eg24

Özellikle kis aylarinda yüzlerce kisi isinma amaçli yakilan soba ya da kombiden çikan karbon monoksit (CO) gazindan zehirleniyor. Kokusuz ve renksiz bir gaz olan karbon monoksitten kaynaklanan zehirlenmenin hiç farkina varilmadan olustugunu belirten Özel Medline Acil Saglik Operasyonlardan Sorumlu Direktör Baris Mutluer, soba ve kombi zehirlenmeleri ve yapilmasi gereken müdahaleler ile ilgili bilgilendiriyor.

Soba veya kombi zehirlenmelerinin; hafif bas agrisindan, komaya ve felce kadar giden ciddi sonuçlari vardir. Karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kisa süre içerisinde tibbi müdahale yapilmazsa, zehirlenmeler ölümle de sonlanabilir. Bu nedenle soba kullanilirken boru ve baca temizligine dikkat edilmesi gerekir.

Belirtileri:

Hafif zehirlenmelerde uyku hali, yorgunluk, halsizlik, bas agrisi, bas dönmesi, bulanti gibi sikayetler görülür. Daha agir zehirlenmelerde bas agrisi siddetlenir. Muhakeme bozuklugu, görme bozuklugu, hizli nabiz, hizli solunum, kan basinci düsmesi, nöbetler ve bayilma ortaya çikabilir. Son asamada solunum yetmezligi ve hizla gelisen ölümcül koma hali görülür.

Özellikle lodoslu havalarda birçok karbon monoksit zehirlenme vakasi ile karsi karsiya kaldiklarini belirten Dr. Baris Mutluer, geçtigimiz günlerde gelen bir çagri ile de ilkyardim müdahalesi gerçeklestirmis olduklarini söylüyor.

Karbon monoksit zehirlenmesinde ilkyardim:

Zehirlenen kisi öncelikle temiz havaya çikarilmalidir. Ayni zamanda ilkyardim ekiplerine de haber vererek en dogru müdahalenin yapilmasi saglanmalidir. Ekipler gelene kadar suni solunum ile hastaya ilk müdahale yapilabilir.

Ilkyardim ekipleri, solunumu olmayan nabzi alinamayan hastalara temel yasam destegi baslatacaktir. Dokulardaki oksijensizligi gidermek ve kandaki karbon monoksiti temizlemek için de hastalara oksijen verilir. Bunun yani sira gerekli görülmesi halinde hastalara solunum ve dolasim açici ilaçlar verilir. Gerekli durumlarda da kalp masaji yapilir.

Soba veya kombi zehirlenmelerine karsi alinabilecek önlemler:

Hava durumu düzenli olarak takip edilmeli, özellikle lodoslu havalarda soba veya kombi kullanilmamali

Oksijen eksilme sensoru bulunmayan sobalar ve piknik tüplerine takilan isiticilar evlerde ve isyerlerinde kesinlikle kullanilmamali.

Soba kurulmadan önce baca temizligi yapilmali, fazla dirsek kullanmaktan kaçinilmali. Dirsek ve boru ekleme yerleri, baca giris agzi hava sizdirmaz olmali.

Soba kurarken profesyonel destek almali, sobalar duvarlardan en az 1-1.5 metre uzak olmali.

Sobalar günlük temizlenmeli, kaliteli odun ve kömür seçilmeli. Sobanin ve kombinin kurulu oldugu odada yatilmamali; yatmak gerekiyor ise oda ve kombi mutlaka söndürülmeli.