Akne nedir? Nasil tedavi edilir?

[eg24]

En sik rastlanan deri problemlerinden biri olan akne; ergenlik dönemiyle baslayan, yüzde veya sirtta ortaya çikan siyah noktalar, beyaz noktalar, iltihapli kizarik sivilceler ve bazen deri altinda kistler seklinde olusur. Akne tanisinin “gerçek akne” olup olmadigi da dermatologlar tarafindan teshis edilmelidir çünkü bazen akne görünümlü lezyonlar baska deri hastaliklarinin belirtisi olabilir. Akne lezyonlarina erken müdahale edilmesi gerektigini belirten Yakin Dogu Üniversitesi Hastanesi Deri ve Zührevi Hastaliklar Bölüm Baskani Dermatolog Doç. Dr. Asli Feride Kaptanoglu; büyük veya derin lezyonlar ciltte iz birakarak iyilestigi için hastalarin bu asamaya gelmeden yani ‘iz birakmadan’ lezyonlarin tedavisine baslamada gecikmemesi gerektigini vurguladi.

Genellikle ergenlik döneminde baslayan ve 30 yasindan sonra azalma egilimi gösteren akne problemi; bazi kisilerde eriskinlik dönemine kadar devam edebildigi gibi bazen de "eriskin aknesi" olarak ilk kez eriskinlik döneminde de ortaya çikabiliyor. En sik rastlanan deri problemlerinden olan akne (genel bilinen adiyla sivilce); yüzde veya sirtta ortaya çikan siyah noktalar, beyaz noktalar, iltihapli kizarik sivilceler ve bazen deri altinda kistler seklinde kendini gösteriyor.

Yasam kalitesini olumsuz etkileyen bir hastalik olan akne; kisiye kronik seyri ve yerlesim bölgesi nedeniyle hem görsel hem de psikolojik olarak sikinti veriyor. Erken müdahalenin oldukça önem teskil ettigi bu deri hastaliginda özellikle büyük veya derin lezyonlar iz birakarak iyilestikleri içini hastalarin bu asamaya gelmeden, yani " iz birakmadan" tedaviye baslamalari gerekiyor.

Akneye, “gerçek akne” teshisi mutlaka dermatolog muayenesiyle konulmali ve ondan sonra tedavi altina alinmalidir çünkü baska birçok deri hastaligi da "akne benzeri" bir görünüme sahip olabiliyor. Aknenin tipi, siddeti ve yayginligi tedavi seçiminde önemli rol oynuyor. Akne tedavisi kisinin lezyonlarina ve siddetine göre yapilirken bazen ayni hastada bile zaman zaman farkli tedaviler kullaniliyor.

Akne tedavisi ile ilgili antiseptigin ve yag salgisini düzenleyen ama cildi kurutmayan temizleyicilerin ilk basamakta yer aldigini belirten YDÜ Hastanesi Dermatologu Doç. Dr. Kaptanoglu; topikal olarak kullanilan krem, jel, losyon seklindeki antibiyotik içerikli ürünlerin de siklikla kullanilmasi gerektigine degindi.

Siddetli akne formlarinda dermatologlar tarafindan agiz yoluyla kullanilan antibiyotikler önerilebiliyor ayni azmanda destek tedavi yöntemi olarak kullanilan ileri teknoloji lazerler ve diger isik tedavileri, akne olusumunda rol alan bakterileri (P. acnes) azaltarak tedaviye destek oluyor. Eger altta yatan hormonal bir bozukluk ise, hormon düzenleyici ilaçlar kullanilmasi gerekiyor.

Kullanilan her tedavide az ya da çok yan etkileri bulunurken; topikal kullanilan krem, jel losyon gibi ürünler deride kuruma, pullanma, kizariklik veya tahris yapabiliyor. Dolayisiyla tedaviye baslarken muhtemel yan etkilerin doktora sorulmasi ve nelere dikkat edilmesi gerektiginin ögrenilmesi tedaviye daha kolay uyum saglanmasina yardimci oluyor.

Tedavinin etkinligini degerlendirebilmek için yaklasik 4-6 haftalik bir sürenin gerekli oldugu bu dönemde sabirli olmak ve aknelerin bir gecede iyilesmesinin mümkün olmadigina inanmak önemli rol oynuyor. YDÜ Hastanesi Dermatologu Doç. Dr. Kaptanoglu’da; aknenin özellikle sik görüldügü ergenlik dönemindeki tez canlilik ve sabirsizligin, hastanin tedavi uyumsuzluguna ve dolayisi ile basarisizligina neden oldugunu belirtiyor. Ayni zamanda sivilce tedavileri ile iz kalmadan iyilesmenin mümkün olduguna deginirken; erken ve etkin tedavi uygulandiktan sonra hekimin önerilerine uyan pek çok kisinin saglikli bir deri ile hayatina devam ettiklerini dile getiriyor.

Normal tedavi seyrinde iyilesme sürecine sadik kalinmayarak, sikma oynama koparma gibi islemler deride iz birakabiliyor ve normal bir akne tedavisi bu izleri yok etmede yeterli olmuyor. Akne izlerinin tedavisinde kullanilan temel tedavi yöntemleri ise deriyi yaygin sekilde soyma islemleri (kimyasal peeling, dermabrazyon, lazerler) ve çukurlara yönelik girisimler (subcision, cerrahi/punch ekzisyon, roller tedavisi veya dolgu enjeksiyonlari) seklinde olabiliyor. Akne skarlarinda genelde tek bir tedaviden çok birkaç tedavinin beraber kullanildigi uygulamalarda daha yüz güldürücü sonuçlar elde ediyor.