Hamileyken uçak yolculugunda alinan radyasyonu

[eg24]

antioksidanlarla hafifletmek mümkün

Hamilelik döneminde alinan radyasyon, bebekleri olumsuz etkileyebiliyor. Peki bu zararli etkinin önüne geçmek için neler yapilabilir? Anadolu Saglik Merkezi Radyasyon Onkolojisi Uzmani Doç. Dr. Metin Güden, özellikle uçak yolculugu sirasinda alinan radyasyonun gebe kadinlar üzerindeki hafiletmek için antioksidanlardan yararlanabilecegini söylüyor. Bu antioksidanlarin yesil sebze ve meyvelerde çok yüksek bulundugunu ifade eden Doç. Dr. Güden, bu besinleri tüketerek radyasyonun zararli isinlarinin vücuda verecegi zarari ciddi oranda düsürmenin mümkün oldugunu belirtiyor.

Uçaklarin ortalama uçus yüksekligi 30.000 feet yani 10.000 metre’dir. Uçak kabininin yolculari kozmik isindan koruma özelligi yoktur. Anadolu Saglik Merkezi Radyasyon Onkolojisi Uzmani Doç. Dr. Metin Güden, yolcularin uçarken hem kozmik radyasyondan hem de günesten yayilan radyasyondan etkilendiklerini ve bu etkilenmeyi uçus süreleri, yükseklik, uçus rotalari ve günesin aktivitesi gibi birkaç faktöre bagli oldugunu vurguluyor.

Uçus süreleri: Ne kadar uzun uçarlarsa o kadar fazla radyasyon etkisinde kalirlar.

Yükseklik: Ne kadar yüksekten uçarlarsa o kadar fazla radyasyon etkisinde kalirlar.

Uçus rotalari: Ekvator bölgesinde ayni yükseklikte ve ayni sürede uçanlar kutuplara yakin yerde uçanlardan daha az radyasyondan etkilenirler.

Günesin aktivitesi: Günesin aktivitesi sürekli degisiklik göstermektedir. Ayni rota ayni yükseklik ve ayni sürede yapilan iki uçus arasinda yolculari etkileyen radyasyon orani günesin aktivitesine bagli olarak farklidir.

Doç. Dr. Metin Güden, gebeyken alinan radyasyon, çocuk üzerinde olumsuz etkilere sebep oldugunu üç baslik altinda açikliyor.

Birincisi; ölü dogumlar ve düsüklerdir. Bunlar genelde gebeligin ilk üç ayinda radyasyondan etkilendiklerinde olusur. Ikincisi bebekte organ anamolisi olmasidir. Bu da genelde gebeligin ikinci üç ay döneminde radyasyondan etkilendiklerinde olusur. Üçüncüsü de zekâ geriligi ve gelisim bozuklugudur. Son üç aylik dönemde alinan radyasyon ise ölü dogum veya organ anomalisine sebep olmadigini ancak zekâ geriligi ve gelisim bozuklugu olusabilir.

Doç. Dr. Metin Güden, normal insan dogal yasam kosullarinda yilda 1.4 - 2.7 mSv radyasyon aldigini ve bir standart olmamasina karsin gebe bir kadinin bir yilda fazladan almasi kabul edilebilir dozun 1mSv oldugunu açikliyor. Örnegin; bir kisi New York ile Atina arasinda 10.000 metrede yedi defa gidip gelmisse toplam 1 mSv daha ek doz radyasyon almaktadir. Buna göre; bir kadin bir yil içerisinde gebeyken en az yedi defa gidis gelisli kitalar arasi yolculuk yaparsa kabul edilebilir sinirlarda kalabilmektedir.

Bilindigi gibi yüksek enerjili isinlar vücutta serbest radikal olustururlar. Bu serbest radikallerin zararli etkisinin önüne geçmenin yolu antioksidanlardir. Bu antioksidanlar yesil sebze ve meyvelerde çok yüksektir. Ayni zamanda tablet seklinde hazirlanmis preperat’lar da mevcuttur. Bunlari kullanarak radyasyonun zararli isinlarinin vücuda verecegi zarari ciddi oranda düsürmek mümkündür. Bu çözüm sadece gebeler için degil tüm insanlar için geçerlidir.

Ayrica gece uçuslarini tercih ederek günesten gelen radyasyondan korunmak ve maruz kalinan radyasyon dozunu azaltmak mümkündür.