Dishekimleri Sayesinde AIDS Hastaliginda Erken Teshis

[eg24]

AIDS, 1,5 – 11 yil sürebilen sessiz dönemden sonra vücudun savunma sistemini yavas yavas çökerten bir hastaliktir. Türk Dis Hekimleri Birligi (TDB) Genel Baskani Prof.Dr.Taner Yücel; 1 Aralik Dünya AIDS Günü nedeniyle yaptigi basin açiklamasinda, bu hastaligin erken teshisinde dishekimlerinin önemli rol oynayabilecegini belirtti. Yücel, HIV virüsünün ve AIDS hastaliginin artisina karsin bilinç düzeyinin yükselmesine atif yapti ve dishekimlerinin agiz içi ve disi muayene sirasinda hastaligin ön belirtilerini fark edebileceklerini, böylece hastaligin tedavisine bir an önce baslanmasi konusunda katki saglayabileceklerini vurguladi.

Prof.Dr.Taner Yücel, AIDS hastaliginda erken teshisin önemini dikkate alarak, 2013 yilinin Agustos ayinda, Türk Dis Hekimleri Birligi’nin (TDB) ev sahipligini yapacagi 101. Dünya Dishekimligi Birligi (FDI) Kongresi kapsaminda, genel saglik ve agiz dis sagligi açisindan oral tip bilimlerindeki son gelismelerin yani sira HIV virüsünün agiz içi bulgularina dayanan erken dönem tanisinda dishekiminin rolü konusuna da yer vereceklerini belirtti.

AIDS, insan immun yetmezlik virüsü (HIV) ile enfekte olduktan sonra ortaya çikan klinik durumun en siddetli halidir. HIV, cinsel iliski yoluyla mukozal membranlardan, virüsle kontamine olmus kan ve kan ürünlerinden veya anneden fetusa ya da yeni dogana geçmektedir. 80’li yillarda bas gösteren AIDS, Dünya Saglik Örgütü (World Health Organisation-WHO) verilerine göre günümüzde her 10 dakikada bir kisiye bulasmakta olup, dünyada 40 milyondan fazla insani etkileyen, 25 milyon kisinin bu nedenle hayatini kaybettigi ve bunlarinda büyük çogunlugunun gelismekte olan ülkelerde görüldügü ciddi bir hastaliktir. Bu sendrom, uzun yillar sürebilen sessiz dönemden sonra çesitli firsatçi enfeksiyonlarin, neoplazmalar veya hayati tehdit edici diger rahatsizliklarin gelismesine neden olabilmektedir.

HIV virüsü tasiyan hastalarin çogunlugun bu durumun farkina varmayarak, tedaviye baslama zamanini geciktirerek ölüm riskininin artirmasina neden olmaktadir. HIV virüsü tasiyan bireylerin hastaliklari sirasinda ve hastaligin teshisinde dishekimlerinin üstüne düsen görevleri yerine getirmeleri, gerek agiz dis sagliginin korunmasi gerek genel saglik baglaminda toplumdaki farkindaligin saglanmasi açisindan büyük önem tasimaktadir. Hekimin, tedavi edecegi tüm hastalari potansiyel enfeksiyon riskine sahip olarak düsünerek optimum hijyenik çalisma kosullarina uyarak çalismasi durumunda virüsün hekime bulasma riski olmayacaktir.

Türk Dishekimleri Birligi (TDB)’nin ev sahipligi yapacagi 2013 yilinda gerçeklesecek olan 101. Dünya Dishekimli Kongresinde AIDS Hastaliginin erken dönem tanisinin önemiyle birlikte belirtileri de tartisilacaktir. Erken teshiste, “Agiz disi muayene esnasinda alt çene altinda bulunan ve 3 aydan daha uzun süredir geçmeyen 1 ya da 2 servikal lenf nodülü”, “Dil üzerinde görülen ve yerinden kolayca uzaklastirilabilen beyaz peynir benzeri yamalar olarak görülebilen mantar enfeksiyonu (oral kandida lezyonlari)”, “Dil sirtinda görülen killi lökoplaki ve hastalarin kullandiklari ilaçlara bagli gelisen agiz kurulugu ve bununla beraber artan yaygin çürükler”, “Sik sik tekrarlayan diseti kanamalari, gingivitis ve periodontal doku hastaliklari” gibi belirtiler en önemli bulgulardan bazilaridir.