eg24

Hamilelik öncesinde varolan veya hamilelik süresi boyunca ortaya çikan diyabet anne adaylarinin gözünü korkutuyor. Ancak gerekli önlemler alindiginda anne ve bebegin sagligini korumak mümkün. ART Tip Merkezi ve Amerikan Hastanesi Kadin Hastaliklari ve Dogum uzmani Op. Dr. Senai Aksoy, 14 Kasim Diyabet Günü vesilesiyle hamilelikte diyabet ile ilgili en önemli sorulari yanitladi.

Kisaca diyabet nedir ve belirtileri nelerdir?

Diyabet, vücudunuzun pankreas adli salgi bezinin yeterli miktarda insülin hormonu üretmemesi ya da ürettigi insülin hormonunun etkili bir sekilde kullanilamamasi durumunda gelisen ve ömür boyu süren bir hastaliktir. Sonuç olarak kisi, yedigi besinlerden kana geçen sekeri, yani glikozu kullanamaz ve kan sekeri yükselir (hiperglisemi). Belirtileri arasinda sunlar bulunur;

 Sik sik idrara çikmak
 Agiz kurulugu
 Sinirlilik hali
 Enerji bosalimi
 Halsizlik, bitkinlik, yorgunluk
 Doymama hissi

Bu belirtilere sahip hamile adaylarinin hemen doktorlarina basvurup, kan sekerlerine baktirmalari gerekir.

Diyabet hastaligi olan kadinlar hamileliklerinde nelere dikkat etmeli?

Ilerlemis yas, asiri kilo, ailede diyabet hikayesi olmasi veya daha önceki gebelikte seker hastaligi risk faktörleridir. Buna karsin hiçbir risk faktörü olmayanlarda da gebelik diyabeti görülebilir. Diyabetli gebe, hamilelik süresince evde kan sekeri takibi yapmali, diyetine uymali ve gerektiginde doktor kontrolünde insülin tedavisini uygulamalidir. Kontrollerde insülin dozunun ayarlanmasi gerektiginde, 24 - 48 saat hastaneye yatirilmasi gerekebilir. Ayrica bebek ayrintili anomali testlerine tabii tutulur. 32 ‘inci gebelik haftasindan sonra risk arttigi için, haftalik NST, amnios sivi ölçümü ve süpheli hallerde biyofizik profil yapilir. Iri bebek, gelisme geriligi de ultrasonografi ile takip edilir. Tansiyon ve kilo takibi yapilir.

Anne karnindaki bebegin gelisimine diyabetin olumsuz bir etkisi var midir?

Diyabet, hamilelikte dikkatle takip edilmesi gereken bir hastaliktir. Anne adaylarinda kan sekeri kontrol altina alinamadigi takdirde bir takim komplikasyonlar olusur. Hiperglisemi yani kan sekerinin yükselmesi sonucunda ölü dogum ve düsük riski artar, üriner sistem enfeksiyonlari gelisir, hipertansiyon, renal yetmezlik, preeklamsi, eklamsi sorunlari anne ve bebegin yasamini tehlikeye sokar. Bu nedenle diyabet hastaliginda diyet çok büyük önem tasir. Diyetin anne veya bebegin sagligini tehlikeye sokmamasi için mutlaka bir beslenme uzmani gözetiminde yapilmasi gerekir. Ancak bu sekilde bebek saglikli gelisir ve annenin kan sekeri kontrol altinda tutulabilir.

Dogum ve dogum sonrasi süreçte diyabetin, anne ve bebek sagligi üzerindeki etkisi nedir?

Normal dogum için riskler anneye anlatilir. Her sey normal ise normal dogum yapmasinda sakinca yoktur. Dogumda çok siki takip gerekir. Insülin dozu ayarlanmalidir. Çocuk doktorunun dogum sirasinda hazir bulunmasi saglanmalidir. Dogum öncesi dönemde veya dogum eylemi sirasinda olusabilecek en küçük riskte sezaryen karari verilebilir. Diyabetli annelerde dogum sonrasi insülinle tedavi ihtiyaci genellikle ortadan kalksa da, yasantilarinin ilerleyen döneminde diyabetle karsilasma riskleri artar. Bu nedenle dogumdan 6 hafta sonra glisemik durum yeniden degerlendirilmeli ve 75 gr glikoz yüklemesi yapilmali; normal çikmasi halinde 3 yillik aralarla tekrarlanmalidir. Bu kadinlar; hayat tarzlarinda degisiklik yapmali, insülin direncini azaltmak için ideal kiloya inmeli, sik ve az beslenerek egzersiz yapmalidirlar.

Diyabet ve düsük arasinda bir iliski var midir?

Özellikle gebeligin ilk 3 ayinda kontrolsüz yüksek kan sekeri olan annelerde düsük orani artabilir.

Hamilelikte diyabet ve yüksek tansiyon arasinda bir iliski var midir?

Gebelikte yüksek tansiyon tehlikeli bir durumdur. Yüksek tansiyon gebelikten önce var olabilecegi gibi, gebelige bagli olarak da ortaya çikabilir ve gebelik sonlandiktan sonra kaybolabilir. Yüksek tansiyon annede kasilmalara, beyin kanamasina ve körlüge neden olabilir. Böbreklerdeki hasara bagli olarak böbrek yetmezligi ortaya çikabilir. Karaciger ile onu çevreleyen zar arasinda kanama meydana gelebilir, bu tablo karacigerde yirtilmaya yol açabilir. Kalp yükündeki ani artislar kalp yetmezligi ile sonuçlanabilir. Akciger ödemi tabloya eslik edebilir.

Anne adayi diyabet oldugunu biliyorsa hamile kalmadan önce yapmasi gereken seyler nedir?

Öncelikle seker hastasi kadin, zahmetli geçebilecek dokuz aylik hamilelik süresine kendisini fiziksel, duygusal ve psikolojik olarak hazirlamalidir. Ardindan bir endokrinoloji, yani hormon hastaliklari uzmanina danisip, daha gebe kalmadan üç ay önce kan sekerinin normale yaklastirilmasini saglamasi gerekir. Bu strateji, dogacak bebekte sakatlik olma ihtimalini azaltir.

Hamilelikte diyabet takibi ve tedavisi nasil yapilir?

Hamilelikte seker hastaligi yani diyabet, hem anne hem de bebek için tehlikeli bir hastaliktir. Daha önceki yillarda hem anne hem de bebek ölümlerine yol açan diyabet, günümüzde düzenli kontroller ve beslenme uzmanlari tarafindan hazirlanan beslenme planiyla kontrol altina alinabilir. Uygulanan diyet sayesinde anne adayinin fizyolojik gereksinimleri karsilanir, besin ögeleri yedegi dengede tutulur, bebegin büyüme ve gelismesi saglanir ve gün içerisinde kan sekeri kontrol altina alinir.