Burun kanamasi ne zaman tehlikelidir?
 

Burun kanamalari, ister çocukta ister eriskinde olsun, oldukça rahatsizlik verici bir durumdur. Toplumun yaklasik % 10'u en az 1 kez burun kanamasi geçirmistir. Bu kisilerin çogu bir saglik kurulusuna basvurmaz ve sadece % 10 - 15'inin bir KBB uzmanin yardimina ihtiyaci vardir. Çogu burun kanamalari hafif kanamalar olmasina ragmen, hayati tehdit eder ölçüde siddetli kanamalar da olabilir. KadiköySifa Atasehir Hastanesi Kulak Burun Bogaz Uzmani Op. Dr. Hakan Yenice burun kanamalari ile ilgili en önemli sorulari yanitladi.

Burun kanamalarini tibbi olarak ön ve arka burun kanamalari olarak iki baslik altinda incelenebilir. Çocuk ve genç eriskinlerde daha çok ön burun kanamalari yasli kisilerde damar sertligi ya da hipertansiyonu olan kisilerde daha çok arka burun kanamalari görülür.

Ön burun kanamalari: Daha çok çocuk ve genç eriskinlerde görülür. Çogu burun kanamasi, burun orta bölümünde bulunan kilcal bir damarin çatlamasi nedeniyle tek tarafli olur. Bu bölgedeki damarlar oldukça ince ve yüzeyde olduklarindan burun sümkürülmesi, çocuklarda burun ile oynama nasal travma ve hatta ufak dokunusuyla dahi kanayabilirler.

Arka burun kanamalari: Siklikla orta ve ileri yaslarda ve özellikle hipertansiyon hastaligi olanlarda görülür. Burnumuzun içinde arka üst bölgelerden kanama olur ve siddeti burun ön kanamalarina göre fazladir ve siklikla geniz ve burundan ayni anda kan gelir.

Kanamayi nasil ayirt edebiliriz?

Ön burun kanamalari siklikla kuru iklimlerde veya kis aylarinda kuru ve sicak oda havasi nedeniyle burun içini kaplayan koruyucu tabakanin kurumasi sonucunda olusan kabuklanmalar ile olur. Bunu önlemek için az miktarda yumusatici bir krem veya damlalar burnun içine kullanilabilir. Genellikle burun ön kismina (burun kanatlarina burun delikleri ile burun kemigin arasindaki yumusak bölge) uygulanan parmak basisi ile durdurulabilirler.

Kanamanin arkadan olup olmadigi önemlidir. Arka burun kanamalari genellikle yasli insanlarda, yüksek tansiyon hastalarinda veya burun ve yüz yaralanmalarinda olur. Agiz ve bogaza dogru kanama devam eder. Bu bölgenin kanamalari daha siddetli olur ve ciddi olarak ele alinmalidir. Bu nedenle, mutlaka hastaneye basvurulmali ve bir KBB uzmani hatta Iç Hastaliklari uzmani ile hasta degerlendirilmelidir.

Burun kanamasinin baslica nedenleri:

- Kasintiya yol açan alerji, enfeksiyon veya kuruluk durumlarinda burun karistirilmasi.
- Kuvvetli burun sümkürme yasli veya genç hastalarda burun damarlarinin çatlamasina yol açabilir.
- Kanama pihtilasma bozuklugu olan kisiler veya Aspirin ve benzeri ilaç kullanimi.
- Karaciger hastaliklari, yüksek tansiyon
- Burun egrilikleri
- Burun kirilmalari, bas ve yüz yaralanmalari ciddi durumlardir.
- Tümörler (oldukça nadir)

Ön burun kanamasini durdurmak için ne yapmali?

Burun kanamasi ile karsilasildiginda uygulanabilecek bazi yöntemler vardir:

- Kanamasi olan kisiyi sakinlestirmeye çalistirilmalidir. Heyecanli ve panik halinde olanlarin tansiyonu yükselir ve kanamanin siddeti artabilir.
- Bas hafifçe öne dogru egilmeli yutularak mideye gitmesi engellenmelidir. Kanama miktari anlasilamadigi gibi bulanti ve kusmaya da yol açabilir.
- Burnun yumusak olan kismini tamamen kavrayacak seklide basparmak ve isaret parmaklarla 5 dakika kadar sikistirilmalidir.
- Dik oturulmali veya yatmak gerekiyorsa mutlaka bas yüksekte kalacak sekilde yatilmalidir.

Ne zaman doktora basvurmak gerekir?

- Tekrarlayan burun kanamalarinda doktora basvurmak gerekir.
- Burun disinda baska yerlerden kanama olmasi durumunda (örnegin idrar ve diskilama ile)
- Vücutta hafif darbelerle bile morarma ve çürüklerin varliginda
- Aspirin benzeri kan sulandirici ilaçlarin kullanildigi durumlarda
- Pihtilasma bozuklugu yaratabilecek karaciger, böbrek veya hemofili gibi hastaliklarin bulundugu durumlarda,
- Yakin zamanda kemoterapi alinmis olmasi durumunda mutlaka hekim ile temasa geçilmelidir.
- 10 dakika boyunca burun sikistirildigi halde kanama halen devam ediyorsa
- Kanamanin kisa süre sonra tekrarliyorsa
- Fenalasma, sersemlik veya bayilma hissi varsa
- Çarpinti veya nefes almada zorluk varsa
- Kan tükürülmesi veya kusma ile agizdan kan geliyorsa
- 38,5 derece ates ve döküntü / kizariklik gibi ek belirtiler varsa vakit kaybedilmeden bir hastaneye gidilmesi gerekir.

Tedavi seçenekleri nedir?

Kanamanin durmadigi ön burun kanamalarinda sinirli bir tampon yapilarak veya küçük bir müdahale ile damar pihtilastirilarak kanama durdurulabilir.

Kanama durmussa veya tampon alindiktan sonra çogu kez yumusatici ve yara iyilestirici krem veya merhemleri önerilir.

Eger burun kanamasi tekrarlarsa, mutlaka kulak burun bogaz doktorunuza basvurmalisiniz. Endoskopik muayene yöntemiyle burun içerisindeki problem bu sekilde belirlenebilir. Böylece kanamaya yol açan damarlar pihtilastirilabilir.

Burun kanamasini veya kanamanin tekrarlamasini önlemek için neler yapilabilir?

- Tuzlu su içeren spreylerle burun içi nazikçe temizlenmelidir.
- Burun karistirilmamali ve sümkürülmemelidir.
- Agir aktivitelerden kaçinilmali ve agirlik kaldirilmamalidir.
- Bulunulan ortam nemlendirilmeye çalisilmalidir.
- Sicak su ile banyo yapilmamali, ilik su tercih edilmelidir.
- Aspirin veya türevi ilaçlar alinmamalidir
- Sicak ve kuru ortamlarda bulunulmamali, ortam isisi ve nemini uygun kosullara getirmelidir.