Vajinal Mantar Nedir? Hangi Durumlarda Oluşur?

[eg24]

Vajinal mantar, vagina içinde “candida” türü mikroorganizmaların neden olduğu bir enfeksiyondur. Halk arasına “vajinal mantar, vajina mantarı, kandida enfeksiyonu” olarak bilinen bu durum tıbbi terminolojide “vajinal mikozis, vaginal mycosis, mikotik vajinit, vajinal candida enfeksiyonu, vaginal candidiasis (vajinal kandidiyazis)” gibi isimlerle anılmaktadır.

Vajinal mantar enfeksiyonu bazı durumlarda daha sık ortaya çıkar ya da tekrarlar. Bu durumlar vajinal mantar enfeksiyonu aktive eden yani tetikleyen durumlardır.

Vajinal Mantar Hangi Durumlarda Oluşur?

Antibiyotik kullanımı: Antibiotikler vajina içinde bulunan yararlı basilleri öldürmekte ve fırsatçı mantar enfeksiyonlarına zemin hazırlamaktadır. Özellikle penisilin grubu antibiotiklerde bu etki fazladır.

Hamilelik: Hücresel immünite (bağışıklık sistemi) bebeğin reddini engellemek amacıyla hamilelik süresince baskılanmıştır. Bağışıklık sisteminin baskılanması mantar enfeksionları gibi fırsatçı mikropların üremesine sebep olur.

Doğum kontrol hapları: Doğum kontrol hapı kullananlarda mantar enfeksiyonları daha sık olarak görülebilmektedir. Bu durum spiral taktıran kişilerde de aynıdır.
Immun baskılanma (immunsupresyon): Yoğun stres, kortizon türü ilaçların kullanımı gibi faktörlerle immun sistemin (bağışıklığın) baskılanması durumunda mantar enfeksiyonları daha sık ortaya çıkmaktadır.

Sentetik iç çamaşırları: Naylon veya sentetik iç çamaşırlarının kullanımı durumunda genital alan nemli kalmakta ve bu durum mantar enfeksiyonunun üremesine neden olmaktadır. Bu nedenle pamuklu iç çamaşırlarının kullanımı önerilmektedir.
Kronik sistemik hastalıklar: Şeker hastalığı ve tiroid hastalıkları gibi kronik hastalığı olanlarda vaginal mantar daha sık olarak oluşmaktadır. Özellikle şeker hastalığında kan şekerinin yükselmesi vajinal sıvıdaki şekerin de artmasına sebep olmakta, bu durum mantarın üremesi ile sonuçlanmaktadır. Şeker hastalarında kan şeker düzeyinin düzenli olarak regule edilmesi bu durumu engelleyebilir.
İrritan maddeler: Vajina içine sıkılan parfümler, pedler, yanlış vaginal tampon kullanımları alerjik etkiye sebep olarak mantar oluşmasını sağlayabilmektedir.
Vajinal duş: Vajina içinin basınçlı su ile yıkanması asit olan PH’nın yükselmesi ile bir takım bakteriyel ve mantar enfeksiyonlarına neden olabilmektedir. Bu nedenle vajina içinin su veya sabun ile yıkanmaması önerilmektedir.
AİDS: Vucut direncini düşüren bu hastalıkta vajinal kandida enfeksiyonu sık olarak ortaya çıkmaktadır.
Sık ve zorlu cinsel ilişkiler: Cinsel ilişkilerin sık olması, ilişki sırasında vajinal kuruluk olması gibi durumlarda penisin vajina içindeki hareketleri “mikrotravma” etkisi oluşturarak vajinal mukozada küçük cilt çatlaklıklarına neden olabilir. Bu cilt çatlaklıkları arasında mantar enfeksiyonunun üremesi oldukça kolay olmaktadır.
Diğer sebepler: Şişmanlık (Obezite), kronik servisit, radyasyon, hormon ilaçları kullanımları da mantar enfeksiyonlarına zemin hazırlamaktadırlar.