Kalinbagirsak kanseri uzun sÜre sessizligini koruyor

[eg24]

Bir belirtisi var ki, gören doktora kosuyor!

Toplumda sik görülen bazi hastaliklara karsi bilgilendirme ve bilinçlendirme çalismalari meyvelerini veriyor. Toplum bilgilendigi zaman hastaliklara karsi daha erken hekime basvuruyor. Bu da tedavinin gecikmesini önlüyor. Kalinbagirsak kanserinin de artik toplumda iyi tanindigini belirten Acibadem Ankara Hastanesi Genel Cerrahi Uzmani Prof. Dr. Salim Demirci, "Kalinbagirsak kanserinin en sik rastlanan belirtisi diskiyla birlikte kan gelmesidir. Bu belirti ortaya çikinca hastalar hemen doktora gidiyor, gecikmeden basvuruda bulunuyor. Hastaligin hiç belirti vermeden uzun süre sessiz kaldigi bir dönem de var, bu nedenle belirti vermesini beklemeden düzenli kontrolden geçmek önemli" diyor.

Kalinbagirsak kanserleri hakkinda az bilinenler, yanlis bilinenler ve hastalik hakkinda çesitli bilgiler veren Prof. Dr. Salim Demirci, bu konuda merak edilen, sik sorulan sorulari söyle yanitliyor:

Kalinbagirsak kanseri nasil olusuyor? Beslenmenin etkisi var mi?

Kalin bagirsak kanserlerinin çogu poliplerden gelisiyor, polipten kansere kadar geçen dönemde arada uzun bir süre var. O asamada hastalik yakalanirsa ve polipler endoskopik olarak çikarilirsa kanser önlenmis oluyor. Kanserde aile hikayesi çok önemli. Ailede varsa görülme riski de artiyor. Kirmizi etten, yagdan zengin beslenme kolon kanseri için en büyük risk faktörünü olusturuyor. Bu nedenle sebze ve meyveden zengin, kirmizi etin az oldugu diyet öneriliyor.

Hastaligin belirtileri nelerdir?

Hastalik sindirim sisteminin neredeyse en sik rastlanana kanseridir. Neredeyse diyorum çünkü ülkemizin belli yerlerinde kalinbagirsak kanseri, belli yerlerinde ise mide kanseri daha sik görülüyor. Hastaligin sikligi kuzey Amerika ve Avrupa kadar olmasa da ülkemizde de az degildir. Kalinbagirsak 1-1,5 metre uzunlugunda bir organdir. Anatomik olarak bakildiginda soldan saga dolanip anüste sonlaniyor. Hastaligin en uyarici belirtisi diskiyla beraber kan çikmasi, diskilama aliskanliklarinin degismesi, kabizlik, diskilayip rahatlayamamadir. Agrili diskilama, karin agrisi, kansizlik, sol taraf kolon kanserinin belirtileridir. Sag taraf kalinbagirsak kanserinin belirtileri daha siliktir. Bunlar arasinda tümör nedeniyle olusan uzun süreli kan kaybina bagli halsizlik, dermansizlik, ileriki dönemde bagirsak geçisinin engellenmesine bagli, gaz sikayeti, siskinlik, agri olusmasidir.

Hastaligin erken tanisinda neler yapiliyor?

Dünya Saglik Örgütü'nün erken tani önerileri var. Bunlara göre, 40 yasindan sonra yapilan kolonoskopi en hassas test olarak görülüyor. Kolonoskopi teknolojinin gelismesi sayesinde artik daha kolay, agrisiz ve daha kisa sürede yapilabiliyor. Hastalar kolonoskopiden agrili ve uzun süren bir islem oldugunu düsünerek korkuyorlar, ancak artik islem günümüzde daha konforlu bir sekilde uygulanabiliyor. Kolonoskopi 40 yasindan sonra herkese, ama ailede birden fazla kiside kalinbagirsak kanseri veya polip varsa 20 yasindan itibaren yapilmasi öneriliyor.

Hastaligin tedavisinde neler yapiliyor?

Tedavinin basarisinda erken tani büyük önem tasiyor. Eger kanser baska organlara yayilmamissa yani metastaz yapmamissa, hastaligin cerrahi ve bazen buna ek olarak yardimci tedavilerin eklenmesi ile tam tedavisi mümkündür. Metastaz varsa da uygun tedaviyle sifa mümkün olabiliyor. Kalinbagirsak kanserinin en sik metastaz yaptigi organ karacigerdir. Kalinbagirsak kanserinin metastazlari da cerrahi veya baska yöntemlerle tedavi edilebiliyor. Kalinbagirsak kanseriyle ilgili onkolojik gelismeler de fazla. Çünkü yeni ilaçlar tedavide kullanilmaya basladi. Bu nedenle metastaz yapsa bile güncel onkolojik tedavilerle kronik bir hastalik gibi seyredebiliyor.

Kalinbagirsak kanserinin en çok atladigi organ olan karaciger kanserinde durum nedir?

Karaciger kanseri bakimindan yüksek riski bölgeler var. Dünyada karaciger kanserinden her yil bir milyona yakin insan kaybediliyor. Bu organin primer kanserleri en çok Uzakdogu ve Afrika'da görülüyor, Türkiye orta riskli ülkeler arasinda sayilir. Bunun da nedeni ülkemizde hepatit B ve hepatit C virüsü yayginliginin fazla olmasindan kaynaklaniyor. Hepatit B ve C hastalari, tasiyicilar ve baska nedenlerle sirozu olan hastalar karaciger kanseri gelisimi açisindan ultrasonografi ve bazi kan testleri ile aralikli olarak taranmalidir.