Vaktinin Çogunu ayna karsisinda geÇirenler dikkat!
 

Burnunuzu kemerli, bacaklarinizi çarpik buluyor, kendinize ve çevrenize daha güzel görünmek istiyor olabilirsiniz. Her insanin bedeninde begenmedigi yanlari olabilir; ancak bu durumu abartmak psikolojik hatta psikiyatrik sorunlara isaret edebilir. Kisinin görünümünde gerçek olmayan, imgesel bir kusur ile sürekli mesgul olmasi olarak tanimlanan “beden dismorfofobik bozuklugu” hastalarin kendilerini günlük yasamdan soyutlamasina neden oluyor. Memorial Sisli Hastanesi Psikiyatri Bölümü’nden Uz. Dr. Cem Hizlan, dismorfofobi bozuklugu hakkinda bilgi verdi.

Hasta zamaninin büyük bir bölümünü ayna karsisinda geçirir

Dismorfofobi bozuklugu, kisinin bedensel görünümünün bir ayrintisini asiri önemsemesi ve bununla ilgili çesitli biçimlerde ugrasarak zamaninin pek çogunu bu ayrintiyla ya da dolayli biçimde onunla baglantili seylerle geçirmesi halidir. Bu durum kisinin yasam kalitesini olumsuz etkileyerek, sosyal ve mesleki hayatinda bir takim olumsuzluklara neden olmaktadir. Kisi için rahatsizlik veren bedensel ayrinti gerçekte fark edilmeyebilir ya da hafif düzeyde dikkati çekici bir özellik olabilir. Bu bozuklukla kastedilen nokta belirgin bir bedensel kusurun yarattigi ruh hali degildir. Bu özellikleriyle bu bozukluk, var olduguna inandigi bir hastalik nedeniyle asiri zaman harcanmasiyla belirgin olan somatoform bozukluklar içinde yer alir ve davranis özellikleri olarak da benzemektedir. Hasta vaktinin çogunu ya ayna karsisinda ya da var olduguna inandigi sorunu ispatlamakla ugrasarak geçirir.

Estetik cerrahi sorunu çözmeye yetmez

Somatoform bozuklukta kisi, bir hastaligi olduguna inanmakta, hekimlerin bunu fark edemedigini, tani koyamadigini düsünerek sürekli doktor degistirmekte ve etrafindakileri de bu hastaligin varligina inandirmaya çalismaktadir. Beden dismorfik bozuklugunda da ayni davranis biçimi, hayali ya da belirsiz bir beden kusuru üzerine odaklanir. Bu kusurun muhataplari genelde estetik cerrahlar olur; ancak var olduguna inanilan kusurun özelligi, farkli alanlardaki uzmanlarin da süreç içine katilmalarina yol açabilir. Bu arada hastanin çevresindeki insanlar da sürekli bu kusurun varligi üzerine inandirici olmaya çalisan açiklamalar dinlemek zorunda kalirlar.

Dismorfofobi yeme bozuklugu ile karistirilmamalidir

Beden dismorfik bozukluguna siklikla baska psikiyatrik tanilar da eslik eder. Öncelikle takinti hastaligi (obsesif kompulsif bozukluk), kaygi bozukluklari (anksiyete bozukluklari) ve depresyon siklikla beden dismorfik bozukluguyla birlikte görülebilir. Bununla beraber beden dismorfik bozuklugu, yeme bozukluklarinin bir parçasi olan kendini sisman görme durumuyla karistirilmamalidir.

Hastalik hastasi olmayin

Tipik davranis özellikleri tarif edilirken, pek çok insan kendisinde de zaman zaman benzeri davranis özelliklerinin hafif biçimlerde bulundugunu düsünebilir. Bu durum insanlarin kendi psikiyatrik sagliklari konusunda endiseye düsmelerine, okuduklari çesitli yazilardan sonra psikiyatrik hastaliklari olduguna inanmalarina yol açar. Oysa bu dogru degildir. Çagdas psikiyatrik tani sistemleri bir semptomun varligi kadar onun günlük hayat içinde ne kadar fonksiyon bozulmasi yarattigini da önemser.

Mutlaka psikiyatri uzmanina danisilmalidir

Belirgin olmayan kusurlarin giderilmesi ya da giderilmis gibi yapilmasinin bu durumu düzeltecegi düsünüldügünden hasta zaman zaman bu tür cerrahi ve tibbi uygulamalara maruz kalmis olabilir. Oysa düzeltiyormus gibi yapma girisimleri hemen hemen hiç ise yaramaz. Beden dismorfik bozuklugu da diger nörotik rahatsizliklar gibi kaygi temelli bir rahatsizlik oldugu için tedavisi de kaygiyi kontrol altina almak temel prensibine göre sekillenir. Nadiren olgularin hezeyan düzeylerinde oldugu durumlarda, yaklasim psikotik hastaliklarin tedavisine benzerlik gösterebilir. Bu tür bozukluklar oldugunda mutlaka bir psikiyatri uzmanin basvurulmalidir.