Tütün dumaninda bulunan 4000'den fazla kimyasal maddeden 80'den fazlasi kanser yapici özellige sahip. Akciger hastaliklarindan, kalp rahatsizliklarina kadar pek çok saglik sorununa yol açan sigara tüketimi her yil ülkemizde 100.000 kisinin hayatini kaybetmesine neden oluyor. KadiköySifa Atasehir Hastanesi Gögüs Hastaliklari Uzmani Dr. Cengiz Sen sigarayi birakmak isteyenlere bilgi verip önerilerde bulunuyor.
Dünyada ve ülkemizde sigara kullanim oranlari nelerdir?
Dünya Saglik Örgütü verilerine göre dünyada bir milyar üç yüz milyon düzenli sigara içicisi var. Bu sayinin yarisinin sigaraya bagli olusan hastaliklardan dolayi hayatini kaybedecegi biliniyor. Ülkemizde ise sigara içme oranlari erkeklerde %60, kadinlarda %15 olarak belirlendi. Toplamda Türkiye'de 17 milyon sigara tüketicisi var ve Türkiye'de yillik tütün mamülü tüketimi 5.5 milyar pakettir. Her yil sigara içen 100.000 insanimiz sigaraya bagli hastaliklardan dolayi hayatini kaybediyor.
Sigara kullanimi hangi hastaliklara neden olur?
Tütün dumaninda 4000'den fazla kimyasal madde mevcut, bunlarin 80'den fazlasi kanser yapici özellige sahiptir.
Sigara kullanicilarinda en çok görülen hastaliklardan biri akciger kanseridir. Akciger kanserine yakalanan her 10 hastadan 9'u sigara tüketmekte. Sinsi bir hastalik olan akciger kanserine yakalanan hastalarin %60 - % 80’ine ancak ileri evrede tani konabilmektedir. Bir diger hastalik ise kronik bronsittir. Günümüzde en ölümcül dördüncü hastalik olan olan kronik bronsit rahatsizliginin %90 tek sebebi sigaradir. Koroner kalp hastaligi ölümlerinin %10 - 30’undan sigara sorumludur. Günde 1- 4 arasi sigara içimi ve hatta pasif sigara dumanina maruz kalinmasinin kalp ve akciger hastaliklarina yakalanma riskini arttirdigi bilinmekte. Ayrica hamilelikte sigara içiminin bebege zararli oldugu kanitlanmistir.
Kaç çesit sigara bagimliligi vardir?
Bilinen üç çesit sigara bagimliligi vardir. Bunlari söyle siralamak mümkün:
FIZYOLOJIK BAGIMLILIK: içmediginizde bas agrisi konsantrasyon güçlügü, sinirlilik, kabizlik, yorgunluk gibi yakinmalarinizin olmasi
PSIKOLOJIK BAGIMLILIK: üzüntü, stres, öfke veya sevinç gibi durumlarda kullanim
SOSYAL BAGIMLILIK: çay ve kahve ile birlikte veya arkadaslarinizla sohbet gibi faaliyetler esnasinda kullanim
Sigara birakmak isteyenlere ne gibi önerileriniz var?
- Birakmak için bir gün belirleyin
- Aile ve is çevrenizdeki kisilere sigarayi birakacaginizi söyleyen ve onlarin destegini isteyin
- Fazla zaman geçirdiginiz yerlerde (araba ve ev gibi) sigara içmeyin
- Nikotin eksikligine bagli ortaya çikabilecek sinirlilik, konsatrasyon güçlügü gibi yakinmalara hazirlik yapin. Birkaç hafta içinde bu sikayetler oldukça azalacaktir.
- Sigara içimini tetikleyebilecek stresli durumlar, alkol kullanimi veya arkadas çevresi gibi faktörlere karsi hazirlik yapin.
- Düzenli egzersiz yapin
- Bir sigaradan bir sey olmaz demeyin. Birakma sürecinde içeceginiz bir sigara bile basarsizliga yol açabilir
- Stresle mücadale etmek için saglikli yöntemler bulun
- Caniniz çok fazla sigara istediginde hemen yapacak bir seyler bulun. Örnegin bir arkadasinizi arayin, yürüyüse çikin, yemek yapin
vb.
- Birakma sürecinde bir kez basarisiz olsaniz bile yeni denemelerde sansinizin artacagini unutmayin
- Profesyonel kurumlarin yardimina basvurun. KadiköySifa Atasehir Hastanesi Sigara Bagimliligi Tedavi Merkezi gibi etkinligi bilimsel olarak ispat edilmis yöntemlerle, kisiye özel özel çözümlerle, hem fizyolojik hemde psikolojik yaklasim sunan merkezlerde yardim alabilirsiniz.