Benler ne zaman cilt kanserine isaret ediyor?

[eg24]

Malign Melonom son yillarda 2 kat artti!

Bazilari dogustan, bazilari ise sonradan olusuyor… Hemen hepimizde irili ufakli olusan benlerin çogu zararsiz olsa da, bazilari erken müdahale edilmediginde yasami tehdit eden cilt kanserine dönüsebiliyor. Peki, hangi benler tehlikeye isaret ediyor?

Dünyada görülme sikligi orani en hizli artan kanser türlerinden biri olan Malign Melanom lezyonlarinin yüzde 70’i cilt üzerinde gelisirken yüzde 30’u da bir ben üzerinde olusuyor. Bu kanser türü hizla bölgesel lenf dügümlerine, ardindan tüm vücuda yayiliyor ve bu süreçte tedavi sansi önemli ölçüde ortadan kalkiyor. Ancak erken evrede tani konuldugunda ise etkin bir sekilde tedavi edilebiliyor. Acibadem Ankara Hastanesi Dermatoloji Uzmani Dr. Bahar Öznur, vücudunda çok sayida beni olan kisilerin yillik olarak dermatolojik muayeden geçmelerinin son derece önemli oldugunu belirterek, “Ancak degisik görünümlü, hizli büyüyen ve pigmente olan bir lezyonun saptanmasi durumunda ise zaman kaybetmeden acilen bir dermatoloji uzmanina basvurmali.” diyor.

Malign Melonom ölümcül olabiliyor

Cilt kanserleri kabaca melanom ve melanom disi olmak üzere ikiye ayriliyor.

Malign melanom deriye rengini veren ve melanosit adi verilen hücrelerden gelisiyor. Cilt kanserleri arasinda yüzde 4 oraninda görülmekle birlikte en ölümcül seyreden kanser olmasi nedeniyle önem tasiyor. Yapilan arastirmalar bu ölümcül kanser türünün son yillarda 2 kat artis gösterdigini ortaya koyuyor. Artisin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, ozon tabakasinda meydana gelen hasar, günes isinlarina daha fazla maruz kalma, çocukluk çaginda olusan günes yaniklari belirlenen en önemli risk faktörlerini olusturuyor.

Risk altinda misiniz?

Dermatoloji Uzmani Dr. Bahar Öznur cilt kanseri açisindan riskli grubu söyle siraliyor:

• Açik tenli, açik renk gözlü, kizil-sari saçli veya kolaylikla günes yanigi gelisebilen cilt tipine sahip kisilerin malign melanoma yakalanma riski digerlerine göre daha yüksek.

• Uzun süre veya aralikli olarak yogun günes isigina maruz kalmis kisilerde risk oldukça yükseliyor.

• Ailesinde Malin Melanom olan kisiler normal popülasyona göre 2 kat daha fazla riski tasiyor.

• Anormal görünümlü Displastik Nevus Sendromu olan kisilerde de risk artiyor.

Erken tani hayat kurtariyor

Dermatoloji Uzmani Dr. Bahar Öznur, normal sartlar altinda vücudunda çok sayida beni olanlarin ayna karsisinda ayda bir kez benlerini kontrol etmelerinin ve yillik olarak dermatolojik muayeden geçmelerinin son derece önemli olduguna dikkat çekerek sunlari söylüyor: “Ancak degisik görünümlü, hizli büyüyen ve pigmente olan bir lezyonun saptanmasi durumunda ise zaman kaybetmeden acilen bir dermatoloji uzmanina basvurmali. Çünkü özellikle en ölümcül cilt kanseri türü olan Malign Melonom geç teshis edildiginde tedavi sansi kalmayabiliyor.” Bu muayene sirasinda özellikle ayak tabaninin, avuç içi ve tirnak yatagi da ihmal edilmemeli. Pek çok hasta tirnak yatagindaki renk degisikligini mantar enfeksiyonu veya travmalara bagli kanama oldugunu düsünerek dermatolojik muayeneye çok geç geliyor. Bu da hasta için ciddi bir zaman kaybina yol açiyor. Sonuç olarak ayak tabani, avuç içi, tirnak yatagindaki renk degisiklikleri ve benleri ihmal etmemek gerekiyor.

Videodematoskop ile benlerin yapilari analiz ediliyor

Derinin mikroskopla incelenmesi yöntemi olarak da tanimlanabilen dermatoskopi, benlerin bir bilgisayarla analiz yöntemidir. Fotofinder videodermatoskop yeni gelistirilmis bir dermatoskopi cihazi olup, ayrica hastanin görüntüsünü ekrana aktararak benleri atlamadan tek tek inceleme olanagi sunuyor. Bu yöntemle vücuttaki benlerin haritasi olusturularak noktasal lokalizasyonlar belirleniyor. Ardindan her bir ben için dermatoskopik görüntü aliniyor ve kaydediliyor. Böylece bir sonraki kontrolde elde edilecek görüntüyle karsilastirma sansi saglaniyor. Dijital dermatoskop bende izlenen süpheli degisiklikleri matematiksel olarak hesaplayarak malign melanom riskini gösteren bir indeks de olusturuyor. Bu indeks tanida ve tedavinin planlanmasinda yardimci oluyor. Bu yöntem sayesinde mevcut benlerin içyapisi analiz edilerek iyi veya kötü huylu olup olmadiklari süreç içinde nasil bir degisim gösterdikleri tespit ediliyor.

Riskli benler cerrahi yöntemle çikariliyor

Benlere cerrahi girisim uygulandiginda kötü huylu bir sekle dönüsebilecegi veya yayilabilecegi inanisinin yanlis bir düsünce olduguna dikkat çeken Dermatoloji Uzmani Dr. Bahar Öznur, tedavi yöntemini söyle anlatiyor: “Benin riskli oldugu tespit edildigi takdirde hemen cerrahi olarak çikarilmasi gerekiyor. Ayrica kanserlesmis olan benler de yine cerrahi yöntemle aliniyor. Sonuç olarak bende herhangi bir degisiklik fark edilmesi halinde yapilacak olan islem, benin tamaminin ameliyatla çikarilmasi ve patolojik incelemeye gönderilmesi esasina dayaniyor. Benlerin çikarilmasi islemi lokal anestezi altinda yapilan oldukça kolay islemler olup, hastanin günlük hayatini etkilemiyor. Patoloji sonucu degerlendirilen hastalarda eger melanom tanisi gelmis ise ek bir cerrahi gerekebiliyor. Tümörün yayilimi açisindan laboratuar tetkikleri ve görüntüleme yöntemleri yapilarak gereken tedaviler planlaniyor.

Benlerde bu belirtiler varsa hemen doktora basvurun!

• Yapisi asimetrikse,

• Çevresinde düzensizlik varsa,

• Açik veya koyu kahve, siyah, mavi, beyaz ve kirmizi gibi farkli renkler bulunuyorsa,

• Çapi 5 mm’den büyükse,

• Yüzeyinde, boyutunda ve seklinde degisiklik olusmussa,

• Üzerinde kanama veya kasinti baslamissa,

• Özellikle avuç içi ve ayak tabaninda bulunan benlerde ve tirnak kenarinda ya da tirnakta kahverengi renk degisikligi varsa bunlar malign melonomun isareti olabiliyor. Bu durumda zaman kaybetmeden mutlaka bir dermatoloji uzmanina basvurmak yasamsal önem tasiyor.