eg24

Fazla kilolar, hareketsizlik, sigara kullanimi ve kirmizi etin asiri tüketimi kolon yani kalin bagirsak kanserinin en önemli tetikleyicilerindendir. Kalin bagirsak kanserinin %95’i poliplerden gelismektedir. Genellikle vücutta sinsice çogalan, hiçbir belirti vermeyen ve kolon kanserine dönüsme riski tasiyan polipler ve korunma yollari hakkinda Memorial Sisli Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Yildiran Songür önemli bilgiler verdi.

Polip, kalin bagirsak üzerinde olusan et beni seklindeki yapilardir. Bir takim hücrelerin orada çogalarak bagirsagin içine dogru çikintilar olusturmasidir. Herkeste olusabilir ve genellikle iyi huylu olarak baslamaktadir.

Her 4 kisiden birinde polip var

Polipler genellikle geç dönemde yani kansere dönüstügünde belirti vermeye baslar. Poliplerin sadece küçük bir kismi kansere dönüsmektedir. Ancak kanserlerin büyük bir çogunlugu poliplerden gelistigi için oldukça dikkat edilmesi gereken bir konudur. Genel nüfusa baktigimizda bu oran %10-15 civarindadir. 50 yas civarinda nüfusun yaklasik %25’inde degisik tiplerde polipler görülmektedir. 70 yasi degerlendirdigimizde ise görülme sikligi %50’ye yakindir; yani poliplerin görülme sikligi yasla birlikte artmaktadir.

Poliplerin özellikleri;

• Kendi kendine geçmemektedir.

• Genetik özellik tasimaktadir. Birinci derece akrabalarinda kolon kanseri ve daha önceki tetkiklerinde polip saptanan hastalar risk grubunu olustururlar ve yakin takip gerekir.

• Polipler genelde 1cm civarindadir. 2 cm den büyükleri tehlikeli olabilir ve çikarilmasi gerekmektedir.

• Siddetli agri, bagirsak tikanikligi, kilo kaybi gibi belirtiler genellikle geç dönem belirtileridir. Hemoroid ve anüste fissür (çatlak) gibi problemler benzer belirtilere sahip olmasi nedeniyle bazi hastalarda rektum kanserinin tani ve tedavisinde gecikmelere neden olabilir. Bu belirtiler hem hastalari hem de nadiren hekimleri yaniltabilir. Genel olarak 40 yas ve üzerinde makat bölgesinden olan kanamalarda rektum ve kalin barsak kanseri olasiligi iyi arastirilmalidir.

• Polip olusumunu engellemek henüz pek mümkün degildir. Hareketsiz yasam tarzini benimsemis olanlar, asiri stresli kisiler, sigara ve alkol kullananlar, obezite hastalari ve agirlikli olarak kirmizi et ile beslenenler risk altindadir. Ancak posali gidalarla beslenmek, sigara kullanmamak yani bagirsak hareketlerini düzene sokan her sey poliplerin olusumunu engellemede önemli bir etkendir.

Teshiste en kesin ve en kisa yol: Kolonoskopi

Poliplerin erken evrede, kansere dönüsmeden teshisinde kolonoskopinin büyük önemi vardir. Son yillarda yapilan çalismalarda kolonoskopi yapilarak poliplerin erken devrede çikarilmasi ile kolon kanserinin büyük ölçüde engellenebildigi gösterilmistir. Bu nedenle 45 yasindan sonra her erkek ve 50 yasindan sonra her kadin, diskida gizli kan taramasi ve kolonoskopi yaptirmalidir. Kolonoskopi sirasinda hasta konforuna büyük önem verilmektedir. Bu nedenle hasta “bilinçli sedasyon” dedigimiz damardan hafif bir agri kesici ile yari baygin hale getirilmektedir. Öncesinde bagirsagin çesitli yöntemlerle tamamen bosaltilmasi gerekmektedir. Daha sonra fiberoptik bir kamera ile bagirsaga girilmekte ve görülen tüm polipler çikarilmaktadir. Ancak burada kolonoskopiyi uygulayan hekimin tecrübesi, kullanilan cihazin dezenfeksiyonunun ve görüntü kalitesinin yüksek derecede olmasi, büyük önem tasimaktadir.