-196 dereceden gelen bebekler

[eg24]

Bebek sahibi olabilecegi yasta kanser tedavisi görmek zorunda kalan ya da erken dönemde menopoza girme riski olan kadinlar için yumurta dondurma islemi, bebek hayallerini gerçege dönüstürüyor. Özel tekniklerle toplanarak dondurulmus yumurtalar -196 derecede saklanarak 5 yil sonra dahi çözündügünde gebelik elde edilebiliyor. Memorial Atasehir Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Baskani Doç. Dr. Cem Demirel, yumurta dondurma islemi hakkinda bilgi verdi.

Önce yumurta toplama islemi yapiliyor

Kadin yumurtaliklarindan ultrasonografi yardimiyla toplanan yumurta ya da kadin üreme hücrelerinin laboratuvar ortaminda “kriyoprotektan” adi verilen koruyucu maddelerle etkilesiminin ardindan yavas ya da hizli dondurma islemine tabi tutularak -196 derecede saklanmasi sürecini ifade etmektedir. Genellikle yumurtaliklar ilaçlar ile uyarildiktan ve yumurta sayisi artirildiktan sonra genel ya da lokal anestezi altinda vajinal ultrasonografi probuna (ultrason cihazinin inceleme sirasinda vücut ile temas eden en önemli kismi) bagli bir igne kullanarak vajinal yoldan toplanmaktadir.

Yumurtalar özel saklama tanklarinda korunuyor

Yumurtalar ya programli dondurma cihazlarina yerlestirilerek yavas dondurma adi verilen yöntemle dondurulmakta ya da cihaz kullanmadan hizli sogutmanin uygulandigi çok daha pratik bir yöntem olan “vitrifikasyon”la dondurulmaktadir. Aslinda güvenilir saklanabilecek süre henüz belirlenmemis olmakla birlikte; bu saklama süresini ülkelerin tüp bebek yönetmelikleri belirlemektedir. Ülkemizdeki yönetmelikler üreme hücrelerinin dondurulup saklanma süresini 5 yil ile sinirlandirmistir. 5 yil üzerinde dondurulduktan sonra çözündügünde gebelik elde edilen vakalar dünyada mevcuttur. Dondurulmus yumurtalar -196 derecede sivi azot içeren saklama tanklarinda saklanmaktadir.

Basari orani yüksek

Dondurulan her yumurta için çözündükten sonra saglikli dogacak bir bebege ulasma sansi % 3-5 arasinda bilinmektedir. Bu rakam oldukça düsük görünse de her bir hasta için birden fazla yumurta donduruldugu düsünüldügünde oldukça büyük bir sans oldugu anlasilmaktadir. Ayni sekilde normal tüp bebek uygulamalarinda toplanan ve taze kullanilan yumurtalar için de toplanan her yumurtanin taze kullanildigi zaman saglikli bir bebege ulasma sansinin % 5-8 arasinda degisiyor olmasi yumurta dondurmanin verimsiz bir islem olmadigini göstermektedir.

Üreme çaginda kansere yakalanan hastalar için ideal bir seçenek

Bu islem için en uygun hastalar aslinda üreme çaginda olup, bir kanser türüne yakalanmis olan ve kanser nedeniyle görecegi kemoterapi ya da radyoterapi nedeniyle yumurtaliklarini erkenden kaybetme, menopoza girme riski olan kadinlardir. Bazen bu gruba giren kadinlar arasinda evli olanlar olabilmektedir. Böyle bir durumda toplanan yumurtalari eslerinin spermleri ile döllenerek embriyo haline geldikten sonra dondurulabilmektedir. Fakat bu problemi yasayip henüz evlenmemis ve sabit bir partneri olmayan bayanlarin tek çareleri yumurtalarinin herhangi bir sperm ile döllenmeden saklanmasi olmaktadir. Hatta bazen evli kadinlar bile yumurtalarini sperm ile döllenmeden saklanmasini tercih edebilmektedirler.

Bu isleme ihtiyaç duyan potansiyel diger bir grup ise; evlenmeyi herhangi bir nedenden ötürü geciktirmek durumunda kalip, yakin gelecekte böyle bir plani olmayan, ilerleyen yasi nedeniyle üretkenligini kaybetme riski olan kadinlardir. Bu kisiler de yaslari ilerlemeden ve yumurtaliklari tükenmeden, ileride çocuk sahibi potansiyellerini devam ettirebilme adina bu isleme yönlenebilirler. Bu islem, isteyen herkese uygun olmayabilir. Kadinin yumurtalilarinda dondurmaya degecek kadar yeterli yumurtanin olmasi, kadinin yasinin 40’in üzerine çikmamis olmasi, kanser teshisinden sonra alinacak kemoterapi uygulamasina kadar olan sürede yeterli hazirligi yürütebillecek kadar bir zaman araliginin bulunmasi gerekmektedir. Ülkemizdeki yönetmelikler, yalnizca kanser tedavisi nedeniyle üreme hücrelerini kaybetme riski olan kadinlar için yumurta dondurulmasini izne baglamaktadir. Fakat bunun disinda henüz aile kurma sansina kavusamamis ama ilerleyen yasi nedeniyle yumurtaliklarinin tükenme riski olan fazla sayidaki hasta basvurusu ve talebi ile karsilasmaktayiz.