Yaz depresyonu kapinizi Çalmadan...

[eg24]

Yaz aylarinda mevsimin tadini çikarmak yerine hiçbir seyden keyif almama, dikkat daginikligi uykusuzluk ve istah kaybi gibi belirtiler depresyona isaret ediyor olabilir. Memorial Atasehir Hastanesi ve Suadiye Tip Merkezi’nden Uz. Psk. Ugurkan Ulutürk, yaz depresyonu ile basa çikmanin yollari hakkinda bilgi verdi.

Arastirmalar yazin da depresyon olabilecegini gösteriyor

Halk arasinda depresyonun daha çok kis aylarinda ve kapali havalarda görüldügüne dair yaygin bir inanis bulunmaktadir. Ancak son yillarda yapilan arastirmalar, biyolojik etkiler (melatonin hormonunun az salgilanmasi gibi) ve psikolojik faktörler nedeniyle yaz mevsiminde de depresyon olacagini göstermektedir.

Hangi belirtiler ortaya çikar?

Yaz depresyonda kisi hayattan zevk alamamaya baslayabilir. Dikkat ve konsantrasyon güçlügü yasar. Kisi eskiden mutlu oldugu seylere ilgi duymaz. Yorgunluk, bitkinlik, enerji kaybi, motivasyon kaybi, cinsel isteksizlik, uyku bozuklugu, asiri alinganlik, duygusallik, sabirsizlik, istah kaybi, kilo verme ya da asiri istahla kilo alimi görülebilir. Bu durum içe kapanma, saldirganlik, yasami degersiz bulma ve intihar düsüncelerine kadar gidebilir.

Kisin uyku yazin uykusuzluk bas gösterir

Kis dönemindeki depresif belirtilerden farkli olarak, yaz depresyonunda uyuma süresi ve istahda artis yerine azalma, kilo alimi yerine de kilo kaybi olabilir. Gecelerin uzamasi ve konser, festival gibi eglenceli aktivitelerin ön planda oldugu yaz aylarinda kisi depresif ruh haliyle basa çikmak için daha çok alkol ve madde kullanabilmektedir. ABD’de yaz depresyonu üzerinde yapilan bir arastirmada yazin çikan depresyonda intihar riskinin daha yüksek oldugunu göstermektedir. Bunlara ek olarak yaz depresyonu diyebilmek için rahatsizligin mevsimsel olmasi ve belirtilerin en az iki haftadir görülüyor olmasi gerekmektedir.

Güzel havalarda neden mutsuz olunur?

Kisin hava kapali oldugu için depresyon yasanmadan kisa süreli mutsuzluk ve depresif belirtiler görülebilir. Ancak yazin hava kapali olmamasina ragmen kiside yorgunluk, bitkinlik, sikintiyla uyanmak gibi belirtiler varsa bu durum depresyonu ifade eder. Yaz mevsiminin gelisiyle bireylerin beklentileri, aktiviteleri ve egilimleri degismektedir. Kisinin yil içinde yapamadigi tatili yaza ertelemesi, aldigi kararlari yazin uygulamak zorunda kalmasi, devam eden sorunlari tatil dolayisiyla rafa kaldirmaya çalismasi gibi yaz mevsiminden farkli beklentileri olmaktadir. Hatta bazi bireyler yeni baslangiçlar için tatil beklemektedir. Ancak beklentilerimiz gerçekligin ötesinde ise beklentilerimiz hayal kirikligi yaratabilir.

Tatilin hayal kirikligina dönüsmemesi için…

Bu dönemde gerçekçi beklentiler ve planlar önemlidir. Ertelenen isleri yapmak için yazin geçmesini beklenmeden problemler çözüme ulastirilmalidir. Kisi yasamin üzerine gitmeye, yaz aktivitelerinin tadini çikarmaya ve yeni beklentiler olusturmaya odaklanmalidir. Yaz mevsimimde de mutsuz, keyifsiz olunabilecegini kabullenmek gerekir. Eger bu ruh hali kisinin günlük islevlerin yerine getirmesine engel oluyorsa mutlaka psikolojik destek alinmalidir.