Kalpte ritim bozukluguna dikkat
 

Ani ölümlere neden olabilen kalpteki ritim bozukluklari kalbin normalden hizli ya da yavas atmasi olarak her yasta görülebilir. Central Hospital’dan Kardiyoloji Uzmani Dr. Sinan Coskun Turan, Kalpteki ritim bozukluklari konusunda uyariyor: “Belirti göstermeyen kalp hastaliklari, spor, stres, heyecan ve ilaç kullanimi sonucunda kalbin durmasina neden olarak ani ölümlere yol açabilir.”

RITIM BOZUKLUGU ANI ÖLÜMLERE YOL AÇABILIR

Kalp normalde dakikada 60-80 civari düzenli kasilma yapar ve kan pompalar. Kalp hareketlerini engelleyen her türlü etken ritim bozukluguna neden olabilir. Kalpte ritim bozuklugu kalbin kendisinden kaynaklanabildigi gibi kalbinde hiçbir sorun olmayan kisilerde de dis faktörlerden nedeniyle de gözlemlenebilir. Örnegin; stres, uyku bozukluklari, çay, kahve ve alkol tüketiminin fazla olmasi, tiroid bezinin fazla çalismasi, ciddi kansizlik ve kullanilan bazi ilaçlar ritim bozuklugunu tetikler.

Dis faktörler olarak belirtilen çay, kahve, kola, uykusuzluk ve stres gibi tetikleyici unsurlardan kaçinmanin yeterli olmadigi hastalarda, altta yatan nedene bagli olarak farkli medikal tedaviler uygulanir. Kalbin atis hizinin fazla azaldigi ya da kalp kasilma sorunlarinin oldugu hastalarda kalp pilleri kullanilir.

Kalpte ritim bozuklugunun belirtileri kisi tarafindan çok kolay anlasilir: Çarpinti hissi, gögüs kafesinde bir kus kanat çirpiyormus hissi, kalp atislarinda tekleme, kalbin duraklayip tekrar çalisiyormus hissi vermesi, nefes alamama, fenalik hissi varsa, kisi mutlaka bir kardiyoloji uzmanina muayene olmalidir.

Nadiren de olsa ritim bozukluguna bagli bas dönmesi, göz kararmasi, bayilma gibi durumlar ortaya çikabilir. Ritim bozukluklarinin tehlikeli bazi türleri, özellikle kalbin yapisal sorunlariyla bir araya geldiginde ani ölüm sebebi de olabilir.

Düzensiz Vuruslar Hastalik Belirtisi Midir?

Zaman zaman saglikli insanlarda da atriyum veya ventrikül gibi degisik kalp bosluklarindan kaynaklanan ekstrasistol yani düzensiz vuruslar olabilir. Bu tip belirtilerin hastalik boyutunda bir ritim bozuklugu olarak degerlendirilmemesi gerekir.

Ekstrasistol denilen düzensiz vuruslara, eger kalp yetersizligi veya benzeri yapisal kalp sorunlari eslik etmiyorsa, genellikle herhangi bir tehlike arz etmezler ve hastaya rahatsizlik veren bir çarpinti hissine neden olmadigi sürece tedavi gerektirmez.

Ritim bozuklugu olarak adlandirilan tek bir hastalik yoktur. Ritim bozukluklarinin onlarca farkli türü ve her türün de farkli önemi bulunur. Dis etkenlerin yani sira kalpte ritim bozukluguna neden olan yapisal sorunlar da bulunur. Kalpte, kapak, damar veya kas sorunlari gibi çogunlukla sonradan edinilen hastaliklar olabildigi gibi, ailesel geçisli yani genetik kökenli ritim sorunlari da görülebilir.

Genetik geçisli ritim sorunlari arasinda, dogumdan itibaren var olan fakat belirti vermeyen, spor, ani stres veya heyecan durumunda ortaya çikabilen, bazi alerji, mantar hastaligi ilaçlari antibiyotikler ve zayiflama ilaçlari kullanimi sonrasinda kalp durmasi nedeniyle ani ölüme yol açabilen türleri bulunmaktadir. Özellikle kitlesel sorumluluk tasiyan pilotluk veya agir vasita soförlügü gibi yüksek riskli meslekleri yapacak kisilerle, sportif aktiviteye baslayacak gençlerin detayli bir kalp kontrolünden geçirilmeleri mutlaka önerilir.

Atriyal Fibrilasyon denilen ritim bozuklugu, kanin kalp içinde iyi hareket edemeyip koyulasarak pihtilasmasina, bazi durumlarda da pihtidan kopan parçalarin farkli damarlari tikamasina neden olabilir. Bu risklere karsi doktor tarafindan medikal tedaviye ek olarak kan sulandirici ilaçlar kullanilir. Bu ritim bozuklugunda risk ömür boyu devam ettigi için kan sulandirici ilaçlarinda ömür boyu kullanimi gerekmektedir.

Stres, Ritim Bozuklugunu Tetikler

Ritim bozuklugunun sebebi ne olursa olsun, stres tüm ritim sorunlarini olumsuz etkiler. Stresle basa çikma, olaylara tepki verme aliskanliklarinin degistirilmesi, zihinsel ve bedensel gevseme teknikleri konusunda egitimlerin alinmasi ve uygulanmasi, ritim bozuklugunun pek çok türünde olumlu sonuçlar elde edilmesini saglar.

Ritim Bozuklugu Teshisinde Hangi Yöntemler Kullanilir?

Ritim bozuklugu teshis edilirken türü, sikligi dikkate alinmali; kalp kaslari, kapaklari veya damarlarindaki sorunlarla beraber degerlendirilmelidir. Hastaliga yaklasim ve tedavi de ritim bozuklugunun türüne göre degisir. Özellikle sikayet esnasindaki kalp elektrosunun çekilmesi, hastaligin teshisi için çok önemlidir.

Diger tetkiklerle beraber, özellikle Ritm Holteri tanida yardimci olur. Ritm Holter, hastanin koluna veya kemerine takilan, 24-48 saat süreyle hastanin üzerinde kalan ve bu süre zarfinda kalp atislarini takip ve kayit eden, anormalliklerin dökümünü veren bir sistemdir.

Daha seyrek olan ritm bozukluklari için Transtelefonik EKG yöntemi uygulanir. Sikayet sirasindaki kalp ritminin tespitinde kullanilan bu yöntemle, hasta sikayet esnasindaki kalp elektrosunu bir cihazi gögsüne degdirip dügmesine basarak çekebilir ve ilgili merkeze telefon yoluyla gönderip dökümünü saglayabilir. Çok daha seyrek olan ritm bozukluklarinin tespit edilebilmesi ve o sirada olan bir düzensizligin saptanabilmesi için cilt altina yerlestirilen, aylarca duran ve hastanin ritmini takip eden Event Recorder denilen mini cihazlar da kullanilmaktadir.

Bazi ritim bozukluklarinda, elektriksel düzensizligi üreten kalp içi odagi bulmak için Elektrofizyolojik uygulama yöntemine basvurulur. Anjiyografi isleminde oldugu gibi kasik damarlarindan girilerek kalp içindeki degisik bölgelere ilerletilen elektrodlarla, tipki bir elektrikçinin kontrol kalemiyle tesisati kontrol edisindeki gibi, sorunlu elektriksel odagin tespiti yapilir. Sorunlu odak tespit edilince Ablasyon yöntemine yani radyofrekans enerjisi veya soguk uygulayarak bu odagi ortadan kaldirmaya sira gelir. Bu yöntemle ritim bozukluklarinin türüne göre degisen basari oranlari söz konusudur.