Sari nokta hastaliginda vitaminle koruyucu tedavi
 

Besinlerin, göz sagligimiz için büyük önem tasidigi artik bir gerçek. Yapilan arastirmalar da dogru beslenme ile alacagimiz vitaminlerin gözümüzü birçok hastaliga karsi koruyacagimizi, hatta hastaliklarin ilerlemesini yavaslatabilecegimizi gözler önüne seriyor. Vitaminlerin tedavisinde kullanildigi hastaliklardan biri de sari noktanin yasa bagli dejenerasyonu. Dünyagöz Etiler’den Doç. Dr. Nur Acar, sari nokta hastaliginin kuru tipinde hastalara koruyucu amaçli vitamin verildigini belirterek, “A,C, E vitaminleri, çinko, selenyum, lutein, zeaksantin ve omega 3 gibi vitamin, mineral ve antioksidanlar kullanilir. Bunlarin içinde lutein ve zeaksantin yasliliga bagli görme problemlerinde çok önemli pigmentlerdir. Lutein, domates, havuç, kabak, karalahana, ispanak, portakal, kivi ve avakadoda bol miktarda bulunur” dedi.

Makula ya da diger adiyla sari nokta görme hücrelerinden olusan, damar içermeyen, uzagi görmeyi ve renkleri algilamayi saglayan bir bölgedir. Aydinlikta görmeden sorumlu hücreler de burada bulunur. Sari nokta hastaligi (Sari noktanin yasa bagli dejenerasyonu) görmemizin yüzde 90’inin meydana geldigi makula tabakasinin iste bu tür islevlerin bozulmasina yol açar. Genellikle 55 yas sonrasi ortaya çikar ve yas ilerledikçe görülme sikligi artar. Görmeyi etkilemesi nedeniyle hastaligin ciddiyeti ilerledikçe yasli hastalar evde günlük islerini tek basina yapma, araba kullanma ve alisveris yapma gibi islerini baskasindan yardim almadan yapmakta zorlanirlar.

Kuru tip sari nokta hastaligi nasil olusur

Sari nokta hastaliginda ilk olarak maküladaki görme hücrelerinin; damarlarin beslenmesi bozulur. Fast food yiyeceklerle beslenme ve asiri sismanlik da sari nokta hastaligina zemin hazirlayan etmenlerdendir. Doymus yag asitlerinden zengin kati yag ve kirmizi et agirlikli beslenenlerde zaman içerisinde sari nokta bölgesinde metabolizma bozulur. Buna bagli olarak ‘Drusen’ adi verilen metabolizma atik maddeleri birikmeye baslar. Muayene sirasinda kolaylikla tespit edilen sari noktalardaki bu maddelerin tipi, sayisi, büyükleri aslinda ileride olabileceklerin bir göstergesidir. Bu maddelerin olustugu bölgelerde zaman içerisinde yavas yavas normal sinir hücrelerinde kuruma veya hasar baslar ve sonuçta kuru tip sari nokta hastaligi olusur.

Belirtileri nedir?

Kuru tip sari nokta hastaliginin belirtileri son derece yavas ve seyirlidir. Hastalar görme kalitelerinde bozulmadan ya da baktiklari alanin ortasinda flu bir bölge görmekten yakinirlar. Bazi hastalar ‘Etrafi görüyorum ama tam ortayi göremiyorum’ diye yakinmalarini dile getirirler. Sari nokta hastaligi en ileri formunda yüzde 95 oraninda görme azalir. Görme yasal olarak körlük düzeyine gelir, ancak bu hastalikta hastanin isigi kaybetmesi söz konusu degildir. Sari nokta hastaliginda yas tipi daha tehlikelidir ve kuru tip sari nokta hastaliginin yillar içerisinde yas tipe dönme ihtimali vardir. Bu nedenle kuru tip sari nokta hastaliginin erken dönemde teshis edilerek takip altina alinmasi ve gerekli tedavinin baslanmasinin önemi büyüktür.

Koruyucu tedavi vitaminle

Dünyagöz Doç. Dr. Nur Acar, sari nokta hastaliginin kuru tipinde koruyucu amaçli olarak A,C, E vitaminleri, çinko, selenyum, lutein, zeaksantin ve omega 3 kullanildigini ifade ederek, “Tüm bunlarönemli antioksidan maddelerdir. Lutein ve zeaksantin normalde sari noktada bulunan ve normal görmede fonksiyonu olan pigmentlerdir. Yasliliga bagli görme problemlerinde önemli destek maddelerdir. Lutein, domates, havuç, kabak, karalahana, ispanak, portakal, kivi ve avakadoda bol miktarda bulunur” diye konustu. Bu vitaminlerin etkili olabilmesi için asiri miktarda kullanilmasi gerektigini hatirlatan Doç. Dr. Nur Acar, sunlari söyledi: “Normal ideal diyette bile bu kadar yüksek dozu alabilmek mümkün olmamaktadir. Sari nokta hastaliginin kuru tipinde ideal olan hastalarin koruyucu amaçli tedavi haplari almasidir. Bunlar agiz yoluyla alinan ilaçlardir. Çalismalar makula dejenerasyonunun kuru tipinde vitamin, mineral, omega 3 ve antioksidanlarla yapilan koruma amaçli tedavinin hastaligin ilerlemesini yavaslattigini göstermektedir. Yine de saglikli ve hareketli bir yasam, sigara içilmemesi, omega 3’den zengin akdeniz diyeti, bol balik ve koyu yesil sebzelerden zengin diyet alinmasi, hipertansiyon, diyabet gibi damar hastaliklarinin iyi kontrol altina alinmis olmasi ve günes isinlarinin zararli etkilerinden korunulmasi da dikkat edilmesi gereken noktalardir.

Görme kalitesinin bozulmamasi için öneriler

Doç. Dr. Nur Acar, kalitim ve yas gibi degistirilemeyen risk faktörlerinin disinda yasa bagli görme kaybi riskini en aza indirmenin mümkün olabilecegini söyleyerek, su önerilerde bulundu:

• Bol bol balik yiyin. Özellikle Omega 3 ve 6 açisinda zengin olan alabalik, somon gibi baliklari tercih edin.

• Sebze ve meyve agirlikli beslenin. Ispanak, marul, brokoli gibi yesil sebzeleri bol miktarda tüketin.

• Akdeniz tarzi beslenme idealdir. Kirmizi et, salam, sucuk gibi ürünleri tüketmeyin.

• Bitkisel yaglari ve zeytinyagi tercih edin. Kati yaglardan uzak durun.

• Sigara içmeyin, fazla kilolara dur deyin.

• Hipertansiyon ve kalp hastaligi gibi sorunlariniz varsa tedavilerini ihmal etmeyin.