Kabizlikla bas edebilirsiniz

[eg24]

Genellikle kabizlik çeken kisiler bu rahatsizligi yasamlarinin bir parçasi olarak kabul eder ve kendi yöntemleri ile bu durumdan kurtulmaya çalisirlar. Sürekli kabizlik sorunu yasamaniz yeteri kadar sivi ve posali gida tüketmediginize isaret eder. Ancak aldiginiz tüm önlemlere karsi ani gelisen ve giderek artan kabizlik sikayetleriniz varsa mutlaka bir uzmandan destek almalisiniz. Memorial Atasehir Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Duygu Ibrisim, bagirsak tembelliginin nedenleri ve kabizlik tedavisi hakkinda bilgi verdi.

Kabizlik, en sik karsilasilan sindirim sistemi problemidir. Bagirsak tembelligi, nedeni bilinmeyen, bireysel yatkinlikla iliskili bir durum olabilecegi gibi; diyabet, hipotiroidi gibi metabolik olaylarin bir belirtisi veya kolon kanserinin sonucu olarak da ortaya çikabilir. Ayrica bazi ilaçlar ve nörolojik hastaliklar da kabizliga neden olabilir.

Gün içinde tuvalete gitme sayisi kisiden kisiye degisebilen bir durumdur

Bazi kisiler için günde iki defa tuvalete gitmek normal olabilirken; haftada 3-4 defa giden bir kisinin de bagirsaklari gayet saglikli olabilir. Haftada 3’ten daha az veya zorlanarak bagirsaklari bosaltmak, çikimda tikaniklik ve tam bosalamama hissi oluyorsa kabizliktan bahsedilebilir.

Saglikli beslenme ve yürüyüs çok önemli

Kabizlik sorunu çeken kisilerde beslenme ve tuvalet aliskanliklarinin düzenlenmesi oldukça önemlidir. Yeterli sivi tüketiminin saglanmasi, sulu-yumusak ve lifli gidalarin tüketiminin artirilmasi, düzenli ve ara ögünleri de içeren bir beslenme ve özellikle yürüyüs gibi saglikli bir fiziksel aktivitenin yapilmasi çogu vakada yararlidir. Genellikle ayni saatlerde ve ertelenmeden tuvalete gidilmesi, stresin yönetimi de olumlu katki saglar. Unutulmamalidir ki; beynimizle sindirim sistemimiz arasinda çok siki bir iliski vardir ve duygusal durumumuz mide ve bagirsaklari etkileyebilir. Dönem dönem tuvalet aliskanliklarini düzenleyici tedavilere gerek duyulabilir. Ancak bu tedaviler mutlaka doktor önerisi ile alinmalidir.

Ani gelisen ve artan kabizlik tehlikeli

Uzun süredir kabizlik sorunu yasanmasindan çok, ani gelisen veya gittikçe artan kabizlik daha kaygi verici bir durumdur. Beraberinde “alarm belirtileri” denilen, kilo kaybi, halsizlik karin agrisi, kansizlik, makattan kanama gibi bulgularin da eslik etmesi halinde mutlaka doktora basvurulmasi gerekir.

50 yasin üzerindeyseniz düzenli kolonoskopi yaptirin

Kabizlik sikayetleri yasayan kisiler için en kötü senaryo olan kolon kanserinin degerlendirilmesinde kolonoskopi altin standarttir ve erken tedavi sansi saglayarak hayat kurtarici olabilir. Kolon kanserleri genellikle bagirsakta “polip” dedigimiz ve bu asamada iken çogunlukla iyi huylu olan küçük et beni gibi kabarikliklar seklinde baslar ve yillar içinde büyüyüp kanserlesirler. Bu nedenle hiçbir yakinmasi olmasa dahi 50 yasina gelmis herkese tarama amaçli kolonoskopi yapilmasi, polip tespit edilirse kolonoskopi islemi sirasinda çikarilarak (polipektomi) kanser gelisiminin önlenmesi ve bulgulara göre belli araliklarla islemin tekrari tüm dünyada kabul edilmis bir yaklasimdir. Ailesinde kolon kanseri olan kisilerde daha erken yaslarda taramaya baslamak gerekir.

Memorial Atasehir Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Uz. Dyt. Sefika Aydin Selçuk’tan bagirsak tembelligini önlemek için ideal beslenme önerileri:

• Ögün saatlerine dikkat edilmelidir. Özellikle sabah kahvaltisini geç yapan ve ögünleri aksayan kisilerde bagirsak tembelligi daha sik gözlenmektedir. Bu açidan sabah 07-09 arasi kahvalti, 12.00-14.00 arasi ögle ögünü yapilmali, en geç saat 20.00’de de aksam yemegi yenmelidir.

• Her ögünde salata almak gerekir. Bu kahvalti; çig domates, salatalik ve özellikle biber sögüs seklinde olabilir. Yemeklerde de en az 1 çorba kasesi kadar 1 yemek kasigi zeytinyagi eklenmis salata hem tokluk hem de lif aliminin artmasini saglar.

• Gün içinde en az 10 bardak su içilmelidir. Az su içen kisilerde bagirsak sikayetleri daha fazla olmaktadir.

• Sabah uyanir uyanmaz aç karnina ilik bir bardak su bagirsaklari hizlandirir, su içme aliskanligi saglar.

• Seker hastasi olmayan kisiler uyandiklari zaman ilik suyun içerisine 1 tatli kasigi kayisi veya erik marmelati koyarak bu karisimi alabilirler.

• Lokmalar iyice çignenerek tüketilmelidir. Yavas ve iyi çigneme de sindirim sisteminin düzenli çalismasinda iyi bir etki saglar.

• Haftada 1-2 gün kuru baklagillerden olusan yemekleri tüketmek posadan zengin beslenmeye birebir etki gösterir. Kuru fasulye, nohut, yesil mercimek, barbunya ve börülce bu grubun en lifli besinleridir.

• Meyve tüketimi önemlidir. Günde en az 2 porsiyon meyve tüketilmelidir. Seftali ve muz disinda diger tüm meyveler içerigindeki seker ve posa içerigi sayesinde bagirsak tembelliginde faydalidir. Kabuklari ile tüketmeye özen gösterilmelidir. Sadece meyve suyu içmek taze de olsa bagirsaklari çalistirmayacaktir.

• Koyu çay ve kahve tüketimi özellikle kabizlik sikayeti olan kisilerde sinirlandirilmalidir.

• Günlük yürüyüs yapmak, asansör kullanmamak, adim sayisini artirmak kabizlik tedavisinde her zaman olumlu sonuç vermektedir. Haftada 4 gün spor yapan kisilerde bagirsak tembelligi daha az siklikta gözlenmektedir.