Kalitesiz uyku obeziteye neden oluyor

[eg24]

Derin uykunun bozulmasi yaglanmaya yol açiyor

Çok dikkat ederek yaptiginiz diyet bir türlü sonuç vermiyorsa nedeni, uykusuz geçirdiginiz geceler olabilir. Çünkü uyku sirasinda yaglarin yakilmasina neden olan bazi hormonlar salgilaniyor. Uykusuzluk sorunu olanlar ise, bu hormonun olumlu etkilerinden yararlanamiyor.

Obezitenin çok yayginlastigimi günümüzde, ideal kiloya inmek ya da ideal kiloda kalmak önemli bir sorun olarak yasaniyor. Bu yüzden farkli diyet reçetelerini uygulamak ve egzersiz yapmak için yogun çaba gösteriliyor. Oysa fazla kilo almamizda pek çok etken var. Bunlardan biri de, uyku. Yatakta geçirilen hareketsiz saatlerin kilo vermeyi etkilemesi pek çok kisi için sasirtici olsa da, uzmanlar tam da bunu vurguluyor; kalitesiz uyku, sismanlamaya yol açabiliyor.

Uyku kiloyu nasil etkiliyor?

Gün içerisinde yipranan vücut, uyku sirasinda yenileniyor. Hayatta kalabilmek ve sagligi korumak için gerekli olan uyku aslinda, dinamik bir istirahat hali. Derin bir uykuya dalan insanin vücudunda hormon düzeyi dengeleniyor, dokular onariliyor ve yenileniyor. Ayrica özellikle gecenin ilk yarisinda meydana gelen derin uyku sirasinda yaglarin yakilmasini saglayan hormonlar salgilaniyor. Bagisiklik sisteminin kuvvetlenmesinden, hasar gören hücrelerin onarimina kadar birçok yasamsal konuya etki eden uykunun kalitesi büyük önem tasiyor. Kaliteli uyku, kisinin kendini dinlenmis hissettigi uyku anlamina geliyor. Kisinin gün içinde uyuklamamasi, günlük çalisma ve düsünme fonksiyonlarinin etkilenmemesi ve kesintisiz bir uyku, kaliteli uykunun olmazsa olmazlari arasinda yer aliyor. Aile Hastanesi Bahçelievler Gögüs Hastaliklari Uzmani Dr. Derya Yenibertiz, uyku kalitesinin saglik üzerindeki rolü hakkinda bilgi veriyor.

Türklerin yüzde 75’i günde 8 saat uyuyor

Uyku yapisi yasam boyu degisiklikler gösteriyor ve uyku ihtiyaci da kisiden kisiye degisiyor. Yenidogan günün yaklasik 16 saatinin uykuda geçiriyor. Çocuk okul çagina geldiginde uyku geceye yogunlasiyor ve gündüz, uyku süresi kisaliyor. Çocukluktan eriskinlige dogru gidildiginde uyku geceye iyice yerlesiyor, gündüz kestirmesi kalmiyor ve uyku süresi gençlerde 9 saate düsüyor. Çogu yetiskin yeterince dinlenebilmek için 7-9 saatlik bir uykuya ihtiyaç duyuyor. Yapilan çalismalar Türk insaninin yüzde 75'nin ortalama 8 saat uyudugunu gösteriyor. Yüzde 25’lik bölümünün bir kismi 5 saatlik uykuyla hayatlarina devam edebildikleri gibi 10 saatlik uykuya ihtiyaci olanlar da bulunuyor. Yaslilikta ise uyku yapisi bozuluyor ve parçali uyku ortaya çikiyor.

Saglikli uyku hastaliklardan koruyor, etkili iletisimi sagliyor

Derin uyku sirasinda vücut hücrelerinin üretimi artiyor ve proteinlerin parçalanmasi azaliyor. Bu sayede stres ve ultraviyole isinlar nedeni ile hasar gören vücut onariliyor. Vücudumuz uyku sirasinda ayrica kemik ve kaslari gelistiriyor ve bagisiklik sistemini güçlendiriyor. Ayrica uyku hafizayi güçlendirmeye de yardimci. Dolayisiyla da verimli bir sekilde çalisabilmeyi, saglikli kararlar alabilmeyi, hastaliklardan korunmayi ve etkili iletisim kurabilmeye imkan sagliyor.

Derin uykunun bozulmasi yaglanmaya neden oluyor

Uyku ile yag ve seker metabolizmasi arasinda baglanti bulunuyor. Özellikle gecenin ilk yarisinda meydana gelen derin uyku sirasinda yaglarin yakilmasini saglayan hormonlar, salgilaniyor. Derin uykunun, herhangi bir nedenle kesintiye ugramasi yaglari yakan büyüme hormonunu baskilanmasina neden oluyor. Uyku kalitesinin bozulmasi ile büyüme hormonunun salinimi azaldigi için de yaglanma ve sismanlama ortaya çikiyor.

Uyku süresinin kisalmasi istahta dengesizlik yaratiyor

Uyku süresinin azalmasi kalori alimini artiriyor ve enerji kullanimini sinirliyor. Leptin ve grelin adi verilen istah mekanizmalarini ve kilo dengesini ayarlayan hormonlarda da uykusuzluk nedeniyle dengesizlikler meydana geliyor. Uyku yetersizligi gündüz saatlerinde de aktivite azalmasina yol açtigindan kilo alinmasinin önemli bir diger sebebi olarak karsimiza çikiyor.

Kaliteli uyku için özel öneriler

Kaliteli uykuya daha çabuk girebilmek için;

• Günde en az 45 dakika yürüyün.
• Günde 2 fincandan fazla kahve içmeyin.
• Alkol ve sigara tüketimini azaltin, uyku ile ilgili sorununuz varsa tamamen birakin.
• Yatak odanizi uyuma ve cinsellik disinda kullanmayin.
• Yatak odaniz isi, isik ve gürültü açisindan uygun olsun.
• Odanizda lavanta, gül gibi rahatlatici kokular kullanabilirsiniz.
• Uykunuz gelirse gündüz vakti kisa süreli uyuyabilirsiniz ama gece uykusuzluk çekiyorsaniz gündüz uyumayin.
• Uyumadan 1 saat önce günlük aktiviteyi bitirin, hafif seyler okuyun, klasik müzik dinleyin, ilik köpüklü bir banyoya girin ya da meditasyon yapin.
• Uyumadan önce süt, peynir ve yogurt gibi gidalar tüketin.
• Yataga girdikten yaklasik 15 dakika sonra uykuya dalamadiysaniz kalkin ve baska bir odaya gidin. Uykunuz gelinceye kadar gevsemeye çalisin, uykunuz gelince tekrar yataga gidin. Bu durum tekrar edebilir ama mutlaka her gün ayni saatte uyanmaya özen gösterin.

Bu nedenler uykuyu kalitesizlestiriyor!

• Çene yapisi küçük ve arkaya dogru olmasi
• Burun ve bogazdaki yapisal bozukluklar
• Asiri kilo ve obezite
• Tiroid hastaliklari
• Astim (Alerjiye bagli olarak burun tikanikligi ve sonrasinda gelisen sinüzite bagli gelisen apne)
• Alkol ve sigara kullanimi
• KOAH - Kronik Obstrüktif Akciger Hastaligi
• Tansiyon ve kalp hastaliklari
• Cinsel fonksiyon bozukluklari