Tatli kriziyle basa Çikmanin 10 yolu
 

Seker, hepimizin dogdugumuz andan itibaren ilk tercih ettigi tattir. Bu durumun baslica sebebi, seker beynimizden seratonin ve endorfin adi verilen mutluluk hormonlarinin salgilanmasina yardimci olur. Mutsuz kisilerin de buzdolabinda tatli bir seyler aramasinin veya is yerinde çekmece de bir acil durum çikolatasi bulundurmasinin sebebi budur. Kadina tatli aratan en temel neden, mutlu olma istegidir. Fakat tatli krizlerinin fizyolojik sebepleri de olabilir. Diyetisyen &Yasam Koçu Gizem Seber tatli krizlerinin en temel nedenlerini açikliyor…

- Hipoglisemi: Kan sekerinin hizli düsmesi durumu olarak açiklanabilecek hipoglisemi rahatsizliginda, kisinin ara ögün yapma aliskanligi yoksa veya uzun süreler boyunca aç kaliyorsa düsen kan sekerine bagli olarak kisinin tatli krizine girmesi çok yüksek olasiliktir. Hipoglisemisi olanlarin, mutlaka günde 2,5-3 saatte bir besin tüketmeleri ve ana ögünlerin arasinda saglikli atistirmaliklar tüketmeleri gerekir.

- Bazi vitamin ve mineral yetersizlikleri: Demir gibi bazi minerallerin yetersizliginde kisilerin daha sik tatli krizleri yasadiklari bilinir. Vücut yetersiz alinan vitamin ve/veya mineralin intikamini tatli isteyerek alir.

- PMS (Adet öncesi sendromu): Adet dönemleri öncesinde asiri duyarlilik göstermek olarak tanimlanabilecek bu durumda, kadinlarin asiri tatli ihtiyaci duyduklari bilinir. Çesitli beslenme stratejileri ile tatli krizlerinin önüne geçilmesi mümkündür.

- Polikistik Over Sendromu (POS): Polikistik over hastaligi olan kadinlarin birçogunda gizli seker (insülin direnci) es zamanli olarak bulundugundan ötürü, POS’u olan kadinlarin tatli krizlerini diger kadinlara göre çok daha sik yasadiklari bilinmektedir. POS’u olan kadinlarin bu durumu asabilmeleri için doktorlari ile gerekli tedavi planini yapmalari, diyetisyenleri ile saglikli kiloya inmeleri ve bu kiloyu korumalari ve düzenli egzersiz yapmalari gerekir.

- Barsak parazitleri: Barsak parazitleri, barsakta yiyecekten üretilen enerjinin büyük bir kismini çaldigindan ötürü kisinin istahi açilir ve tatli istegi artar. Asiri tatli istegi duyan ve gece uyurken salya akintisi olan kadinlarin, barsak paraziti ihtimalini gündeme getirmesi gerekir.

- Duygusal Durum: Kadinlarda tatli ihtiyacinin ortaya çikmasinin en temel nedenlerinden biridir. Üzüntü, mutsuzluk, stres, depresyon gibi sebepler tatli isteginin ortaya çikmasina neden olabilir. Son dönemlerde kadinlarda yasanan cinsel mutsuzlugunda tatli istegine sebep olabilecegi gündeme gelmistir. Evliliklerinde veya cinsel hayatlarinda mutsuz olan kadinlarin, diger kadinlara göre daha fazla tatli ihtiyaci duyduklari bilinir.

TATLI KRIZLERI ILE SAVASMANIN 10 YOLU

Az miktarda tüketin… Yapilan arastirmalar cani tatli isteyen kisilerin eninde sonunda o tatliyi tükettigini gösteriyor. Bu nedenle caniniz tatli istediginde az miktarda tüketmek yardimci olacaktir. Günlük 150 kaloriyi asmayacak bir tatli tüketiminin vücuda çok zararli olmadigi düsünülüyor. Amerika Kalp Sagligi Dernegi’nin açiklamasina göre Amerikalilar günde 22 çay kasigi seker tüketiyor, önerilen maksimum miktar ise kadinlar için alti, erkekler için dokuz çay kasigi dolusu seker.

Tatli ile diger besinleri karistirin… Tatlidan alacaginiz kaloriyi azaltmak ve daha az miktarda tatli tüketerek tatli damaginizi kirmak istiyorsaniz, besinleri karistirmalisiniz. Örnegin çikolata sosuna bandirilmis muz ve çilek tüketmek veya direk çikolata yemek yerine findik ve bademli drajelerden tüketmek hem daha az miktarda tatli ile tatli isteginizi kesmenize hem de daha az kalori almaniza yardimci olur. Ayrica karisim tatlilar, kan sekeri daha yavas yükselip daha yavas düstügünden ötürü tatli tüketimine bagli hizli acikma ihtimalinizi de azaltmis olursunuz.

Sekersiz sakiz çigneyin… Sekersiz fakat seker tadi olan aromali sakizlardan çignemek tatli ihtiyacinizi azaltabilir. Yapilan bazi bilimsel çalismalar, sakiz çignemenin yemek yeme istegini azalttigini göstermektedir.

Meyve tüketmeye çalisin… Caniniz tatli istediginde taze veya kuru meyveler ile bu ihtiyacinizi bastirabilirsiniz. Is yeri çekmecenizde veya mutfaginizda asiri kalorili sekerli atistirmaliklar yerine kuru kayisi, kuru incir, hurma, kuru erik gibi tatli ama saglikli atistirmaliklara yer açin.

Odaginizi degistirin… Caniniz gün boyunca tekrar tekrar tatli bir seyler tüketmek istiyor ise odaginizi degistirmelisiniz. Imkân varsa yürüyüse çikmak tatliyi unutturacak en iyi yöntemlerden biridir. Bilgisayar oyunlari, gazete, dergi ve kitap okumak gibi faaliyetler ilk on dakikasindan sonra genelde tatli ihtiyacini ortadan kaldirir. Tatli istediginizde evi toplamak, en yakin arkadasinizi arayip sohbet etmek hatta günümüz dünyasinda sosyal medyada zaman harcamak tatliyi unutturacak yöntemlerden sayilabilir.

Kaliteli tatli tüketin… Seker ve gofretler yerine yogun kakaolu bitter çikolatalari, hamur tatlilari yerine meyveli ve sütlü tatlilari tercih edin. En azindan tatli isteginize maglup oldugunuzda, sadece seker degil, vücudunuz için gerekli olan bazi vitamin, mineral ve diger besin ögelerini de almis olursunuz.

Düzenli beslenin… Uzun süre aç kalmak, ana ögünleri atlamak gibi beslenme yanlislari tatliya olan isteginizi arttirabilir. Günde 3 saatten uzun aç kalmayacaginiz ve aralarda saglikli atistirmaliklar tüketeceginiz bir beslenme plani tatliya olan isteginizi ciddi anlamda azaltir.

Destek alin… Eger üzüntü, stres gibi duygusal durum degisiklikleri tatli krizlerine yol açiyorsa ve bu hayatinizda artik çözümlenemeyen ve sürekli tekrarlanan bir hal aldi ise destek almayi düsünebilirsiniz. Unutmayin ki, hiçbir besin veya içecek hayatinizdaki problemleri çözemez. Hayatinizda ciddi bir mutsuzluk kaynagi var ise onu tatli yiyerek yenemeyeceginizin farkina varmalisiniz.Tatlinin problemi sadece erteleyen anlik bir çözüm oldugunu aklinizdan çikarmayin.

Kendinizi ödüllendirin… Tatli krizlerinize karsi açtiginiz savasi bütün hafta hafif siyriklar ile atlatti iseniz, haftanin sonunda kendinizi ödüllendirmelisiniz. Yemegin bir ödül olmadigini unutmayin. Kendinizi baska seylerle ödüllendirmeye çalisin. Çok begendiginiz kazak veya en sevdiginiz yazarin yeni kitabi gibi. Bu ödüller tatmin etmiyor ise 150 kaloriyi asmayan bir tatli ile kisa dönemli bir ateskes ilan edin.

Hep ayni taktigi uygulamayin… Caniniz her tatli istediginde kuru kayisi tüketmek veya en yakin arkadasinizi aramak gibi ayni yöntemler ile yol almaya çalisirsaniz basarisiz olabilirsiniz. Bu nedenle caniniz her tatli istediginde baska bir taktik uygulamaya çalismalisiniz.