eg24

Bir çocugun ilk aski kuskusuz anne ya da babasidir. Gelisimsel açidan bakildigi zaman, her çocuk için annesi tanriça, babasi tanridir. Bir çocugun anne ya da babaya gösterdigi ilgiyi ask sanmasi ve hemcinsi olan ebeveyne tepki göstermesi kaçinilmazdir. Central Hospital’dan Uzman Psikolog Aycan Bulut, oidipal dönemde aileleri uyariyor: “Oidipal dönemde anneye karsi yogun bir kizginlik duyan kiz çocugunun bu düsmanlik duygulari geçmezse, anne kiz iliskisi ergenlik döneminde çok kolay zedelenebilir.”

Kisilik Temellerinin Atildigi Ilk Yillara Dikkat!

Insan hayatinda, kisilik temellerinin atildigi 3-6 yas arasi oidipal dönem olarak adlandirilir. Kisinin tüm hayati süresince kavgaci veya anlayisli, mutlu veya mutsuz, atilgan veya pisirik, basarili veya zavalli, ilkel veya olgun olacagini bu dönemde sekillenir.

Yasanan duygular çocugun kisilik yapisina, gelisimine, anne ve baba ile olan iliskisine göre farklilik gösterir. Bu dönemde kiz çocuklarinin davranislarinda degisimler gözlemlenir. Anneden uzaklasan çocuk, babaya kur yaparak yakinlasir. Çocuk, annesine çok çirkin oldugunu ve onu sevmedigini söyleyebilir. Annesine karsi acimasiz ve kirici elestirilerde bulunabilir. Bu dönemde kiz çocuklari babalarini dudaktan öpmek isterler. Bu durumda babanin “Anne ve babalar dudaktan öpüsür, biz seninle yanaktan öpüsmeliyiz.” gibi açiklamalar yapmasi dogrudur. 3- 6 yas arasindaki kiz çocugu, kendi bedeni ile annesinin bedenini ve hatta babasinin bedenini karsilastirir. Annesine karsi yogun bir kizginlik duymaya baslayan kiz çocugunun bu düsmanlik duygulari geçmezse, anne kiz iliskisi ergenlik döneminde çok kolay zedelenebilir.

Çocuklar Anne Ile Baba Arasina Girmeye Çalisir

Erkek çocugu, bu dönemde annesini bir sevgi objesi olarak benimser ve ona sevgili gibi davranmaya baslar. Çocuk annesini babasindan kiskanir. Ancak diger taraftan, en büyük rakibi olan babasinin bu tarz kötü duygulari nedeniyle onu cezalandiracagindan korkar. Bu korku, annesine duydugu ilgiden baskin geldigi zaman, babasina olan sevgisi artmaya baslar ve erkek çocuk baba modeli ile özdeslesir.

Bu dönemde erkek çocuklari, babalarini bir tehdit ve rakip olarak görmeye baslayabilir ve bu yüzden anneye asiri düskünlük gösterebilir. Erkek çocuklar baba eve geldiginde pek fazla yüz vermeyebilir, hatta bazi erkek çocuklari babalarina "Neden geldin?" gibi tepkiler de gösterebilir. Çocuk babayla zitlasir, babanin söyledigi hiçbir seyi yapmaz ve ayni kizlarda oldugu gibi, o da baba ve anne arasina girmeye çalisir.

Hosgörüyle Bu Dönem Atlatilabilir

Anne ve babanin hosgörüsü ile bu dönemi saglikli bir biçimde atlatabilmek için çocuga sevgi ve ilgi göstermek gerekir. Kiskançlik, çok benimsedigimiz birinin, ilgi ve sevgisinin sadece kendimizde odaklanmasini istedigimizde ortaya çikan bir duygudur. Insanlar, hiçbir aktivitenin ya da hiç kimsenin sevdigi ve ilgisini bekledigi kisi ile arasina girmesini istemez. O kisi sadece kendine odaklanmali ve tüm zamanini ona ayirmalidir. Anne ve babanin beraber yattigini ve kendisinin ise tek basina yattigini fark eden çocuk, bu durumu adaletsiz olarak degerlendirebilir, ev içinde anne babanin yan yana oturmalarina hatta birbirleri ile sohbet etmelerine bile asiri tepki gösterebilirler.

Anne ve Baba Birbirlerine Daha Çok Ilgi Göstermeli

Kiskançlik, aile yasamini tehdit etmedigi sürece normal olarak degerlendirilmeli. Bazi anne babalar, çocuklari kiskanmasin diye birbirlerine karsi uzak bir tutum sergiler, çocuklarin yaninda el ele tutusmaz, birbirlerini öpmez ya da sevgi sözleri söylemez. Bu dogru bir davranis degildir. Anne ve babalar çocuklarinin yaninda birbirlerine sevgi gösterilmeli, birbirlerini övmekten çekinmemelidir. Küçük çocuklar agladigi ya da hirçinlastigi zaman, "Ben anneni ya da babani çok seviyorum. O benim esim. Sen de benim kizimsin ya da oglumsun. Seni de çok seviyorum." gibi açiklamalar yapmak gerekir.

Örnegin erkek çocuk anneleri esini bol bol övmeli, onu çok sevdigini söylemeli. Baba da oglundan uzaklasmak yerine onunla daha çok zaman geçirmeye özen göstermeli. Erkek çocuklar bir süre sonra babalari ile özdeslesecek ve artik babalari gibi olmaya çalisarak, babayi kendisine model alarak bu dönemi bitirecektir. Babasi gibi bacak bacak üstüne atmaya çalisiyor ya da baba tiras olurken banyoda yaninda durup izliyor ve “ben de tiras olacagim” diyorsa, artik erkek çocuklar babalarini örnek almaya baslamis ve babasi ile çekismesi bitiyor demektir. Kiz çocuklari kendilerini de rahatsiz eden ve sikintiya sokan bu psikolojik dönemden anneleriyle özdesleserek çikar. Kiz çocuklari babasinin annesini çok sevdigini gözlemlediklerinde, babasinin sevgisini kazanmak için annesi gibi olmaya çalisir.

Aile Bireyleri Rollerini Iyi Benimsemeli

Çocuklarin ögrenmeleri gereken sey, aile içindeki herkesin farkli bir yerinin oldugu ve herkesin bu farkli yerinden dolayi farkli sevgi ve ilgi alacagidir. Cinsel kimligin gelistigi ve çocugun kendi cinsinden olan ebeveynini kiskanip daha sonrasinda onu örnek aldigi dönemi her çocuk farkli atlatabilir. Anne ve babayi model olarak almaya basladigi zaman bu dönem sona erecektir. Bunu bilerek çocuga tutarli ilgi, hosgörü ve sevgi göstermek yapilacak en dogru davranistir.