Rotavirüs, ağır su kaybına (dehidratasyon) sebep olan ağır ishalin en sık nedeni olarak karşımıza çıkıyor. Rotavirus ishali, dünyada yılda 500.000 bebeğin ölümüne yol açıyor, bu oran ishale bağlı ölümlerin %25’i demek oluyor. Rotavirus ishalinden ölümlerin %98’i ise gelişmekte olan ülkelerde görülüyor.
Böylesine tehlikeli bir mikrobun, aşısı uzunca bir süredir mevcut olup Türkiye’de de isteğe bağlı olarak uygulanıyor. Rotavirüs ishallerinin %95’i, 5 yaşın altındaki çocuklarda gelişiyor.
Nasıl Bulaşıyor?
Virüs, hava yolu veya temas ile bulaşabilir. Esas bulaşma yolu uygunsuz hijyenik şartlar ve fekal-oral (ağız dışkı) yoludur.
Hayvanlardan insana bulaşma söz konusu değildir sadece insanlar birbirine bulaştırabilir. Rotavirüs, ellerde birkaç gün canlı kalabilir, o bakımdan hijyen yani ellerin sık ve usulüne uygun yıkanması çok önemlidir. Rotavirus ishalleri, 3-24 ay arası bebeklerde ağır seyreder.
Belirtileri Nelerdir?
Rota ishalleri; tipik olarak aniden ateş, kusma, ishal ile başlar. Bunların bir kısmı kendiliğinden düzelirken, 3 aydan sonraki enfeksiyonların bir kısmı ölüme kadar gidebilen tablolar gösterebilir. Spesifik bir tedavisi yoktur, destek tedavisi ve komplikasyon tedavisi önemlidir.
Rotavirüs Aşısı
Aşı, 6 hafta-6 ay arası bebeklere 1-2 ay arayla 2 doz olarak ağız yolundan verilir. İlk dozun 3 ayın altında yapılmasında fayda var. Son, yani 2. dozun 6 ayı geçirmeden yapılması önerilir. Ağır ishal geçiren bebeklerde aşı ishal sonrası yapılır. 2 doz aşı yapılan bebeklerde ilk 1 yıl içinde şiddetli rotavirüs enfeksiyonuna karşı koruyuculuk %90, 2.yılda ise %83 kadardır.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Dr.Suat Erkmen