Çocugunuz Ateslendiginde Panige Kapilmayin
Kis aylarinin kendini hissettirmeye basladigi bu günlerde özellikle okul dönemindeki çocuklarin çogunda atesli hastaliklar yasaniyor. Çocugun ateslenmesi ise genellikle anne babalarda panik yaratiyor. Halbuki ates her zaman korkulmasi gereken bir durum degil. Önemli olan atesli çocuga nasil yaklasilmasi gerektiginin dogru bilinmesi.
Vücuda giren herhangi bir iltihap durumunda metabolizma kendini savunmaya geçiyor. Bu savunmanin en büyük göstergesi ise yükselen ates. Vücut isisi beyindeki hipotalamus bölgesinde isi kontrol merkezinin denetiminde. Hipotalamus termostat gibi görev yaparak vücut isisini dengeliyor. Isi ayar esigi genellikle enfeksiyon hastaliklari seyrinde artan pirojen diye adlandirilan maddeler yardimiyla daha yüksege ayarlandiginda yeni duruma uyum için vücut isisi da artiyor ve ates meydana geliyor. Pirojenler bir taraftan atesin gelismesini saglarken diger taraftan da atese yol açan nedene karsi vücut savunma sisteminin uyarilmasini saglayarak enfeksiyonun sinirlandirilmasinda katkida bulunuyor. Yani atese bilinçli bir sekilde yaklasildiginda zararli olmadigi söylenebilir. Ancak maalesef pek çok anne baba atesli çocuga yaklasim konusunda yeterli bilgiye sahip degil ya da kulaktan dolma aldiklari bilgiler dogrultusunda hareket ediyor. Bu durum da atesin çok daha yükselmesine ve sorunun artmasina neden oluyor. Aile Hastanesi Bahçelievler Çocuk Sagligi ve Hastaliklari Uzmani Dr. Erhan Yüce, atesli çocuklara nasil davranilmasi gerektigi hakkinda bilgi veriyor.
Atesin standarda inmesi degil çocugun kendini iyi hissetmesi önemli
Çocuklarda ates, genellikle kisa süre içinde kendiliginden iyilesen basit viral hastaliklardan kaynaklaniyor. Atesli çocuklarin sadece yüzde 15 gibi az bir kisminda antibiyotik tedavisi gereksinimi olan bakteriyel enfeksiyonlar söz konusu. Ates tedavisinde temel amaç çocugunun rahatlatilmasi ve rahatsiz edilmemesi. Atesin normale döndürülmesi, atese neden olan hastaligin tedavisi anlamina gelmiyor. Semptomatik tedavide amaç, vücut isisinin normal düzeyine döndürülmesi olmamali. Büyük çocuklarin kendini iyi hissettigi küçük çocuklarin ise rahatladigi bir vücut isisi düzeyi tedavi için yeterli. Yani atesin tedavisi için vücut sicakliginin mutlaka 36 dereceye düsmüs olmasi gerekmiyor.
Atese karsi ilk 5 önlem
1- Kiyafetlerine dikkat edin: 38.5 derece civarindaki hafif ateste çocugunuzun üzerindeki fazla giysileri çikartin, ince ve bol bir pijama giydirin.
2- Sivi alimina özen gösterin: Bol miktarda su ve sulu gidalar almasini saglayin.
3- Ortamin sicakligini muhafaza edin: Bulundugu ortamin sicakligini 21-22 derece arasinda tutmaya dikkat edin.
4- Ilik dus aldirin: 29-32 derece sicakliktaki ilik suyla dus aldirin veya ilik-islak bezlerle pansuman yapin.
5- Hemen ates düsürücüye sarilmayin: Atesin 39 dereceye çikmasi durumunda doktorunuza danisarak çocuga ates düsürücü verebilirsiniz.
Ates durumunda yapilmamasi gereken 5 hareket
1- Üsüyen ve titreyen atesli çocugunuzun üzerini örtmeyin
2- Kalin kiyafetler giydirmeyin.
3- Asla soguk suyla banyo yaptirmayin.
4- Alkol ve sirkeli suyla kompres uygulamayin.
5- Sik araliklarla ates düsürücü ilaç kullanmayin.
Birçok anne baba tarafindan yapilan bu uygulamalar atesin daha da yükselmesine, ilaç ve alkol zehirlenmesi gibi sonuçlara yol açabiliyor.
3 ayin altindaki bebeklerde atese dikkat!
Çocuklarda ates, genellikle 2-3 gün içinde kendiliginden iyilesen basit viral hastaliklardan kaynaklaniyor. Ancak atesli çocugun yasi burada çok önemli. Özellikle 3 ayin altindaki atesli her çocuk hiç zaman kaybetmeden mutlaka doktor tarafindan degerlendirilmeli, atese yol açan durumun arastirma ve tedavisi hastane sartlarinda olmalidir.
Ates için kritik süreç 3 gün
3 aydan büyük çocuklarda atesin derecesi ve süresi yaninda hastanin genel durumu göz önünde bulundurularak hareket edilmeli. Genel durumu iyi, beslenmesi bozulmamis, atesi 38.5 derecenin altindaki çocuklar evde semptomatik ates tedavisi ile 3 güne kadar izlenebiliyor. Sayet atesin süresi 3 günü geçiyorsa doktor muayenesi mutlaka gerekiyor.
2 yasindan küçük çocuklarda bazi bulgular önemli
Atesli çocuklarda ve özellikle bebeklerde asagidaki bulgulardan bir veya bir kaçi atese eslik ediyorsa yasami tehdit eden ciddi bakteriyel enfeksiyon olasiligi nedeniyle zaman kaybetmeden bir doktora basvurulmalidir.
- Ates 40 derecenin üzerine çikiyor ve 72 saatten daha uzun süre devam ediyor ise,
- Atesle beraber çocugunuzda susturulmayan sürekli aglama, inleme ve dokunuldugunda huzursuzluk hali varsa ,
- Ates düsmesine ragmen huzursuzlugu devam ediyorsa,
- Sürekli uyuklama hali, bilinç bulanikligi ve sayiklama gibi bulgularin varliginda,
- Bingildaginda atma ve kabariklik durumunda,
- Atesle beraber cildinde mor döküntüler olusuyorsa,
- Daha önce havale geçirmisse,
- Agiz mukozasinda kuruluk, göz yasinin olmamasi ,göz küresinde ve bingildakta çöküklük gibi sivi kaybi bulgulari varsa,
- Zor ve sik nefes aliyorsa, öksürük, hirilti, gögüs agrisi, kulak agrisi, karin agrisi,bogaz agrisi,ense sertligi,devamli kusma,sik ishal,idrar yaparken yanma,idrar renginde degisme gibi bulgularin varligi durumunda mutlaka doktorunuza danismalisiniz
Çocuklarda atese yol açan 15 neden
1- Enfeksiyonlar: Grip, üst solunum yolu enfeksiyonlari, kizamik, kizamikçik, su çiçegi, 5. ve 6. hastalik,kabakulak,tonsillofarenjit,sinüzit,ortaku lakenfeksiyonlari, laringotrekeobronsit, zatürre, idrar yolu enfeksiyonlari, gastroenterit, menenjit, ensefalit, myokardit, endokardit, perikardit, artrit, osteomyelit, bakteriyemi,sepsis gibi.
2- Asilar: Bebeklik döneminde gerçeklestirilen özellikla karma asilar sonrasinda.
3- Doku Hasari: Travma,adale içi enjeksiyonlar,dis çikarma,yanik gibi
4- Su kaybi: Ishal,kusma,yanik
vb
5- Habis olaylar: Lösemi,lenfoma,metastatik hastaliklar
6- Ilaçlar: Antibiyotikler,atropin,amfetamin,amfoterisin gibi
7- Kan tranfüzyonlari
8- Kafa travmalari
9- Biyolojik ajanlar
10- Immünolojik hastaliklar: Romatoid artrit,sistemik lupus eritomatozus,kawazaki hastaligi
11- Inflamatuar hastaliklar: Inflamatuar bagirsak hastaligi.
12- Endokrin hastaliklar
13- Metabolik hastaliklar: Gut ve üremi gibi.
14- Zehirlenmeler
15- Nedeni bilinmeyen veya arastirilmayan hastaliklar