

Kadinlar için hayatlarinin en zor dönemlerinden biri menopoztur. Üreme faaliyetlerinin durup, hormon üretiminin azalmasi ile birlikte kadinlarin vücutlarinda önemli degisiklikler görülür. KadiköySifa Atasehir Hastanesi Kadin Hastaliklari ve Dogum Uzmani Op. Dr. Emrah Kol menopoz ile ilgili en çok merak edilen sorulari yanitladi!

Menopoz nedir?

Ergenlikte 300 - 400 bin yumurta taslagi içeren yumurtalik, 40’li yaslarin basina kadar 300 civarinda olgun yumurta üretip gebelik olusumunda kullanilmasini saglar.

Diger binlerce yumurta taslagi olgunlasanlara destek görevinde bulunurlar. 50 yasa gelindiginde yumurta üretimi durup, yumurta üretimiyle tetiklenen östrojen üretimi azalinca rahim içinde aylik kalinlasma olmaz ve artik ritmik kanama görülmez. Bu durumun adi menopozdur. Bu dönemde sadece östrojenin degil diger hormonlarin da kan seviyelerinde de belli seviyelerde düsüsler olur.

Menopoz hangi yasta görülür?

Toplumlar arasi farkliliklar olmakla beraber menopoz yasi için genel kabul 49-52 yaslardir.

Menopoz yasi degistirilebilir mi?

Her kiz çocuk dogdugunda genetik kodlari ile menopoz yasi belirlenmistir. Bu nedenle menopoz yasini daha ileriye tasimak mümkün degildir. Ancak bazi olumsuz faktörler (sigara tüketimi, ilaç kullanimi, ameliyat, otoimmün hastaliklar, X-isini) menopoz yasini öne çekebilir.

Menopoz öncesi dönem nedir?

Aktif dönemden sonra yumurta olusumu, kanama ve dogurma fonksiyonunun tamamen bittigi ana kadar geçen dönem menopoz öncesi dönem olarak adlandirilir. Bu süreç 42 - 45 yaslarinda baslar ve her kadinda farkli belirtilerle seyreder. Belirti yelpazesi o kadar genistir ki, bir kadin fiziksel ve ruhsal sikinti yasamazken, digeri menopozun tüm zorluklarini bu dönemde de omuzlarinda tasir.

Erken Menopoz nedir?

30 - 35 yaslar ve daha öncesinde menopoz gerçeklesmesi erken menopoz olarak tanimlanir. Ameliyat, ilaç kullanimi, X-isini ve baska nedenler olmaksizin ortaya çikar, genetik özellik tasir ve görülme sikligi % 1’dir.

Menopoz döneminde hangi sikayetler görülür?

Sicak basmasi
Sicak basmasi, menopoz geçis döneminde ve sonrasinda en sik görülen sikayettir. Beyindeki lokal doku maddelerinin salinimi ve etkileri azalan östrojene bagli olarak degisim gösterir. Bunun sonucunda bedenin sicaklik ayar merkezi olumsuz etkilenir. Bu olumsuzluk sonucunda, menopozdaki kadinda nöbetler halinde isi yükselmesi meydana gelir. Adi geçen lokal doku maddelerindeki degisiklikler ayrica ruhsal emosyonel sorunlari da beraberinde getirir. Uyku bozukluklari, anlik günlük ruhsal dalgalanmalar, hafiza sorunlari, konsantrasyon eksikligi kadinin yasam kalitesini bozar ve bu tablo yillar boyu sürebildiginden içinden çikilmaz bir hal alir.

Fiziksel sorunlar

Cilt, kemikler, cinsel organlar menopozdan olumsuz etkilenir. Kolay yorulma, güç kaybi yasami zorlastiran diger faktörlerdir.Kemik erimesi bu dönemde zellikle dikkat edilmesi gereken bir konudur.

Cilt degisiklikleri

Cilt, vücudun en büyük organidir ve östrojene çok duyarlidir. Böyle olunca menopozla birlikte çok hizli ve geri döndürülemez degisiklikler olmaktadir. Sicak basmasi ile birlikte kadini en çok rahatsiz eden durumdur ancak çogunlukla östrojenle iliskisi düsünülmedigi ve yönlendirilmedigi için çaresiz kalmaktadir.

Cinsel organ degisiklikleri

Menopozda cinsel organlarda da ciltteki degisikliklere paralel gerileme olur. Fiziksel görünümdeki degisikliklerin yani sira kuruluk ve yanma hissi, idrar sikayetleri ve enfeksiyon riskinde artis diger önemli sorunlardir.

Menopoz döneminde hangi hastaliklar ortaya çikabilir?

Kalp Hastaliklari

Menopozdan önce kalp krizi riski erkeklere göre daha düsükken menopozla birlikte bu oran erkeklerle esit seviyeye yükselir. Bu durum ciddi sorun olarak menopozdaki kadinin karsisinda durmaktadir.

Kemik Erimesi

Kemik erimesi iki ayri nedenle olur. Birinde östrojen azligi temel sebep iken digerinde yaslanmanin kendisi erimenin nedenidir. Irk, dogum sayisi, iklim, beslenme kemik erimesini etkilemektedir. Dogum sayisi, kalça kemik açisi, ülkemizin günesli gün sayisi Türk kadinini bu konuda kuzey ülkelerinde yasayanlara göre sansli hale getirmektedir. Bununla birlikte östrojen azalmasi kemik erime ve kirik riskini artirmaktadir.

Menopoz Dönemi Kanserleri

Menopoz döneminde öncelikle meme, rahim, yumurtalik ve bagirsak kanseri üzerinde durulmali kontroller bu kanser tipleri üzerinde yogunlastirilmalidir.

Menopoz döneminde hangi tetkikler yapilmali?

Rutin kan tetkikleri, CA 125,CEA, EKG, tüm batin ve jinekolojik USG, smear testi, mamografi, kemik yogunluk ölçümü, gaitada gizli kan arastirmasi menopozdaki kadinda baslica yapilmasi gerekenlerdir.

Menopoz tedavisinin amaci nedir?

Menopozda eksilen hormonu yerine koyma tedavisi esastir (hormon replasman tedavisi). Menopozda esas olan sikayet ve bulgulari esas alarak kadini (hasta degil) bir bütün olarak ele almaktir. O halde temel eksik östrojen oldugu için onun eksikligini gidermek gerekmektedir. Cilt için kozmetik ürünler kullanilabilir, kemik erimesi için sadece o amaca dönük ürünler kullanilabilir, kalp hastaligi olunca bazi ilaçlar alinabilir ancak hiçbirisi yeterli olmayacagi gibi zaman kaybina da yol açacaktir. O halde hasta degerlendirilmeli risk içermiyorsa en az 5 yil, risk içeriyorsa riske göre daha kisa süre hormon tedavisi yapilmalidir. Var olan kanser hastaligi temel engel teskil eder. Onun disindaki tüm durumlarda menopozdaki kadinin durumu bireysellestirilerek ele alinmali multidisipliner yaklasimla hayat kalitesi yükseltilmeye çalisilmalidir. Ergenlik döneminden itibaren hayatinin bir parçasi olan östrojen hormonunun düsük dozda yani, menopoz öncesi döneminde ritmik kanamalarinin 3.günündeki kan seviyesiyle desteklenmesi ve yanina dogada oldugu gibi progesteron ilavesi konusunda cesaretlendirilmelidir.

Menopozda cinsel yasam degisir mi?

Gebelikten korunma kaygisindan uzak olup hormon tedavisi ile de günlük sikayetlerinden kurtulan kadinlarin menopoz döneminde de doyurucu cinsellik yasayabilecekleri öngörülmektedir.

Menopoz öncesinde korunma

42 Yasindan sonra menopoz dönemine kadar yumurta olusumu az da olsa devam eder. Bu nedenle aktif cinsel yasami olanlara düsük dozlu dogum kontrol haplari önerilir.

Menopozda korunma

Menopozla birlikte yumurta üretimi olamayacagi için hormon replasman tedavisi alinsa bile gebelik ihtimali olamayacagi için gebelikten korunmaya gerek yoktur.

Menopozdaki kadin nasil bir yol izlemeli?

Içinde bulundugu durumun hastalik tablosu olmadigini bilmeli, uzayan ortalama ömürle 30 -40 yil süreyle yasam kalitesinin düsmesine izin vermemeli, destek almak için aktif çaba göstermeli, akil fonksiyonlari, kalbi, cildi ve kemikleri için, risk faktörü içermiyorsa ve uygun takip araliklariyla hormon tedavisinden uzak durmamalidir.