eg24

Ülkemizde de son yillarda ‘önce kariyer, sonra çocuk’ diyen annelerin sayisi azimsanmayacak kadar artiyor. Sevindiren haber su ki, 35-40 yas ve üzerindeki hamileler çogunlukla saglikli bebekler dünyaya getiriyor. Yapilan çalismalarda ileri anne yasinin kromozomal bozukluklar hariç tutuldugunda bebekte dogumsal anormallik riskini artirdigi saptanmamis. Diger yandan, 35-40 yas arasi ve 40’li yaslardaki kadinlarin hamileliklerinde ise anneye ait bazi risklerin arttigina isaret eden çesitli çalismalar var. Peki ilerleyen yas anne ve bebegin sagligini ne kadar etkiliyor? Acibadem Maslak Hastanesi Kadin Hastaliklari-Dogum Uzmani ve Perinatolog Doç. Dr. Ibrahim Bildirici, çocuk sahibi olmak isteyen 40 yas ve üzeri kadinlarin en çok merak ettikleri bu soruyu yanitladi:

ILERLEYEN YASLA BIRLIKTE RISK NEDEN ARTIYOR?

Ilerleyen yasla birlikte anne adayinda yüksek tansiyon, diyabet, böbrek ve kalp hastaliklari gibi ciddi saglik sorunlarina daha fazla rastlaniyor. Ayrica bu yaslarda hamilelikte yüksek tansiyon, hamilelik diyabeti ve embriyolarda kromozom bozukluklarinin görülme sikliginda da artis oluyor. Tüm bunlar da düsük, erken dogum, büyüme geriligi ve Down Sendromlu bebek dogurma risklerini artiriyor.

EN SIK ‘DÜSÜK’ SORUNU YASANIYOR!

Kadin Hastaliklari-Dogum Uzmani ve Perinatolog Doç. Dr. Ibrahim Bildirici, 40 yas ve üzerindeki anne adaylarinda en sik ‘düsük’ sorunu yasandigina dikkat çekiyor. Yapilan çalismalara göre; 20’li yaslardaki kadinlarda düsük riski yüzde 10-15 iken bu risk 40-44 yas arasindaki kadinlarda yüzde 35’e, 45 yas ve sonrasinda ise yüzde 50’ye kadar yükseliyor. Yasla birlikte düsük olasiligindaki bu artis kismen embriyolarda daha fazla kromozom bozukluklari olusmasindan kaynaklaniyor. Ileri yastaki anne adaylarinda özellikle ilk 2.5 ayda düsük riski daha yüksek. Bu erken kayiplarin önemli bir kismini önlemek pek mümkün degil. Ancak kayiplarin yüzde 60-70’inde embriyo/fetus’ta ciddi genetik veya yapisal sorunlar olabildigi düsünüldügünde aslinda belki de bu erken kayiplar bir yönü ile faydali. Yani, bir nevi dogal seleksiyon oluyor. Ancak hemen kaygilanmaya gerek yok, çünkü günümüzde hemen her soruna karsi bir çözüm var. Önemli olan anne adaylarinin düzenli takiplerini ve gereken testleri zamaninda yaptirmalari.

TESTLER YAPTIRILIRSA DOWN SENDROMU’NDAN KAYGILANMAYA GEREK YOK!

Yasla birlikte hamilelikte Down Sendromu gibi kromozom anomalisi olusma riski artiyor. Ancak 40 yasinda bu risk 70’de 1 (tüm kromozom anomalileri hesaba katilirsa 35’de 1), 45 yasinda bile risk 20’de 1 (tüm kromozom anormallikleri hesaba alinirsa 10’da 1) oluyor. Bu da su anlama geliyor, 40 yas üstü tüm hamilelere 11.-14. haftalar arasinda koryon villüs örneklemesi (fetusun esinden örnek alinmasi) ya da 15-20. hafta arasi amniyosentez yapildiginda sonuç yüzde 90 ve üzeri olasilikla normal çikacak ve sonrasinda hamilelige güvenle devam edilebilecek. Üstelik testler tecrübeli ellerde yapildiklari takdirde risk ancak 200’de 1 ile 1000’de 1 arasinda seyrediyor.

ILERI YAS HAMILELIGINDEKI ÖNEMLI RISKLER VAR!

Doç. Dr. Ibrahim Bildirici, ileri yasta gelisebilecek riskleri söyle siraliyor:

HAMILELIK DIYABETI: 35 yas üzeri kadinlarda hamilelik diyabeti riskinin kabaca 2 kat arttigi kabul ediliyor. Hamilelik diyabeti olgularinda iri bebek dogurma sikligi artiyor. Ayrica diyabetik anne bebeklerinde yenidogan döneminde solunum sikintisi, kan sekeri düsmesi (hipoglisemi), bilirubin yükselmesi (yenidogan sariligi) gibi sorunlar da daha fazla görülüyor. Kan sekerlerinin diyet, egzersiz, ilaç ya da insülin tedavisi ile siki kontrol altina alinmasiyla ve hamilenin yakin takibiyle normal hamilelerden farksiz derecede iyi sonuçlar aliniyor.

ERKEN DOGUM: Çalismalarda; 40 yas ve üzeri hamilelerin 20-30’lu yaslardaki hemcinslerine göre daha sik erken dogum (37 haftayi tamamlamadan dogum) yaptiklari saptandi. Erken dogum tehdidi tespit edildiginde gerekli önlemlerin alinmasi, örnegin anneye bebek için akciger gelistirici steroidlerin uygulanmasi yenidoganlarin yasam sansini artiriyor.

DÜSÜK AGIRLIKLI BEBEK: Bazi çalismalar 40 yas üstü hamilelerin düsük agirlikli, yani 2500 gram ve alti bebek dogurma risklerinin de daha fazla oldugunu bildiriyor. Sigaranin birakilmasi, kafeinli içeceklerin azaltilmasi gibi bazi davranis degisiklikleri önemli faydalar saglayabiliyor.

BÜYÜME GERILIGI: Doç Dr. Ibrahim Bildirici, Washington Üniversitesi Tip Fakültesi Perinatoloji bölümündeki meslektaslarinin yayinladiklari çalismada, 40 yas üzerindeki hamilelerde anne karninda büyüme geriliginin 3 kat daha fazla görüldügünü saptadiklarini belirtti. Doç. Dr. Bildirici, böyle bir durum varliginda perinatolog olarak bu bebeklerin yakin takibi ve dogumun zamanlamasinda meslektaslarina gerekli destegi sagladiklarini ifade ediyor.

ÖLÜ DOGUM: Yapilan birkaç çalisma 40 yas üzerindeki kadinlarin 20’li yaslardaki kadinlara göre ölü dogum yapma risklerinin de 2-3 kat arttigini gösterdi. Halen 40 yas üzeri kadinlardaki ölü dogumlardaki artisin sebepleri tam olarak bilinmiyor. Doç. Dr. Ibrahim Bildirici özellikle 32 hafta üzerindeki hamilelerin bebek hareket takibi konusunda bilgilenmelerinin ve süphelendikleri durumda zaman kaybetmeden doktorlarina basvurmalarinin önemine isaret ediyor.

PLASENTA SORUNLARI: Plasentanin asagiya rahim agzi üzerine yerlestigi durum genç hamilelere göre 30’lu yaslarin sonunda 2, 40’li yaslarda ise 3 kat daha fazla görülebiliyor. Bu durum bazen ciddi kanamalara yol açabiliyor, bu da anne ve bebek için risk olusturabiliyor. Mümkün olursa, zamani geldiginde kan hazirligi ve planli sezaryen ile bu olgularda dogum gerçeklestiriliyor.