eg24

0-2 YAŞ DÖNEMİ

0-2 yaş çocukları, hayatın güven ve bağlanma dönemindedir. Bu süreç çocuğun aynı zamanda dünyayı tanıyacağı, sözel ve motor becerilerini geliştireceği yıllardır. Bu dönemde göz teması kurmak oldukça önemlidir. Çocukla birlikte onun dil gelişimini destekleyici şekilde oyunlar oynarken konuşmak gerekir. Oyun sırasında başka bir şeyle İlgilenmek, oyunu aniden kesip ortamdan uzaklaşmak, çocuğun güven duygusuna zarar verebilir. Anne-baba-çocuk İlişkisini ve çocuğun kendine olan güvenini arttırmak İçin, oyunlar ve birliktelikler süresince, ona başardıklarını fark ettirmek ve olumlu geri bildirimlerde bulunmak gerekir.

3 YAŞ DÖNEMİ

3 yaş ve sonrası çocuklarda oyunlar belli limitlerle sınırlandırılabilir. Bu sınırlar çocuğun yaşına uygun şekilde anlaşılır olarak belirlenir. Örneğin; çocuk bir oyunla sınırlandırılabilir. Oyunlar ise çocuğun zihinsel gelişimini destekleyici “hayali oyunlar” şeklinde olabilir.

Hamurla, kumla, legolarla oynamak ve boyalarla resim yapmak çocuğun hayal gücünü geliştirir.

4-5 YAŞ DÖNEMİ

4-5 yaş itibariyle çocuğun özdeşim figürü olan hemcinsi ebeveyniyle İlişkisi ve paylaşımları oldukça önem kazanır. Kız çocuğu anneyle mutfakta yemek yapmaktan, erkek çocuğu İse babasıyla eşya tamir etmekten vs. oldukça keyif alır. Yine bu dönemde çocukların kas becerilerinin ve hayal dünyalarının gelişimiyle sanatsal faaliyetler; resim yapma, kesme-yapıştırma, birlikte boyama yapma, resimli hikayeleri birlikte yorumlama gibi oyunlar oynanabilir. Ayrıca çocukta anne-baba gibi davranma eğilimi bu dönemde artış gösterir.

İLKOKUL ÇAĞI

Okul çocuğu artık kendinin ve İsteklerinin farkındadır. Bu dönemde onunla aktivite planını paylaşmak, ondan beklentilerini almak ve hatta uygun zaman ve aktlviteyl planlaması yönünde onu teşvik ederek sorumluluk vermek doğrudur. Bu yaş çocuklara aktivite önerisi sorulduğunda seçenekler; televizyon seyretmek, bilgisayar oynamak, alışveriş yapmak ve sinemaya gitmek olabilir. Bazen bu talepler, aileleri çıkmazda bırakabilir. Çünkü çocukları mümkün olduğunca farklı aktivitelere teşvik etmek gerekir. Televizyon izlerken veya bilgisayar oynarken önemli olan, bu süreci herkesin ekrana baktığı, sessiz geçirilen bir süre olmaktan kurtarmaktır. Bu zamanlarda onunla fikir alışverişinde bulunmayı, yani birlikte iletişim içinde olmayı ve mümkün olduğunca çok fazla göz teması kurmayı unutmamalısınız. Bu yaş grubunda alternatifler aileler tarafından kutu oyunları olarak tercih edilmelidir.

ERGENLİK DÖNEMİ

Ergenlik dendiğinde ilk akla gelen, çocuğun aileden uzaklaşıp blreyselleşme çabası ve ailelerin sıklıkla söylediği gibi gencin “odasına kapanması, tüm zamanını arkadaşlarıyla geçirmek istemesi”dir. Birlikte zaman geçirirken çocuğun yaşı ilerledikçe onun da bir birey olduğu unutulmamalıdır. Mutlaka anne-babayla birlikte belirlenen aktiviteyi yapması gerektiği düşünülmemelidir. Ancak onunla ortak karar verilerek planlanan aktivitelerin tercih edilmesi ve bu aktiviteler sırasında yaşanan olumsuzlukların gündem oluşturmaması gerekir.

Psikolog Hande Sinirlioğlu Ertaş: “Geçirilen zamanlarda mutlaka sınır olmalıdır!”

Çocukla geçirilen özel, kaliteli zamanlarda hedef, aktivitenin kendisinden çok hangi amaca hizmet ettiğinin unutulmamasıdır. Bazen birlikte dağınık olan bir odayı toplamak; çocuğun en sevdiği oyunu oynamak veya onu parka götürmekten daha çok işe yarar. Amaç paylaşımdır, çocuğu tanımaktır, duygusal olarak onunla birlikte olduğunuzu ona hissettirmektir. Çocukla kaliteli zaman geçirirken anne-baba olduğunuzu unutmayın. Geçirilen zamanlarda mutlaka sınır olmalıdır. Diğer yandan çocuğa yönelik uyguladığınız kurallar ve sınırlar da net bir şekilde sürdürülmelidir. Esnekliklerin de sınırları vardır elbette. Örneğin; birlikte gidilen bir parkta yol boyunca çocuğun her gördüğünü almak, kaliteli bir birliktelik değildir. Çocuğa “hayır” demek kalitesiz bir birlikteliğe yol açmaz.