Çocuklarimizi bulasici hastaliklardan koruyalim

[eg24]

Kis geldi, havalar sogudu. Mevsimle baglantili olarak çevremizdeki kisilerden daha sik hastalik haberleri almaya basladik. Ani isi degisiklikleri ve ortamda dolasan virüslerin de etkisiyle birçok kisi elinde mendille dolasmak zorun kaliyor. Peki çocuklarimizi bulasici hastaliklardan nasil koruyabiliriz...

Kis aylarinda hastaliklara karsi en dirençsiz grubun basinda çocuklar geliyor. Okullarin açilmasiyla birlikte ev ve arkadas ortamindan, sinif, yuva ve kres gibi kalabalik ortamlara geçen çocuklar, burada çok sayida çocukla temas ettiklerinden yaz aylarina göre daha fazla hastalanmaya basliyorlar.

Kis aylarinda çocuklarda en fazla virüsler ve bakteriler yoluyla bulasan hastaliklarin görüldügünü söyleyen Anadolu Saglik Merkezi Çocuk Sagligi ve Hastaliklari Uzmani Dr. Ela Tahmaz, kisin özellikle virüs hastaliklarinin ilk planda geldigini belirtiyor. Kis aylarinda daha çok damlacik enfeksiyonu ile çocuktan çocuga bulasan hastaliklarin siklikla görüldügünü hatirlatan Dr. Tahmaz, “Virüsler enfekte damlaciklarin havada asili kalmasi ve bunlarin solunum yolu ile alinmasi sonucu, bir çocuktan digerine ya da bir eriskinden çocuga kolayca bulasiyorlar. Bazen çocugun aksirik, hapsirikla çevreye yaydigi içinde virüs bulunduran bu kirli damlaciklar, çevredeki cisimlere tutunuyorlar. Diger çocuklar da bu cisimleri alip agzina götürdüklerinde virüsü kapabiliyorlar ve hastalaniyorlar” diyor.

SOLUNUM YOLU ENFEKSIYONLARI

Anadolu Saglik Merkezi Çocuk Sagligi ve Hastaliklari Uzmani Dr. Ela Tahmaz ise, kis aylarinda çocuklarda görülen solunum yolu hastaliklarini ve belirtilerini söyle siraliyor:

Nezle: Kis aylarinda en sik rastlanan çocuk hastaliklarindan biridir. Hafif bir burun akintisi ile baslar. Bazen de hafif öksürük olur. Kimi zaman öksürük biraz daha siddetli olabilir. Bu tabloya nadiren ates de eklenir.

Grip: Influenza virüslerinin neden oldugu grip, genellikle yüksek atesle baslar. Bas agrisi, kas agrilari, 39-40 dereceye varan ates, burun akintisi, burunda doluluk, öksürük olur.

Bogaz enfeksiyonu: Halk arasinda ‘beta mikrobu’ olarak bilinen beta streptokokun yol açtigi bademcik enfeksiyonu okul çagi çocuklarinda çok sik görülen hastalik. Bademcikleri sisen çocuk, yutkunmakta, bazen uyurken nefes almakta zorluk çeker. Bogaz enfeksiyonu geçiren çocuklarda, enfeksiyonunun nedeninin beta streptokok olup olmadigi laboratvuar testleri ile arastirilmalidir. Eger beta mikrobu belirlenirse mutlaka antibiyotik tedavisine baslanmali ve bu tedavi 10 gün sürdürülmelidir. Basit üst solunum yolu enfeksiyonlarinda gereksiz yere antibiyotik kullanarak, bakterilerin antibiyotiklere karsi direnç kazanmasina zemin hazirlamamak gerekir. Ancak beta mikrobunun yol açtigi enfeksiyonun tedavisi özellikle önemlidir. Çünkü tedavi edilmedigi taktirde, beta streptokokun neden oldugu enfeksiyona bagli olarak çocukta hayati tehdit eden kalp, böbrek ve eklem rahatsizliklari olusabilir.

Zatürre: Daha çok kis mevsiminde görülen zatürre, akcigerin bir veya birkaç lobunun iltihaplanmasi seklinde ortaya çikan atesli bir hastaliktir. Bu hastalikta akcigerlerde bulunan hava kesecikleri iltihabi bir siviyla dolar. Akcigerlerin görevi olan oksijen alis veris fonksiyonu bozulur ve bu nedenle kanda oksijen düzeyi azalir. Çesitli bakteri ve virüslerin neden oldugu zatürre, özellikle risk grubu hastalarda ölümle sonuçlanabilecek ciddi bir akciger hastaligidir. Küçük çocuklarda, ileri yastakilerde ve hali hazirda kronik bir hastaligi bulunan kisilerde daha agir seyreder ve ölümle sonuçlanabilir. 39 dereceyi geçen ates, öksürük, çogu zaman pas renginde olan koyu kivamli balgam en önemli belirtileridir. Siklikla burun, bogaz enfeksiyonu sonrasinda baslar.

Bronsiolit ve bronsit: Bronsiolit, çocuklarda erken yas grubunda (özellikle 3 yas altinda) bronsioller adi verilen küçük bronslarin iltihabidir. Bronsit ise, daha büyük çocuklarda ve yetiskinlerde görülür. Bronsit, büyük bronslarin, yani soluk borusundan dallanarak akcigerlere yayilan hava borularini örten mukoza dokusunun akut ya da kronik iltihabidir. Bronsit, üst solunum yollarinda grip enfeksiyonu sirasinda çok sik gelisen bir komplikasyondur. Bogmaca ve kizamik sirasinda da soluk borusu ve brons enfeksiyonlarina sik rastlanir. Özellikle çocuklarda, gençlerde görülen akut bronsitlerde, baslica etken bakterilerden çok virüslerdir. Ama bakteriler de akut bronsit etkeni olabilir. Belirtileri inatçi kuru öksürük, balgam, ates ve gögüste agridir.

Orta kulak iltihabi: Soguk alginligindan sonra orta kulak iltihabi çocuklarda en sik görülen hastaliktir. Östaki borusunun bebeklerde ve çocuklarda eriskinlere oranla daha kisa ve yatay olmasindan dolayi bakteriler burun ve bogazdan orta kulaga daha çabuk geçebilirler. Soguk alginligi, sinüzitlerde ya da bogaz enfeksiyonlarinda östaki borusu kapanir ve bakterilerle bulasmis olan sivi orta kulak içinde kalir. Böylece mikroplarin daha çabuk üreyebilecegi bir ortam olusur. Akut Otitis Media adi da verilen bu hastaligin belirtileri kulak agrisi ates ve isitme kaybi ve özellikle bebeklerde beslenme güçlügüdür.

Bogmaca: Damlacik yoluyla bulasan bu hastalikta, 1 yasin altindaki ve özellikle asilari yapilmamis çocuklar risk altindadir. Önce kuru öksürük ve hafif ates görülür. 1-2 hafta içinde öksürük, nöbetler halinde gelmeye baslar. Öksürme sirasinda çocuk kizarir, morarir ve hatta terler.

DÖKÜNTÜLÜ HASTALIKLAR

Virüslerin üst solunum yolu hastaliklarinin yani sira döküntülü bulasici hastaliklara da yol açtigini söyleyen Anadolu Saglik Merkezi Çocuk Sagligi ve Hastaliklari Uzmani Dr. Ela Tahmaz, çocuklarin kis aylarinda kalabalik ortamlara girmesiyle yogun olarak geçirdikleri bu hastaliklari söyle siraliyor:

Kizamikçik: Rubella virusünün neden oldugu hastalikta bazen hafif ates ve boyundaki lenf bezleri de siskinlik görülür. Yüzde küçük, düzgün, kirmizimsi pembe lekeler görülür. Lekeler vücuda ve damaga yayilir. Asi ile korunmak mümkündür.

Kizamik: Kizamik virüsünün neden oldugu hastaliktan yine asi ile korunmak mümkündür. Ilk belirtileri bir iki gün süreyle ates, burun akmasi, göz sulanmasi ve kuru öksürüktür. Yanaklarin iç tarafinda beyaz lekeler, alinda, kulaklarda hafif kirmizilik görülür. Bu kirmizilik daha sonra tüm vücuda yayilir.

Su Çiçegi: Varisella-zoster virüsünün sebep oldugu hastalik, hafif ates, halsizlik, istah kaybi ve siddetli kasinma ile baslar kisa süre içinde vücutta kirmizi lekeler olusur. Bu lekeler daha sonra sivilceye dönüsür ve kabuklanir. Insandan insana damlaciklar veya hava yoluyla bulasir.

Altinci Hastalik: Ani baslayan ve 39-40 dereceye kadar yükselen ates Altinci hastaligin en önemli belirtisidir. Çocukta ates, hafif burun akintisi, bas agrisi ve mide bulantisi diger belirtilerdir. Boynun yan kivrimlarinda, kulak arkalarinda ve basin arka kisimlarindaki lenf bezleri sisebilir. Bu hastalikta ates düstükten hemen sonra vücutta kirmizi renkli kasintisiz deri döküntüsü olusur.

Bu hastaliklarin yani sira mide ve bagirsak sistemine bagli hastaliklar ve hava isisindaki ani degisikliklere bagli olarak atipik pnomonilerin de, görüldügünü ifade eden Dr. Tahmaz, “Atipik pnömoniler (tipik seyretmeyen zatürre) daha çok akciger disi belirtilerle görülür. Bas ve karin agrisi, bulanti, ishal, ciltte döküntüler, bilinç bulanikligi en çok görülen belirtilerini olusturur. Atipik pnömonilerde solunum sistemi muayenesinde hastalik bulgusu bulunamayabilir. Bu nedenle atesle baslayan hastaligi olan her çocukta pnömoni arastirilmali, teshis için akciger filmi çekilmeli, balgam kültürü ve kan testleri yapilmalidir” diyor