Diz kireÇlenmesi tedavilerinde Önemli noktalar !
 

Ülkemiz nüfusu da dünya nüfusu ile beraber yaslanmaktadir ve özellikle diz kireçlenmesi giderek daha sik görülmektedir.Hastaligin yeni bir yöntem olan PRP yöntemi ve kortizon ile tedavileri hakkinda Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmani Doç.Dr.Cengiz Bahadir önemli bilgiler verdi.

NE ZAMAN PRP, NE ZAMAN KORTIZON ?

(Diz kereçlenmesinde Kime PRP, Kime Kortizon ) olabilir ?

PRP (Platelet Rich Plazma) yani trombositten zengin plazma tedavisi, kisinin kendi kanindan iyilestirici özelligi olan hücrelerin ayrilarak eklem içine verilmesi olarak özetleyebilecegimiz yeni bir tedavi yöntemidir. PRP kireçlenme tedavisinde, özellikle de diz kireçlenmesinde giderek artan bir siklikta kullanilmaktadir. PRP yöntemi ile elde edilen trombositlerden salinan iyilestirici faktörler kikirdak tamirinde rol oynayarak etkili olmaktadir.

Kortizon ise onlarca yildir romatizma ve bir çok hastaligin tedavisinde kullanilan bir ilaçtir. Kortizon aslinda insan vücudunda bulunan bir hormondur ve sentetik olarak elde edilerek ilaç niyetine kullanilan çok sayida kortizon molekülü gelistirilmistir. Kortizon çok kuvvetli bir antiromatizmal tedavi ajanidir. Romatizmanin esasini teskil eden kimyasal olaylari basindan durdurur ve böylece romatizmanin eklemlere verecegi zarari önler.

PRP ve Kortizon tedavilerinin avantaj ve dezavantajlari nelerdir?

PRP kisinin kendi kanindan elde edildiginden ve içine baska bir ilaç katilmadigindan hemen hiç bir yan etkisi yoktur. Bir kaç yila kadar iyilestirici etkisi devam eder. Buna karsin göreceli pahali olmasi, genelde birer ay arayla 3 kez uygulanmasi, agri kesici etkisinin hemen baslamamasi ise dezavantajlaridir.

Yaygin kaninin aksine tek bir kortizon enjeksiyonunun yan etkisi çok azdir. Hasta tansiyon hastasi ise tansiyonu biraz çikarabilir, seker hastasi ise kan sekerini biraz yükseltebilir. Bu etkiler bir hafta içinde düzelir. Bunun disinda kalan yan etkiler önemsizdir ve bu yan etkilerin tamami kontrol altinda tutulabilir. Kortizonun asil yan etkileri yüksek doz ve uzun süreli kullanimda ortaya çikarsa da eklem kireçlenmelerinde kortizon bu sekilde kullanilmadigindan sorun teskil etmez. Yilda ayni ekleme 3-4 kez kortizon enjeksiyonu uygulanabilir. Ama genelde 2 kez yeterli olmaktadir. Kortizonun en önemli avantaji ucuz olmasi ve agriyi hizla kesmesidir. En önemli dezavantaji ise etkisinin 3 ay-6 ay arasinda sürmesidir.

Diz kireçlenmesine ne zaman PRP ne zaman kortizon yapalim ?

Kikirdak harabiyeti fazla degilse, hasta yasi çok ileri degilse ve agri siddetli degilse PRP tedavisi çok daha uygun bir seçenektir. Arastirmalar 65 yas altinda PRP tedavisinin daha ileri yaslara göre daha etkili oldugunu göstermektedir. Dizde kikirdak harabiyeti fazla ise, hasta yasi ileri ise, dizde yogun sivi varsa, agri siddetli ise kortizon ignesi tercih edilmelidir.

PRP ve kortizon birlikte kullanilamaz mi?

PRP yapilmis ekleme kortizon enjeksiyonu yapilmasi uygun degildir çünkü kortizon PRP’ nin etkisini azaltir. Buna karsin diz çok agrili ise düsük doz kortizon yapilabilir. Böyle siddetli agrisi olan dizlerde ve özellikle eklemde sivi toplanmasi da varsa dizlerden önce kortizon yapilip hastanin agrisi azaltilir ve bir ay kadar sonra PRP tedavisine baslanabilir. Böylece kortizon ile eklemde sivi toplanmasi ve siddetli agri önlenirken devaminda yapilan PRP uygulamasi ile de kikirdak tamiri gerçeklestirilir. Bu sayede hizli baslayan uzun süreli bir iyilik elde edilebilir.

Ama PRP yada kortizon veya ikisi ardi sira da uygulansa unutulmamasi gereken diz kireçlenmesinde tedavi bir bütündür ve bu tedaviler diz egzersizleri, kilo kontrolü, diz eklemini koruma programlari ile kombine edilmelidir. Bu sayede ancak uzun ve kalici bir iyilik elde edebiliriz.